incaschetàdu , pps, agt Definizione de incaschetare Sinonimi e contrari casaladu, fichidu, incasciau 2. contr'a su comunismu fit incaschetadu dae su tempus de sa gherra de Ispagna Traduzioni Francese fixé Inglese fixed Spagnolo fijar Italiano fissato Tedesco von einer fixen Idee besessen.

incollutzài , vrb Definizione calare o orrúere sa matza (istentina), apèrrere o illascare is músculos de sa bentre po isfortzu o àteru, essire matzigalau, collutzu, patire s'ímbena Terminologia scientifica mld Etimo srd. Traduzioni Francese atteindre d'une hernie Inglese to suffer a hernia Spagnolo herniarse, quebrarse Italiano subire un'èrnia Tedesco Hervortreten von Eigenweidebruch

intingiàe, intingiài, intingiàre, intingiàri , vrb: intinzare Definizione carrigare de tíngia, genia de bobboi niedhu chi ponet a is matas e a is erbas in is puntas modhes o, segundhu, fintzes a is animales; in cobertantza, fintzes carrigare de àteru cunsiderau dannosu o pagu praghillosu Sinonimi e contrari impestai 2. su cani tuu fut carriau de púlixi e nd'at intingiau is mius puru (G.Mura)◊ is gerrunaderis funt intingiaus de dépidus, sentza mancu un'ispera!◊ depit èssi berus ca mi torru a intingiai cun d-un'ómini… abarru fiuda! Traduzioni Francese prendre la teigne Inglese to affect with ringworm Spagnolo coger la tiña Italiano intignare Tedesco von Motten zefressen werden.

iscamedhàre , vrb: iscammedhare, isgamedhare Definizione istesiare unu pegus de su tàgiu, andharesindhe de sa cumpangia; fintzes iscapiare su giuale a is boes giuntos Sinonimi e contrari irmedhae, iscambare, iscambuliare, iscamedhire, iscedhai, iscrobare, istagiai, istropedhare | ctr. amedhare Frasi unu pisedhu s'isgamedheit de sos cumpagnos chi fint zoghendhe ◊ apo àpidu sas berbeghes chi mi mancaiant: las depiat àere iscamedhadas carchi cane ◊ pares iscammedhadu che angione sorteri 2. sos pitzinnos s'aunint a zocare che anzones iscamedhaos Etimo srd. Traduzioni Francese éloigner du groupe Inglese to send out (of a group) Spagnolo alejar, apartar Italiano allontanare dal gruppo Tedesco von der Gruppe entfernen.

iscratzadúra , nf Definizione su iscratzare, su segare cosa (es. cambos) a tiradura, a isperradura (in sa frochidha) Sinonimi e contrari iscosciadura Etimo srd. Traduzioni Francese fente de branches Inglese breaking by drawing Spagnolo arranque Italiano scosciatura Tedesco Abbrechen von Zweigen.

ispagiàre, ispagliài , vrb: ispazare, ispaxae, spalgiai Definizione bogare sa pàgia, chèrrere sa pàgia de mesu de su laore po dhu chistire límpiu; nau de ccn. su si giare a bíere prus de su chi est, unu, fàere braga, fàere su pageri Sinonimi e contrari abentuai, irghinitiare, spalligai / abantai, bragai, ispallerai, pazesare Frasi si che ispazat s'arzola iss'etotu: no cheret azudu ◊ a dedie fimus ispazendhe, a denote carruzendhe ◊ su laore in s'argiola ispagiavas si fut bentu in favore 2. tandho, ca as oliàriu, ite ispazas si de su chi produit no ndh'assazas? ◊ sunt ispazendhe pro sos milliardos chi nachi tenent ◊ sos catziadores ispazant narandhe chi cun issos cunillos e sirvones ant pacu vida Etimo srd. Traduzioni Francese dépailler Inglese to separate wheat from straw, to show off Spagnolo aventar, jactarse Italiano spagliare, brezzare Tedesco das Stroh entfernen von.

ispudhonàre , vrb Definizione betare o segare is cambos noos, is pigionatzos de una mata Sinonimi e contrari brossare, illeinare, immodhitare, ipuzonare, irgrasazonare, irbrossare, ischesciai Frasi s'ortulanu est ispudhonendhe in sa bardera ◊ su binzateri pudat e ispudhonat in modu chi sa binza batat frutu bonu e meda Traduzioni Francese ébourgeonner Inglese to pinch out Spagnolo desvastigar, deschuponar Italiano spollonare Tedesco von Schößlingen befreien.

istravàre , vrb: stravai Definizione pigare e bogare is travas a un'animale troboiu Sinonimi e contrari istrobeire | ctr. trabai Frasi si est travau, su molente, dh'aus a istravare! Etimo srd. Traduzioni Francese désentraver Inglese désentraver Spagnolo desapiolar, desmanear Italiano spastoiare Tedesco von den Fußfesseln befreien.

