abblandài, abblandhàre , vrb: abbrandai, abbrandhare, abbrannare Definitzione fàere brandhu, prus bonu a baliare, prus pagu forte, prus pagu airau, cumenciare a passare o miminare de unu dolore, de unu male, de unu patimentu, de unu fenòmenu; torrare, menguare, essire prus pagu de cantidade Sinònimos e contràrios abbacai, abblandhire, abbonantzai, achedare, allebiae, allenire, apachiare, apasaogare, assebiai, asselenare, illebiare, illenare / menguai | ctr. agghegiare, crèschere, incrispai Frases mi est abbrandau su schinitzu de su fàmini ◊ antiga domo mia, recreu de su meu pensamentu, abblandhas sa tristia (P.Fae)◊ custu est prantu chi nisciunus abbrandat ◊ ti fia isetendhe pro mi abbrandhare penas e dolores ◊ o Babbu eternu, abblandha su rigore! ◊ seo ibertandho chi su cuadhu si abbrandhet ◊ a parte de merie s'aera si fut abbrandhada e no fut fritu ◊ si mi abbrannant sos ohis, cantu poto mantenzo 2. candu andat mali sa laurera sa provista po fortza abbrandat Ètimu spn. ablandar Tradutziones Frantzesu adoucir, apaiser Ingresu to mitigate Ispagnolu mitigar, aliviar Italianu mitigare, attutire Tedescu beruhigen, mildern.

abboài , vrb: abbuai Definitzione abbruxare s'istula, is terrenos de arare; curpire, tocare a népide su laore Sinònimos e contràrios abbrugiai, abbruscare, abburare / nabronari / abburvurare, achichinare, afurconare, anneulare Frases in cudhus campus si bit fumu: stau ca funt abbuendi! Tradutziones Frantzesu brûler légèrement Ingresu to scorch, to affect by smut Ispagnolu quemar, artigar Italianu abbruciacchiare, ingolpare Tedescu absengen, mit Brandpilzen befallen.

abbochinàre , vrb: abboghiare, abboghinare, abboginai, abboginare, abboginari, abboxinae, abboxinai, bochinare, vochinare Definitzione betare tzérrios, pigare a tzérrios a unu brigandhodhu, foedhare a boghe arta meda Sinònimos e contràrios abberriare, abboigare, aboriai, atzerriai, berchidai, ingargare, iscramare, iscramorai, murmudhai Frases s'intendhet unu abboghinendhe: baischi ite at a chèrrere?! ◊ no abboghinedas gai ca mi ndhe ischidades su pitzinnu! ◊ fiat currenno e abboginanno che macu ◊ sa fémina dh'iat abboxinau po si dhu fai intrai in origas ◊ chini andat in giru po bendi cosa abbóxinat po fai essiri is comporadoris Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu hurler, crier Ingresu to shout Ispagnolu gritar, regañar Italianu urlare, sbraitare Tedescu schreien, brüllen.

abbodhetàre , vrb Definitzione fàere isvilupu impresse, crèschere meda Sinònimos e contràrios imbènnere 2. bi aiat matas cultivadas, friscas e bellas, bene abbodhetadas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu prospérer Ingresu to flourish Ispagnolu prosperar Italianu prosperare Tedescu gedeihen.

abbofetài, abbofetàre, abbofitàre , vrb: bofetai Definitzione pigare a bofetadas, iscúdere a ciafos; fintzes nàrrere cosa coment'e a briga, po avertimentu Sinònimos e contràrios ciafitare, irbirroncare, iscarigai, istuturronare, scantergiai Frases contivizosu essendhe donzi die mi soliat su mandrone abbofitare ◊ a Gesugristu in sa passioni sua dh'ant abbofetau e dispretziau 2. su mere dhu abbofetaiat a lassare sas bisiones macas a unu chirru (C.Frau) Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu gifler Ingresu to slap Ispagnolu abofetear Italianu schiaffeggiare Tedescu ohrfeigen.

abbogài, abbogàre , vrb: abogai Definitzione fàere s'abbogau; nàrrere su chi unu tenet de nàrrere, nàrrere a boghe o fintzes solu fàere a bíere o arregordare in calecuna manera Sinònimos e contràrios aprontai 1, difèndhere, iscaressire 2. tenias it'e nàrrere e no ti ses abbogadu: andhe fatza sa chi as tentu!…◊ tue ses su primu chi ti ses abbogadu a ti dare su chi ti tocat ◊ aispeta ca in cue mi abbogo deo: Cussa est cosa chi no si faghet, ca no andhat bene! 3. po abogai sa durci cara tua istimada intregu su spédhiu in is alas de su bentu (E.Sanna) Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu objecter Ingresu to object, to come forward Ispagnolu abogar Italianu farsi avanti, obiettare Tedescu die Anwaltschaft ausüben, vertreten.

