barciòni , nm: bracioni, brucioni, burcioni Definitzione passante, genia de ferru chi si faet iscúrrere aintru de lórigas o guidas po serrare un'apertura a duas perras acostadas apare o parte de un'apertura Sinònimos e contràrios alcione, facioni, ferrisciale, passadore 1, runtzone Frases s'enna est serrada a crai e portat su brucionitu Ètimu itl. bolzone Tradutziones Frantzesu verrou Ingresu bolt Ispagnolu pestillo, cerrojo Italianu chiavistèllo, catòrcio Tedescu Riegel.

cabíga , nf: cabígia, cabixa, caprica, crabiga, crabixa, crapica, crebiga, giabiga Definitzione orrugu o cotza de linna (o de àteru) chi s'intrat a istúturu in s'istampu chi s'iscala de su carru (e fintzes s'àscia de is orrodas) e sa timona o aguri de s'arau portant in sa punta, a manera de arrèschere candho funt in tira: dh'aguantat firma de no ndhe essire unu piredhu o obbilu o crae; genia de ferru grussu e longu (crae) chi si ponet a unu muru giumburudu po no ndhe orrúere Sinònimos e contràrios cabiadolzu, cangiolu, carícia, clavíglia, ordigione Frases sa crabiga no ndh'essit dae s'iscala ca a s'ala prus fine zughet unu piredhu a la muntènnere 2. ammaniamus una caprica a su muru Ètimu ltn. clavic(u)la Tradutziones Frantzesu cheville ouvrière Ingresu bolt Ispagnolu tarugo Italianu cavìcchia Tedescu Holzpflock.

carícia , nf Definitzione est s'orrugu de linna, a bisura de una cotza (prus grussa a una parte, prus fine e a punta in s'àtera), chi si ponet po fàere arrèschere sa punta de s'iscala de su carru o de sa timona de s'arau in su giuale; fintzes su maciochedhu in su giogu de is carícias Sinònimos e contràrios cabiadolzu, cabiga, cangiolu, clavíglia, ordigione Frases s'at acumpangiai tzichirriendi su butu de sa carícia (B.Pisanu) Sambenados e Provèrbios smb: Cariccia Tradutziones Frantzesu cheville, cheville ouvrière Ingresu bolt Ispagnolu tarugo Italianu cavìcchia Tedescu Holzpflock.

clavíglia, clavílla , nf, nm: cravilla, cravillu Definitzione orrughedhu de linna o àteru chi si ponet a intradura po aguantare o arrèschere calecuna cosa Sinònimos e contràrios cabiga, cangiolu, carícia, ordigione / brocu, giau, obbibi Frases su procu uscrau dh'apicant in d-un'iscala a cravillus po dh'obèrriri a ndi bogai su matzàmini Ètimu ctl. clavilla Tradutziones Frantzesu cheville, pieu, piquet Ingresu bolt Ispagnolu estaca Italianu cavìcchia, piòlo Tedescu Pflock.

imbarcionài , vrb Definitzione serrare un'apertura cun s'alcione Sinònimos e contràrios acràere, afriscare, creari Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu verrouiller Ingresu to bolt Ispagnolu atrancar Italianu chiùdere con chiavistèllo Tedescu den Riegel vorschieben.

ingomàre , vrb: ingumare Definitzione ingurtire a meda Sinònimos e contràrios atatamacare, atatare, ingròmere, tèrghere Frases comente fit ingomendhe e ghetandhe chene masticare bene, sa sartitza si li est arressada in su gurguzu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu engloutir Ingresu to bolt Ispagnolu engullir Italianu trangugiare Tedescu verschlingen.

runtzòne , nm: rutzone Definitzione genia de passante de ferru, po poderare serrada un'apertura Sinònimos e contràrios alcione, barcioni, facioni, ferrisciale Frases bi at zanna chi serrat a crica e zanna chi serrat a rutzone (S.Seu) Sambenados e Provèrbios smb: Ruzzone Ètimu itl. runzone Tradutziones Frantzesu verrou Ingresu bolt Ispagnolu cerrojo, pestillo Italianu chiavistèllo Tedescu Riegel.

tragài 1 , vrb: tragare 1 Definitzione betare a corpus, ingurtire cosa de papare o de bufare; giare dispraxere, tragos, fàere pigare tzacu meda Sinònimos e contràrios ingollire 1, ingúllere, ingurti, tragutzare Frases est traghendi píndulas isceti ◊ su binu si che l'at tragadu totu isse ◊ est traghèndheche a suspiros su recatu ◊ no si agatat in logu, che candho si che l'apat tragadu su terrinu ◊ est unu sónniu chi su putu de sas illusiones che cheret tragare (L.Brozzu)◊ sa meighina teniat sabore malu e no resessiat a che la tragare ◊ pato e trago fele 2. e proite mi bochis e mi tragas? Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu avaler Ingresu to bolt Ispagnolu tragar Italianu trangugiare, ingerire Tedescu verschlucken.

«« Torra a chircare