Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

allabentàre , vrb rfl Definitzione essire allabentaos Sinònimos e contràrios illabentare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu devenir bête, s'étourdir, se distraire Ingresu to become careless, fool, reckless Ispagnolu volverse bobo, atolondrado Italianu diventare sciòcco, sventato, sbadato Tedescu leichtsinnig, zerstreut werden.

bacòco, bacòcu , agt, nm: bacucu Definitzione bambu de conca, pagu sàbiu Sinònimos e contràrios isaliadu, isàpidu, macoco, nuscentri | ctr. abbistu, sàbiu Sambenados e Provèrbios smb: Bacuccu Ètimu itl. bacocco Tradutziones Frantzesu bête, sot, fade Ingresu fool Ispagnolu soso Italianu scioccherèllo Tedescu Tölpel.

bambàrru , agt Sinònimos e contràrios babbaocu, baliodha, bichimmeo, bucalloto, gingiorre, isaliadu, issemechiau, làvinu, nuscentri, prantamone, tolondro Terminologia iscientìfica ntl Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu bête, sot, stupide Ingresu fool Ispagnolu necio, bobo Italianu sciòcco Tedescu dumm.

befài , vrb: abbefare, befare, befiare Definitzione pigare a befa, erríere de àtere unu pagu a disprétziu Sinònimos e contràrios abbilgonzare, abbirgonzire, bufonai, ciacotai, ilvilgonzare, sbregungiri Frases a issu totus dhu befant ◊ si aiat gana de si ndhe befare, sa sorte, mi podiat fàghere macu! ◊ cussu si béfiat de su male anzenu: si aiat abbaidadu a su sou!…◊ sunt befendhe de s'unu e de s'àteru e no si abbàidant mai a carrones!◊ su ponidori de fogu est finas cussu chi befat is atrus cun sa limba Tradutziones Frantzesu se moquer de quelqu'un, de quelque chose Ingresu to make a fool of s.o. Ispagnolu burlarse, mofarse, befarse de algo o alguien Italianu farsi bèffa di qlc., di qlcs Tedescu verspotten, auslachen.

bufonài , vrb: bufonare Definitzione pigare a unu a errisu, a brullas, a cullonu, a bregúngia, a befa Sinònimos e contràrios abbefiare, befai, brugliare, ciascare, collonare Frases ti ses bufonadu de tanta zente, tue! ◊ a bufonare cun su fogu est comente a si chircare sa morte ◊ bos ndhe sezis bufonendhe, de isse ◊ peri su babbu at bufonau a su fizu prus mannu ca fit galu a códias a si cojubare Ètimu itl. buffonare Tradutziones Frantzesu bouffonner, plaisanter Ingresu to play the fool, to laugh at Ispagnolu vacilar Italianu burlare, buffoneggiare Tedescu verspotten, Possen reißen.

impiocài , vrb Definitzione pigare a ingannu Sinònimos e contràrios abbovai, abbuvonare, coglionai, coluvronare, imbusterai, imbuvonare, improsae, ingannai, mariolare, mariotare, piocai, scafai, trampai Frases narat tantis bellus fuedhus po impiocai sa genti, ca estt unu grandu imbrollioni e improsat a totus ◊ agatant sempri sa manera de s'impiocai cun prumissas de malu pagadori Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu duper Ingresu to fool Ispagnolu embaucar, embrollar Italianu imbrogliare Tedescu betrügen.

innóchidu , agt, nm Definitzione tontu, chi o chie no faet atentzione, bambu, chi no si acatat chi is àteros funt cullonandhodhu Sinònimos e contràrios ballalloe, galabboi, nocoronzu, scimpri, scioncu, tontarrone / ttrs. santunnoce | ctr. abbistu Frases su maghiarzu trateit sos duos innóchidos in làgrimas de ternura, subratotu candho l'intregheint una bertuledha de cosas bonas ◊ bois sezis innóchidas e istenoradas! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu stupide Ingresu daft, fool Ispagnolu estúpido Italianu fésso, stùpido Tedescu dumm.

isaliàdu , agt Definitzione chi no portat salia, sale, o sustàntzia; chi faet is cosas cun pagu atentzione Sinònimos e contràrios babbaocu, bacocu, bambarru, barbuliscu, isàpidu, issemechiau | ctr. abbistu, acabadu, atentzionadu, cabosu Frases no cumprendho chi un'isaliadu e mesu matracheri, ridíndhesi de totu, mi domandhet su votu pro èssere deputadu o cussizeri! (M.Sanna)◊ ma ses macu isaliadu, mih! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sot Ingresu fool Ispagnolu bobo, tonto Italianu sciòcco Tedescu dumm, fad.