abbogiàre , vrb: abbojare, abbozare 1, abboxare 1, bojare Definitzione bènnere apare de personas, animales o cosas chi si movent s'unu a cara a s'àteru Sinònimos e contràrios addobiare, addopare, assortí, azobiare, coviare, obiai, ogiare Frases sos pisedhos su manzanu abbojant totugantos a iscola ◊ fia andhendhe a cumandhu e apo abbojadu a frade tou ◊ sa ferrovia de Carbónia che abbojat a s'istatzione de Bidhamassàrgia ◊ est benzendhe a mi abboxare in s'intrada ◊ nos semus abbozados cun àteros pitzinnos ◊ abboxade a sas riuniones! 2. e a ue abbojat su chi ses nendhe?! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rencontrer Ingresu to meet Ispagnolu encontrar, coincidir Italianu incontrare, coincìdere Tedescu treffen.

abboigàre , vrb: boigare Definitzione abboghinare, betare boghe, pigare a tzérrios Sinònimos e contràrios abbochinare, ciamare | ctr. cagliare, citire Frases massajos, inoghe tribbulendhe e in cudhane, abboigade in altu, organizados! ◊ su Padreternu abbóigat una bolta ebbia candho est ora de nos retirare ◊ s'ómine abboigheit impiberidu pro s'iscravatzu ◊ amus timidu ca su tziu nos est postu fatu abboighèndhennos Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu crier Ingresu to shout Ispagnolu gritar Italianu urlare Tedescu schreien.

abbolíre, abbolíri , vrb Definitzione nau prus che àteru de leis, óbbrigos, órdines e àteru deasi, su dhos firmare e fàere cessare, bogarechedhos Sinònimos e contràrios annudhai Tradutziones Frantzesu abolir Ingresu to abolish Ispagnolu abolir Italianu abolire Tedescu aufheben.

abbolojàre , vrb: abbolozare, bolojare Definitzione murigare e avolotare pruschetotu s'abba e cosas deasi; fintzes fàere a gana lègia, murigare s'istògomo Sinònimos e contràrios abborotai, abbuligiai 1, bugliare, istriulare, sciambullai 2. at próidu meda e s'abba de su riu est totu abbolozada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu troubler Ingresu to make turbid Ispagnolu enturbiar Italianu intorbidire, sconvòlgere Tedescu trüben, erschüttern.

abbolortzàre, abbolotài , vrb: abbolotare, abbulotare, abbulutare, arbolotare, arbulotare Definitzione pònnere in avolotu, murigare a forte, fàere mòvere; fàere a gana lègia / abbolotare s'abba, su sàmbene Sinònimos e contràrios abbolojare, aggolotare, avalotai | ctr. assebiai Frases tia Mintó, si vos arbolotades goi vos picat intracoro a vois puru! 2. geo so abbolotadu Tradutziones Frantzesu bouleverser Ingresu to upset Ispagnolu alborotar Italianu sconvòlgere, perturbare Tedescu trüben, durcheinanderbringen.

abboluíre , vrb Definitzione fàere torrare agoa, iscúdere a murros nau in su sensu de nàrrere cosa a unu coment'e brigandhodhu; castiare su bestiàmene paschendho passandhodhi totu a inghíriu a manera chi no andhet a s’afaiu Sinònimos e contràrios abbruncai, ammurrai, arruncare, atrempare, chelcire, irmurrare, irruncare, sbruncai Tradutziones Frantzesu rabattre Ingresu to blunt Ispagnolu rebatir Italianu rintuzzare Tedescu zurückschlagen.

abbonài , vrb: abbonare Definitzione rfl.: pagare un'abbonamentu a manera de arrecire calecuna cosa (es. giornale) o unu servítziu, de àere unu diritu unu borta po sèmpere o unu tanti de tempus; foedhandho de calecunu iscórriu, mescamente po unu dannu fatu, una fura, pagare unu tanti chentza cricare sa giustítzia, fintzes lassare andhare chentza pagare nudha Frases nos semus abbonados a S'Ischíglia 2. su dannu chi at fatu cun su bestiàmine l'at abbonadu Ètimu itl., spn. abbonare Tradutziones Frantzesu abonner, faire grâce, remettre Ingresu to forgive, to abate Ispagnolu subscribir, abonar Italianu abbonare, abbuonare Tedescu abonnieren, erlassen.

