A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z

gurruliài , vrb Definition su si pesare a boghes, a gurrúlius, a órulos, a gúgulos (ma nau fintzes de sa bentre buida a murrúngiu) Synonyms e antonyms agruguai, agruinai, agrumiai, guluriai, orulare Sentences is canis fiant gurruliendi ◊ margiani gurrúliat su dolori 2. no portamus cosa de papai e sa brenti cumentzàt a gurruliai!

gurrúliu, gúrrulu , nm Definition boghe de animale ma fintzes de gente po dolore o dispraxere mannu Synonyms e antonyms abélidu, agrugu, gruju, órulu Sentences s'intendiat su gurrúliu ispantau de unu cani abbandonau 2. is féminas prangendu dh'acumpàngiant a gúrrulus Scientific Terminology bga Translations French hurlement English howl Spanish aullido Italian ululato German Heulen, Geheul.

gurtédhu gortédhu

gurtezòne , nm Definition una calidade de cicória areste, cicória burda bona a insalada Scientific Terminology rba, taraxacum officinale Translations French dent-de-lion, fausse chicorée English dandelion Spanish diente de león Italian taràssaco, soffióne German Löwenzahn.

gurtíciu gortíciu

gurtizòne , nm Definition genia de maladia de su trigu, trigu mortu o tabbachinu Synonyms e antonyms bruvurinu, fogubíssimu, fungubíssimu Scientific Terminology mld Translations French nielle du blé English wheat blight Spanish caries o tizón del trigo Italian gólpe del grano German Steinbrand, Schmierbrand.

gurtórju, gurtúgliu guntórzu

gurtuníu , nm: boturinu*, guturinu, gutoniu Definition camminu istrintu meda; in bidha, carrela istrinta, a bortas chentza essia Synonyms e antonyms àndara, gurgu, guturedhu, mòri Sentences fiat arróscia de circai is gurtunius cuaus chi sunt in su coru de dogna èsseri ◊ funt gurtunius iscuriosus ◊ arratza de gutoniu istrintu!… Scientific Terminology bdh.

gurturgínu , agt Definition de su gurtúrgiu / manicare a g. = cun allurpimentu, a isbrentadura.

gurtúrgiu, gurtúrju guntórzu

gúrtzaru , nm Synonyms e antonyms ghírtalu 1, ghírtzoru Scientific Terminology rba.

gurugliòne gulugliòne

gurulài , vrb Synonyms e antonyms urulare.

gurúle , nm Definition buca de logu, tretu istrintu in mesu de duos montes, de duas puntas de monte Scientific Terminology slg Etymon srdn. Translations French passage étroit entre deux montagnes English gorge Spanish desfiladero Italian góla tra i monti German Schlucht.

gúrulu , nm Synonyms e antonyms úrrulu.

gurútu , nm, nf: gútura, gúturu Definition su tretu de sa carena, a parte de fora e a parte de aintru, tra sa buca e su tzugu; carrela, orruga o camminu istrintedhu, badhigru istrintu; sa trumba de sa geminera / min. gurutinu = boturinu Synonyms e antonyms bilguzu, bula, búturu / caminu, carrela, àidu Idioms csn: mela de su gúturu = su nodu, o figu, nughe de sa bula, annou de su tzugu o nú de su gúturu; sa canna de su gúturu = garguena; gúturu de monti = tretu astrintu a zisa de badhigru, coladorzu in mesu de duas puntas de monte; gúturu istrintu = nau de ccn., chi manighendhe ndhe sèberat carchi cosighedha prus a físsiu chi no pro bisonzu (es. su sèmene de sa ua) Sentences chi bolit papai e bufai apalas mias dh'at a arresci in su gúturu! ◊ no mi est arribbau mancu a su gúturu, de cantu fut pagu! ◊ pro ingurti custa cosa tocat a portai su gúturu che mainga de capotu!… 2. sos gurutos in bidha fint bódios: no si bidiat ànima ◊ in sa cora aundi finiat su gúturu, Assunta fiat isciacuendu is pannus, in frúmini ◊ sos gurutos fint fatos a impredau ◊ nos poniamus a cúrrere a cantu potiamus in sos gurutinos de su vichinatu Scientific Terminology crn, bdh, slg Etymon ltn. guttur Translations French gorge, sentier, détroit English throat, path Spanish garganta, callejuela Italian góla, vïòttolo strètto German Kehle, enger Weg

gúrza gúrgia

gusàju , nm Definition porru de angioni, genia de erba chi faet unu cambighedhu biancu, fine che sa chibudha tzeurrada, unu pagu a concutza in s'oru de is arraighinas, fògia unu pagu a triàngulu (in setzione), de fragu e sabore forte, bona fríssia cun oos o fintzes crua (a insalada puru) Synonyms e antonyms àpara, porru Scientific Terminology rba, rbz, Allium triquetrum Translations French ail à trois angles, ail triquètre English allium triquetrum (grass) Spanish lágrimas de la Virgen Italian àglio angolare German Glöckchen-Lauch.

gusàle , nm Definition genia de gana, de volontade / leare, furriare su g. = passai sa ganas Synonyms e antonyms desizu, gana, grusàriu Sentences de cantu est fatu e lassadu mi leat su gusale de lu cumandhare! ◊ mi n'est seganne su gusale de annare a binza.

gusàre gosài 1