isàpidu , agt: isciàpidu, isciàpiru, issàpidu, ixàpidu, sciàpidu Definitzione nau de cosa de papare, chi no tenet sabore, o ndhe giughet pagu o de pagu contu; nau de gente, chi est de ideas metzanas, chi narat irbéntios, chi portat pagu giudítziu Sinònimos e contràrios issaltzidu / babbaocu, bacocu, bambarru, bambu, illavadu, isaliadu, issemechiau, làvinu, nuscentri | ctr. sàbiu Frases de cantu est durche est fintzas isàpidu 2. mi ant dadu unu maridu coconeri, issàpidu e lezeri chi mi contat donzi cosa ◊ cussa est una vida issàpida e metanza ◊ est a s'arrejona arrejona contendhe calchi istrallera ixápida Ètimu itl. sciàpito Tradutziones Frantzesu fade, sot Ingresu insipid, fool Ispagnolu soso Italianu insìpido, sciòcco Tedescu fad, dumm.

isènte , agt, nm: isentu, ixente Definitzione chi o chie tenet de naschia pecu mannu a sa carena, o fintzes chi at tentu dannu mannu de dh'àere istrupiau; chi est chentza cabu in manera grave de no bàlere de conca Sinònimos e contràrios diculau, imprestile, irvàlitu, iscalfante, isentiau, istropiadu, lertone, tzémiu, tzómigu / iscabadu, labadu | ctr. àbbile 1 Frases fit unu chi teniat dolu de sa zente isenta ◊ cudhu isentu no si abbalet mancu a si bufare abba, a solu 2. deghe piciocas ant leadu sas làmpanas e sunt andhadas a atopare su cojadu nou: chimbe fint isentas e no ant leadu s'ozu, chimbe fint sàbias e ant leadu s'ozu puru paris cun sas làmpanas Tradutziones Frantzesu invalide, inepte Ingresu disable (person), stupid, fool, incompetent Ispagnolu minusválido, estúpido, tonto Italianu invàlido, inètto, stúpido Tedescu invalide, untüchtig, albern

lèra , nf: allera, léria Definitzione chistionu chentza imprastu, cosa chi si narat tanti po erríere; cosa chi noghet, ch'istrobbat Sinònimos e contràrios arréula, atrecu, befa, bisera, ciacota, cionfra, deleu, dellezu, dríngula, iscàranu, iséria, laredha, mofa, siera Maneras de nàrrere csn: giúghere a léria = leare a menisprésiu, a befe; èssere cotu a l. = imbriagu pérdiu, a una ciodha; fàgheresi a l. = imbriagàresi, fàgheresi a befe de s'imbriaghera Frases fit cuntentu ca lu picabant a cassa, mancari fachèndheli sas pejus leras ◊ mi faghet dogni befe e dogni lera ◊ sos pòveros no si giughent a léria! ◊ a búfidos che fodhe, zughet sos primones a lera de s'apretu 2. sas leras sunt bochindhe pisches e aes ◊ pojos e funtanas fint a lera, luados dae sa pesta ◊ ma est una lera, cussu, lah: o si ndi andat o nci dhu bogu! Sambenados e Provèrbios smb: Lera Tradutziones Frantzesu papotage, raillerie Ingresu chat, cheat, fool Ispagnolu tontería, befa Italianu chiàcchiera sciòcca, bèffa Tedescu Schwatz.

minciàle, minciàli , nm Definitzione unu chi si lassat cullonare, chi totus dhu cullonant Sinònimos e contràrios babbaocu, baliodha, bichimmeo, bovo, bucalloto, gingiorre, minchilloni, minchione, mindrónguru, tolondro Frases nois semus sos sólitos minciales coglionados in modu diplomàticu ◊ mal'apat e mascu, sempri atumbendi: ma chi no t'iscorramu emu a èssi minciali! Tradutziones Frantzesu bête, sot Ingresu fool Ispagnolu bobo Italianu sciòcco Tedescu Dummkopf.

scióncu , nm, agt: iscioncu* Definitzione chi o chie est conchilébiu, pagu de giudu, chi no est tanti giustu de conca Sinònimos e contràrios ammadredhadu, innóchidu, scimpri, tontassu / abbaunzu, peca 1 Maneras de nàrrere csn: fai su s. = fàghere cosa chi andhat tropu male, dannu, (nadu de duos ammorados: pònnere ràida sa fémina innantis de cojare); ischertzus scioncus = brullas malas; fai cropu e scioncu = chentza grabbu, in manera isazerada, a sa maconatza Frases no fait a arriri mancu a unu scioncu ◊ pòberu scioncu, ita creis, ca unu pisci de cussu manniori tengat ganas de si firmai inguni po comodidadi tua? ◊ cussa frasi scionca ofendit 2. po si lassai cojai, mamma, eus imbentau chi emus fatu su scioncu ◊ custus pretendint de fai su scioncu e poi is fillus si dhus depint mantenni is atrus 3. scioncas abbétias lasseus, ca a mama morendi bieus! ◊ cussa est genti scionca ◊ castiai aundi arribbat sa fémina scionca, a narri ca est fastigendi cun mimi e mancu dha connòsciu!◊ ma càstiai custu, fait cropu e scioncu! Tradutziones Frantzesu sot Ingresu stupid, fool Ispagnolu estúpido Italianu stùpido Tedescu dumm.

«« Torra a chircare