istrobeíre , vrb: istrobire, istrobiri, istropedire, istropeire, strebiri Definizione pigare e bogare sa trobea a unu pegus troboiu; lassare andhare líbberos, iscabbúllere de una dificurtade Sinonimi e contrari istravare, istrobejare / iscabbúllere / ilboligare, istrepojare | ctr. trebeire Frasi sos pudhedros cherzo istrobeire pro los ispramminare a curridorza 2. bollu biri comenti s'at a s'istrobiri fillu tuu de custa trobea! 3. est istrobenno e filanno sa lana Etimo srd. Traduzioni Francese désentraver Inglese to unhobble Spagnolo desapiolar, desmanear Italiano spastoiare Tedesco von den Fußfesseln befreien.

liòna , nf, nm: lioni 2, loni, olioni 1 Definizione calidade de lissa (portat una genia de isperraduredha in sa barra, asuta, e lavra de pitzu grussa)/ min. lionitu; lon'e irí (loni de girí)= chi fait me is girís Sinonimi e contrari ozone, ullone Frasi su loni… ndi essit mannu coment'e su gèvulu, de duus chilus Cognomi e Proverbi smb: Lioni, Loni, Lonis Terminologia scientifica psc, mugil chelo Etimo itl. leone Traduzioni Francese muge, mulet Inglese mullet Spagnolo lisa Italiano mùggine chelóne Tedesco eine Art von Meeräsche.

màrca 1 , nf Definizione singale o sinnu chi inditat sa fràbbica de una cosa; ferru cun is líteras de númene e smb. de su mere po marcare bestiàmene e su singiale chi lassat in sa pedhe (ponendhosidhu abbrigau); túturu de linna pintau (picau a imbuidadura, a forma de parallelepípedu) po fàere is pintos a su pane modhe a incracadura e su singiale etotu chi lassat Sinonimi e contrari macru, sinnale Modi di dire csn: robba ’e suta marca = cosa metzana; èssere de prima marca = de prima calidade, bonu meda; m. de bullu = zenia de francubbullu, de valore istabbilidu, chi si ponet in pabilos de dochimentu pro lis dare valore legale o fintzas coment'e tassa o diritu de pagare Frasi custas iscarpas sunt de marca bona 2. sunt andhados a betare sa marca a su bestàmine ◊ dontzi cadhu at unu signale e unu semotu solu: sa marca ◊ sas marcas si betant a su panischedhu 3. fit tiradore de prima marca: tiraiat a balla sola a sa sesina bolendhe ◊ mi ant passadu che robba de suta marca Etimo srd. Traduzioni Francese marque, cachet, empreinte Inglese brand, seal, mark Spagnolo marca Italiano marca, sigillo, imprònta Tedesco Marke, Warenzeichen, glühendes Eisen zum Markieren von Tieren, Brandzeichen.

nastalàre , vrb Definizione pònnere sa nàstala, pàschere s'orrobba sa nàstala; fàere dannu, distrúere Sinonimi e contrari abbrumai, arnai, imbremigai, infarraciai, pipionire, pubujonare Etimo srd. Traduzioni Francese se miter Inglese to moth-eaten Spagnolo apolillar Italiano tarmare Tedesco von Motten zerfressen werden.

nce, nche, nchi, nci , avb: che* Definizione avb. chi inditat logu, no sèmpere reale, de una manera pagu precisa, logu indefiniu (foras candho prus ainnanti si narat su foedhu chi inditat custu logu), e prus che àteru giaet un'idea de istesióngiu de ue unu est (o si narat pentzandho a logu atesu de ue unu est) ma podet inditare fintzes acostimentu: s'impreat istacau de su vrb. si est postu innanti, totu a unu cun su vrb. si est nau apustis (e cun prn. puru): bògache custa cosa!, toca, istesianci!, bessinci!, fuliancedhu!, bogancedhu!, ponincedhu!, ghetancedhu!, leachelu!, remonichelu!, picaenchelu!, vatunchelu!, essimichelu, fulliadechedhu!, enclíticu, nau che unícu foedhu cun sa forma verbale Sinonimi e contrari ci / bi, ince Frasi nemos cheret andhare a nche batire sa botza ◊ cracu a perda a sa craba chi si nchi istésiat ◊ cumenti as fatu a nce dhu fai istrebedhai, su cani? ◊ oe nce funt is sindacaos ci nosi axudant ◊ sa bitella ti nce dha podes leare! ◊ si nche fit sichia a irfungudare ◊ su gurutu est astrintu ma nche colas ◊ - A si podet? a che sezis? ◊ nci fúliu is carramatzinas ◊ pentzanci e apustis mi arrispundis! ◊ si depeis essiri, esseidenci! ◊ seu intrada a cudha domu ponendidenchi su nasu torra 2. dennantis a nce pònnere in marina a pè ince boliat peri coràgiu ◊ deo nce pogno sa matessi ispesa ◊ inoghe che cherias tue! ◊ che so essidu in Bono a cumandhu ◊ su pani ponincedhu in sa mesa ◊ e ita nci negótziat innòi? ◊ cussus piscixedhus no abetu prus po nce dhus papai: tengu fàmini! Traduzioni Francese y, , en Inglese there (here) Spagnolo aquí, acá, en este lugar, allá, allí, en ese lugar Italiano ce, ci, ne (avv. di luogo) Tedesco dort, dorthin, hier, da, hierher, da durch, von.

