aggangusàre , vrb Definition pònnere s’atzavoga, sa puligada, istrínghere in su tzugu cun ambas manos a unu de no dhi lassare torrare àlidu ne passare sàmbene Synonyms e antonyms aggangae, aggrangugliare, aggangulitare, apuligare Etymon srd. Translations French étrangler English to strangle Spanish estrangular Italian prèndere per la góla German würgen.

bàcu , nm: vacu Definition gúturu o canale de monte, logu ue su terrenu faet coment'e a badhe istrinta / andai bacu ’acu = totu intro de su badhigru; min. bachixedhu, bachitzolu Synonyms e antonyms tàcinu Sentences su fumu ispintu de su bentu ndhi àrtziat in is bacus de sa costa ◊ me is montis dhoi at bacus e serras ◊ s'istradone súlciat sos bacos de sa costizola ◊ retumbendi in is bacus calat s'arriu ◊ teniat unu bacu mannu de una deghina de ètaros ◊ est totu éliche, lidone, chessa, aliderru in cussos bacos Surnames and Proverbs smb: Accu Scientific Terminology slg Etymon srdn. Translations French ravin English gorge Spanish garganta, desfiladero Italian fórra, góla di montagna German Schlucht.

bilgúzu , nm: birguzu, irgunzu, orguzu Definition su tretu inue s'ingurtit, tra sa limba e sa canna de su gúturu Synonyms e antonyms aghentolu, gaggarasta, gaigastolu, gorga, gorguzu*, gurutu, ingollidosu, ingrastolu, ingullidorzu, ingurtidórgiu, ugrullu, valgastolu / alguena, garguena Scientific Terminology crn Translations French gorge, pharynx English throat, esophagus Spanish garganta, faringe Italian góla, faringe German Kehle, Rachen, Pharynx.

búla , nf Definition su tretu de sa carena, a parte de fora e a parte de aintru, tra sa buca e su tzugu / su pupujone de sa b. = itl. ùgola; sa canna de sa b., de su gúturu = garguena, itl. trachèa; sa figu de sa b. = mela o nughe de s'úturu, annou de su tzugu o nú de su gúturu, itl. pómo d'Adamo Synonyms e antonyms gula, gúturu Idioms csn: betare sa fune a b. a unu = batírelu a fàghere su chi no cheret; èssere tentu a b. = portai sa boxi iscannia ca at pigau frius; pònnere in b. (nau de cosas de papai)= arrèsciri in su gúturu; èssere a bula de… = tènniri totu su chi si bolit, su chi si tenit in ganas, meda Sentences cantas bias su malassortadu bi acurtziaiat sas laras sididu, tantas s'undha che li fuiat suta lassèndhelu pro sempre a bula asciuta 2. cussu fritu chi apo leadu mi at tentu a bula 3. su frutuàriu cherfu ponet in bula ◊ a bula de dispiagheres so, de candho so cun issu!… Scientific Terminology crn Etymon ltn. gula Translations French gorge English throat Spanish garganta Italian góla German Kehle.

cannighína , nf: gannighina Definition nau prus che àteru pl., totu is cannas de su gúturu (ingurtidórgiu, canna de is prumones, venas e artérias) Synonyms e antonyms ganga Sentences mi at contau ca sos sordaos punghent a sas cannighinas mannos e piticos, dhos iscannant che anzones! Scientific Terminology crn Etymon srd. Translations French gorge English throat Spanish garganta Italian góla German Kehle.

gànga , nf, nm: gangu Definition tretu in su gúturu, a parte e àtera, asuta de s'origa, tra tzugu e trempa; si narat fintzes in su sensu de totu su gúturu Synonyms e antonyms cragarastas, gàgia / bula, cannighina, gàngula, gúturu Idioms csn: sa ganga de su porcu = su lardu de sa ganga, totu ràndhulas, cufetadu che a sa pantzeta: a logos li narant "aràndula, làndura, ràndhula, marànnula"; sa ganga de su pische = mermu chi sos pisches zughent a un'ala e àtera in sa conca, in bula, e chi faghet sa matessi faina chi faghent sos prummones in àteros animales: leat s'ossízene, de s'abba; leare a gangas, pònnere sas gangas = pònnere sas ganghedhas, sa puligada, afíere in bula cun sas manos de no lassare torrare àlidu a unu, o, in suspu, fàghereli fàghere su chi no cheret, aprofitaresindhe; no che li falat in ganga = no nci dha ingurtit, no creit a su chi dhi ant contau Sentences sas gangas de su porcu cufetadas sunt saboridas meda ◊ su gangu de su procu ponidhu a còghere! 2. su pisci candu est purescendi si bit de sa ganga 3. cun s'ingurdoneria de àere sempre de piús s'ómine si est ponzendhe sas gangas dai perisse etotu Surnames and Proverbs smb: Ganga, Gangas, Gangone Scientific Terminology crn, mng Etymon srd. Translations French gorge, branchies English throat, gills Spanish garganta, branquia Italian góla, brànchie German Kehle, Kiemen (Pl.), Branchien (Pl.).

