abbaunzàre , vrb: abbunzare Definitzione
nau de abba, murigare e imbrutare de no èssere prus límpia; fàere abbunzos, improdhos, cosas chi no andhant bene, chi no funt bene fatas; nau de gente, imbrutare, ammanciare, tocare pruschetotu s'onore
Sinònimos e contràrios
aciapuciae,
acoredhai,
afeai,
ammammungiai,
improdhai,
massipari
/
abbuligiai 1
Frases
s'ides funtana límpida l'abbunzas ◊ ite ses abbunzendhe cun cussu ludu, tue? ◊ proite m'as abbaunzadu s'abba de su trainu? ◊ sos contos de zanas e súrviles lis poniat tzudha ritza abbunzànnelis su sonnu
2.
befulendhe s'onestade, no l'as mai rispetada: dae pitzinna abbunzada chi faghias piedade ◊ giustu su chi ti nesi ti est costadu: daghi ti at abbunzadu ti at frundhidu ◊ no si cheret fàchere abbunzare dae sos dutores de sa bidha
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
barbouiller,
troubler
Ingresu
to soil
Ispagnolu
enturbiar,
empañar
Italianu
imbrattare,
intorbidire
Tedescu
beschmutzen,
trüben.
abbolojàre , vrb: abbolozare,
bolojare Definitzione
murigare e avolotare pruschetotu s'abba e cosas deasi; fintzes fàere a gana lègia, murigare s'istògomo
Sinònimos e contràrios
abborotai,
abbuligiai 1,
bugliare,
istriulare,
sciambullai
2.
at próidu meda e s'abba de su riu est totu abbolozada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
troubler
Ingresu
to make turbid
Ispagnolu
enturbiar
Italianu
intorbidire,
sconvòlgere
Tedescu
trüben,
erschüttern.
agiolotàre , vrb: agiorotare,
axolotare,
azolotare Definitzione
murigare e bulugiare, avolotare sa cosa, mòvere a meda, pònnere avolotu
Sinònimos e contràrios
atrepillai,
scambillai,
stragamullai,
studugai,
trumbugliai
| ctr.
asseliai,
apasigare
Frases
nos sunt agiorotendhe totu sas abbas ◊ su cúrrere de su riu agiolotaiat sas abbas isbatèndhelas dai pedra in pedra
2.
cantu chi ses agiorotendhe, bae a fàghere su chi ti apo nadu! ◊ est agiolotadu che undha ◊ unu gherreri no si podiat azolotare in cara de sa zente e in cara de sa mama at agguantadu a su prantu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
remuer,
troubler,
agiter
Ingresu
to make sluggish,
to paddle,
to shake
Ispagnolu
enturbiar,
alborotar
Italianu
diguazzare,
intorbidire,
agitare
Tedescu
trüben.
intruài , vrb: intrulare,
intrullai,
intruxai 1 Definitzione
fàere trúvulu, trullu, bulugiau, avolotare pesandho malesa, fundhurúgiu coment'e candho si morigat o isciuculat abba o cosas deasi; in cobertantza, pònnere in pentzamentu, in pistighíngiu, fàere coment'e tristu: nau de s'aera, ammurrare, annuare
Sinònimos e contràrios
abbolojare,
abborotai,
abbuligiai 1,
ammoroscare,
bugliare,
introvulare,
intruinai,
intrulatzae,
istrulare,
trubulare,
trullare,
trumbugliai
| ctr.
innetiare
Frases
ant intrullau s'àcua ◊ nosu dh'intrullaiaus aposta, s'àcua, po piscai anguidha ◊ cussos abbunzighedhos no podent intrulare su binu lúghidu! (Z.A.Cappai)
2.
s'impiegau si est intrullau ca dhi apu pediu de m'iscriri ita serbiat ◊ no intrullis sa cara: artziamí is ogus! ◊ su mali mi at intrullau sa memória ◊ si fibat su coru, si trumbulat su sàngui, s'intruat su sentidu (L.Porcedhu)◊ si est intrullau su celu e istrobedhat a proi a istracia
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
troubler
Ingresu
to muddy
Ispagnolu
enturbiar
Italianu
intorbidire
Tedescu
trüben.
trubulàre , vrb: trugulare,
truvulai,
truvulare Definitzione
fàere trullu, trúvulu, avolotare cosa (abba o àteru deasi) pausada
Sinònimos e contràrios
abbolojare,
abbuligiai 1,
introvulare,
intruai,
istrulare,
trullare,
trumbugliai
Tradutziones
Frantzesu
troubler
Ingresu
to make turbid
Ispagnolu
enturbiar
Italianu
intorbidire
Tedescu
trüben.