abbonantzài , vrb: abbonatzare Definitzione pònnere, torrare o fàere torrare in bonu, nau de su tempus e fintzes de gente Sinònimos e contràrios abbacai, abblandai, achedare, apachiare, apasaogare, assebiai, asselenare, assussegai, illenare Frases dh'at abbonantzau cun unu bàsidu ◊ apustis de su certu s'est abbonantzau ◊ su tempus si est abbonantzau Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu se calmer Ingresu to calm down Ispagnolu apaciguar Italianu abbonacciare Tedescu beruhigen.

abbonàre 1 , vrb: abboniai Definitzione fàere a bonu, abbrandhare sa manera de fàere airada o arrennegada, fintzes subbacare, bínchere Sinònimos e contràrios abbacai, abblandai, abbonantzai, abboniri, apachiare, apasaogare, assebiai, asselenare, assussegai Frases sa die est tropu inchieta, no si cheret abbonare 2. no agatendhe àteru, si abboneit a marrulare un'aizu de fenu 3. custu sero brúsiant a sa deleada e no ti ne abbonas! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu calmer, apaiser Ingresu to calm Ispagnolu sedar, apaciguar Italianu abbonire Tedescu beruhigen.

abboniàre , vrb Definitzione essire bonu, erricu, istare méngius de salude e de prupas; a logos, rfl. passare s'arrennegu, sa fúria / a. a ccn. = chircare de l'iscusare, de lu difèndhere Sinònimos e contràrios agiuventare, assusai, imbonire, impannitzirisí | ctr. allassorie, indisichire Frases sa pira como est abboniendhe 2. za si sunt abboniados, cun totu cussu interessu chi lis ant lassadu! 3. unu tempus fit a malu tretu, ma dae candho est sanadu si est fintzas abboniadu 4. sa nonna si fit arrennegada meda ma daghi si est abboniada at torradu a dimandhare sa neta Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu prospérer Ingresu to flourish Ispagnolu prosperar, gozar de buena salud Italianu prosperare Tedescu sich bessern, gedeihen.

abboníri , vrb Sinònimos e contràrios abbacai, abblandai, abbonantzai, abboniai, apachiare, apasaogare, assebiai, asselenare, assussegai Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu calmer Ingresu to calm down Ispagnolu apaciguar Italianu rabbonire Tedescu begütigen.

abborboràre , vrb Definitzione pigare o àere borbore, pònnere borbore Sinònimos e contràrios ascalamare, incalamare Frases a sos tempos, s'arribbu de una moto at abborborau a totus! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu enflammer Ingresu to animate Ispagnolu enfervorizar Italianu infervorire Tedescu aneifern.

abbordài , vrb: abbrodai, bordai Definitzione fàere una genia de cosidura totu a mustras, a figuras, disegnos, in s’orrobba, cun filu de diferente colore po bellesa Sinònimos e contràrios acupintare, obrare, recamai Frases a su sordau de Tunis dh'apu abbrodau is mígias… 2. est essia sa moda de is mucadoris abbrodaus, de is gunnedhas infetadas Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu broder Ingresu to embroider Ispagnolu bordar Italianu ricamare Tedescu sticken.

abborrèschere, abborrèsci , vrb: abborrèsciri, abborrèssere, abborressi, abborrèssiri, abburrèschere, abburrèsciri Definitzione arrefudare coment'e cosa chi no praghet, chi faet a gana lègia; si narat fintzes in su sensu de fàere su fatzimannu, s’isfaciu, aprofitandho de calecuna cosa / dèu abborrèsciu, abburrèsciu (ab-bor-rè-sciu, ab-bur-rè-sciu), pps. abborrésciu, abburrésciu (ab-bor-ré-sci-u, ab-bur-ré-sci-u) Sinònimos e contràrios afeai, aschiai, ghelestiare, grisai 1, ispucire / abburrire Frases canno beniat su tempus de sas frútoras, sos cusinos si ghetaiant a ne mannicare chene frenu, finas de las abburrèschere 2. in domu fiat regulau, ma innòi at cumentzau a s'abburrèsciri de binu Ètimu spn., ctl. aborrexer Tradutziones Frantzesu abhorrer Ingresu to abhor Ispagnolu aborrecer Italianu aborrire, abominare Tedescu verabscheuen.

«« Torra a chircare