neulàdu , pps, agt Definizione de neulare; chi est carragiau de népide, nau de su logu; chi est guastu, malàidu de sa népide (nau de laores, erbas) Sinonimi e contrari afumatzau, anneuladu, nebidosu 2. su trigu est creschindhe neuladu che ispiga múrina Traduzioni Francese brumeux Inglese foggy Spagnolo nebuloso Italiano nebbióso Tedesco neblig, von Steinbrand befallen.

passèi , avb: pessei, prassei, pressei Definizione chentza s'agiudu o su cumandhu de nemos, a solos, chentza èssere obbrigaos / a pessei, de passei = a sa sola, de volontade sua (mia, tua, issoro) Sinonimi e contrari desei, perisse / cdh. daparedhu Frasi dèu creu ca dhu biant de passei insoru ◊ at lassau cuatru fillus chi teniat a pressei ◊ no at nau is cosas de prassei suu, ma ca si dhas ant pregontadas ◊ incui no andant a pressei comenti bolint! ◊ lassai andai una cosa a pessei Etimo srd. Traduzioni Francese spontanément Inglese spontaneously Spagnolo espontáneamente Italiano spontaneaménte Tedesco spontan, von selbst.

perísse , avb Definizione chentza s'agiudu de nemos, a solu, de manu cosa sua, de ditu suo: s'impreat cun is prep. a, dae, de, e fintzes coment'e un'agt. / lassare a unu a p. = lassare desesi, lassare istare chentza dhu cricare Sinonimi e contrari desei, passei / cdh. daparedhu Frasi cheriat iscobèrrere sas cosas dai perisse ◊ sa curiosidade si castigat de perissa matessi ◊ si l'atzendheit su fogu de perisse ◊ onzi astru rodat a perisse 2. no ingendrat sa fémina perissa, ne podet betza torrare a pitzinna! (Còntene) Etimo srd. Traduzioni Francese spontanément Inglese spontaneously Spagnolo por sí mismo, por sí solo Italiano da sé, spontaneaménte Tedesco von selbst, spontan.

seína , nf, nm: esina, sesina, sisina, sisinu Definizione cosa de pagu valore, su mesu de unu sodhu, chimbe centésimos de su francu sardu: si narat solu in su sensu de dinare pagu Sinonimi e contrari isina Frasi finas candho ses totu tramudadu no bales bator petzos de sesina! ◊ li dao sos pagos sisinos chi tenzo, bastet chi mi che let su pitzinnu Etimo itl. sesino Traduzioni Francese chose de quatre sous Inglese half soldo, next to nothing Spagnolo chuchería, de tres al cuarto Italiano mèzzo sòldo Tedesco von geringem Wert.

soldíre , vrb: sordire Definizione pònnere su sorde, su greme Sinonimi e contrari bermire, imbremigai, insodrigai Etimo srd. Traduzioni Francese se vermouler Inglese to verminate Spagnolo agusanarse Italiano verminare Tedesco von Würmern befallen, Würmer haben.

spuntedhài, spuntedhàre , vrb: ispuntedhare* Definizione bogare o trantzire is puntedhos, is frucàgios, de asuta de sa cosa apuntedhada Sinonimi e contrari | ctr. apontedhae Traduzioni Francese ôter les étais Inglese to unprop Spagnolo desapuntalar Italiano spuntellare Tedesco die Stützbalken entfernen von.

strebíri , vrb: istrobeire*, strobiri Definizione pigare o bogare sa trobea a un'animale; fintzes istacare cosa arréschia, iscapiare, lassare andhare líbberos / strebiri sa medassa = (in suspu), arranzare sa chistione Sinonimi e contrari istravare, istrobejare | ctr. trebeire 2. fui strebendindi s'angionarxu, ca fiat arrésciu in mesu de s'arruarxu parendi lobus! ◊ su meri fuat strobendu e misurendu sa funi Traduzioni Francese dépêtrer, sortir Inglese to unhobble Spagnolo desapiolar, desmanear Italiano spastoiare Tedesco von den Fußfesseln befreien.

«« Cerca di nuovo