decuriòne , nm Definition caporale de deghe ómines.
decussè , avb Synonyms e antonyms diacussu, sinoncas, sinono Sentences si proiat, su crabaxu beniat issu puru a barracu, si acudiat, decussè si aculiàt acanta de is crabas (G.Usai).
dèda , nf: addeda Definition critériu faendho is cosas / chentza deda = a mala istropiadura, a tropu, chentza régula Synonyms e antonyms medida, mesura, régula Sentences su guvernu furet pagu e no meda, cantu nos leat totu chena deda! (G.Ruju)◊ su chi ti ant lassadu babbu tou e mamma tua est lughe e deda, amore e paghe, e ódiu contra a s'abbolotu Translations French mesure, modération English moderation Spanish moderación Italian misura, moderazióne German Maß.
deddéi , nm Definition in su foedhóngiu de is pipios, logu fora, a ue andhare, essire Synonyms e antonyms ciuciui Sentences andaus a deddei! Etymon srd.
dedeài , avb: dediai Definition in cussa manera Synonyms e antonyms aggae, aici, deasie, diai | ctr. dedeoi Sentences no aiat arciadu oxos dae terra, fit istada dedeai totu s'ora chi su frade li fit nendhe totu custu (S.Saba)◊ fia dedeai a su cioga cioga e mi che fia acurtziendhe a su putu… mannedha mi betat custu bete pabadu!… Etymon srd.
dedeói , avb: dedioi, deosi, deosinche, degoi, diosi Definition de custa o in custa manera, comente seo biendho, naendho Synonyms e antonyms aggae, aggoi, aici, angosi, goe | ctr. dedeai Sentences a ite puntu, trenu, ses torradu: no fisti dedioi assesugiadu candho currias subra sos binàrios (G.Monzitta)◊ dedioi imbadhinant sos poetes! ◊ deosi no andhat bene! ◊ acontza sos faedhos: no ti permito de mi faedhare dedeoi! ◊ dedeoi, mih, abbà, si càriat su pane! Etymon srd. Translations French ainsi English like that, so Spanish así Italian così German so, auf diese Weise.
dedí, dedía , nm, avb: dedie, didie Definition de die, su dedie, su die: de sa die, sa parte chi est lughe / avb.: a dedie; a lugh'e dedie = a dedie Sentences su dedie drommit e su denote istat zirendhe ◊ su chi si naru in s'iscuriu naraidhu a dedia! ◊ su sole est a dedie 2. sa títula a didie zirat in s'àghera e in sos ribos ◊ male a didie e pejus a denote semus continu in irgherramatzina ◊ cussu si fait a su dedí Translations French pendant la journée English by day Spanish de día Italian di giórno German bei Tag.
dediài dedeài
dédica , nf Definition su chi s'iscriet candho si donat ccn. cosa a unu.
dedicài, dedicàre , vrb Definition fàere una dédica Synonyms e antonyms intitulai Translations French dédier English to dedicate Spanish dedicar Italian dedicare German benennen.
dedíe dedí
dediói dedeói
deduíre , vrb Definition de unu fatu, su ndhe bogàre o fintzes cumprèndhere calecuna cosa chi no si biet o no si est nada apostadamente Synonyms e antonyms dedúsiri.
dedúsiri , vrb Synonyms e antonyms deduire.
dedutziòne, dedutziòni , nf Definition su chi si ndhe bogat o fintzes cumprendhet de calecuna cosa, fatu o chistione.
defarsàu , agt Definition disfalsau, chi est mudau bestiu a màscara, cun bestimentu de pàrrere su chi no est (es. ómine bestiu a fémina, fémina bestia a ómine) Synonyms e antonyms caratzadu, carotadu, faciolau, mascaradu Sentences po ispàssiu a carnovali dognunu essit defarsau.
defàtu , cng: difatis Definition foedhu chi serbit po cunfirmare su chi si est nau Synonyms e antonyms énimis, iteu Sentences Fulanu fit cojadu, difatis teniat fintzas carchi fizu Etymon itl. Translations French en effet English in fact Spanish en efecto Italian infatti German in der Tat.
defèndhere , vrb: defèndiri, difèndhere, difendi, difèndiri, difènnere Definition fàere o pigare sa difesa, is partesas de unu, amparare a ccn., fàere a manera chi unu o una cosa no tèngiat dannu o male Synonyms e antonyms amparai, defensai, iscòndhere Sentences candho no tenet resone aite lu difendhes?! ◊ tue no chirches a neunu, ma si ti faghent male difèndhedi! ◊ a cancu fradi dhi fiat tocau a si pigai a buciconis po difèndiri s’onori de is sorris ◊ sa zente si cheriat dassada in pache e pro difèndhere cussa libbertade fit custrinta a gherrare a malaboza ◊ fit zente chi s’ischiat difèndhere ◊ mi difendho cun régula e rigore siat in s'interessu o in s'onore (Sassu)◊ arregràtzias de coru a totus cudhus chi difendint sa língua sarda! Etymon itl. Translations French défendre English to defend Spanish defender Italian difèndere German verteidigen.
defendhidòre, defendidòri , agt, nm Definition chi o chie difendhet a unu o calecuna cosa Synonyms e antonyms defensore Translations French défenseur English defender Spanish defensor Italian difensóre German Verteidiger.
defèndiri defèndhere