gorgúzu , nm: grugullu, grugúrgiu, gurgúgiu, gurguzu, urgúgiu Definition sa canna de su gúturu inue passat su papare de buca a s'istògomo; tzugu de ampudha, de pistones e àteros istrègios deasi Synonyms e antonyms aghentolu, bilguzu, gaigastolu, gorga, ingollidosu, ingrastolu, ingullidorzu, ingurtidórgiu, ugrullu, valgastolu / totorigu Idioms csn: satzaisí a grugullu = manigare a cusséssia, allogiaisí; prèniri a grugullu = prenare a oros Sentences iscurtae atentos ecantedhu, ma prima su conzedhu mi daze ca m'ifundho su gurguzu! (A.G.Solinas) Scientific Terminology crn Etymon ltn. *gurguliu Translations French gorge, pharynx, œsophage English throat, pharynx, esophagus Spanish garganta Italian góla, faringe, esòfago German Kehle, Rachen, Speiseröhre.

gurúle , nm Definition buca de logu, tretu istrintu in mesu de duos montes, de duas puntas de monte Scientific Terminology slg Etymon srdn. Translations French passage étroit entre deux montagnes English gorge Spanish desfiladero Italian góla tra i monti German Schlucht.

gurútu , nm, nf: gútura, gúturu Definition su tretu de sa carena, a parte de fora e a parte de aintru, tra sa buca e su tzugu; carrela, orruga o camminu istrintedhu, badhigru istrintu; sa trumba de sa geminera / min. gurutinu = boturinu Synonyms e antonyms bilguzu, bula, búturu / caminu, carrela, àidu Idioms csn: mela de su gúturu = su nodu, o figu, nughe de sa bula, annou de su tzugu o nú de su gúturu; sa canna de su gúturu = garguena; gúturu de monti = tretu astrintu a zisa de badhigru, coladorzu in mesu de duas puntas de monte; gúturu istrintu = nau de ccn., chi manighendhe ndhe sèberat carchi cosighedha prus a físsiu chi no pro bisonzu (es. su sèmene de sa ua) Sentences chi bolit papai e bufai apalas mias dh'at a arresci in su gúturu! ◊ no mi est arribbau mancu a su gúturu, de cantu fut pagu! ◊ pro ingurti custa cosa tocat a portai su gúturu che mainga de capotu!… 2. sos gurutos in bidha fint bódios: no si bidiat ànima ◊ in sa cora aundi finiat su gúturu, Assunta fiat isciacuendu is pannus, in frúmini ◊ sos gurutos fint fatos a impredau ◊ nos poniamus a cúrrere a cantu potiamus in sos gurutinos de su vichinatu Scientific Terminology crn, bdh, slg Etymon ltn. guttur Translations French gorge, sentier, détroit English throat, path Spanish garganta, callejuela Italian góla, vïòttolo strètto German Kehle, enger Weg

ilmaschiàre , vrb: ismaschiare Definition arrasigare su pedhutu de is pedhes conciadas; ispertare o iscrarire sa boghe, giare unu cropu sicu, un’arrasigadura, in su gúturu, coment’e de tussi, un’iscrémiu, ma chentza ispudu (coment’e po ndhe bogare ispurgadura), fintzes po singiale a un’àtera persona chentza foedhare: medas bortas est unu singiale de disprétziu o de befa, de avertimentu / ferru de ismaschiare = ferru addatu pro ndhe rasigare su pedhutu de sas pedhes Synonyms e antonyms burruscinai, iscarrusciai, iscremiare, sdorrosciai 2. fit ilmaschianne e tussianne po si fàghere a intènnere de sos àteros (A.Cossu)◊ apo ilmaschiadu ma no mi at cumpresu ca si depiat calliare 3. cussu cheret ilmaschiadu ca est nanne cosas chi no annant bene! Translations French graillonner English to clear one's throat Spanish carraspear Italian liberare la góla dal catarro German sich räuspern.

«« Search again