agudígliu , agt Definizione
chi tenet agudesa foedhandho
Sinonimi e contrari
assudu,
prontudu,
trempista
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
spn.
agudo
Traduzioni
Francese
hardi
Inglese
bold in speaking
Spagnolo
que habla con agudeza
Italiano
ardito nel parlare
Tedesco
frech.
arrabbugíu , agt, nm: arrebbuginu,
arrebbugiu,
arrebugiu,
arribbugiu,
arribugiu,
rebbugiu Definizione
chi o chie no tenet perunu arrespetu po àtere, chi no iscurtat, no ponet mente, una ndhe pentzat e chentu ndhe faet; chi est de naturale malu, trotu, berbétigu, malu, de trassas malas / in A. Liori, Sa cancione …: "toppa nel muro, rabbercio, truffatore"
Sinonimi e contrari
corroedhu,
malu,
mauchedhu
Frasi
a su piciochedhu no dhu boliant promovi in iscola de cantu fiat arrebbugiu ◊ faci de arrabbugiu pudésciu! ◊ ma càstia un'arrebugiu a si ponni a arropai su tzerachedhu!…◊ seus tropu arrebbugius e pretendeus chi Gesugristu si agiurit! ◊ fémmina arrebbugia, ómini corriatzu e genti pretocada no cicat mai morti! ◊ arribugiu sias!
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
ctl.
rebuig
Traduzioni
Francese
scélérat
Inglese
wicked,
impudent (person)
Spagnolo
travieso,
insolente
Italiano
cattivóne,
monellàccio,
sfacciato,
strafottènte
Tedesco
schlimmer Lausbub,
frech.
assúdu , agt: atzudu,
atzuru,
atzutu Definizione
nau de ccn., chi portat atza, chi si abbogat, foedhat e si faet intèndhere, chi no si lassat pònnere a daesegus
Sinonimi e contrari
agudientziosu,
agudígliu,
atreviu,
atzilosu,
botosu,
faciudu,
improntiu,
malacara,
prontudu,
segagaras,
trempista
/
cdh. aciutu
| ctr.
bergungiosu,
cocode,
gosilànimu,
timiditu
Frasi
candu mi morru dèu ti as a intendi prus atzura! ◊ su prus atzutu e barrosu fit Pretedhu: no lassaiat perchiare a nessune, totu fit isse e totu ischiat fàchere isse! ◊ tia Pietrina, atzuda coment'est, nos passat s'iscóbulu in mutzighiles! ◊ sunt canes atzudos che liones
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
audacieux,
effronté
Inglese
audacious,
impudent
Spagnolo
audaz
Italiano
audace,
sfrontato
Tedesco
kühn,
frech.
discaràdu , pps, agt, nm Definizione
de discarare; chi o chie no sentit bregúngia, chi portat fàcia de sola
Sinonimi e contrari
iscaratzadu
/
caricotu,
carietadu,
facesola,
iscaradu,
iscaressidu,
ispradidu,
malacara,
murribistu,
scundiu,
sfaciu
| ctr.
bergungiosu,
duritosu
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
effronté
Inglese
impudent
Spagnolo
descarado
Italiano
sfacciato
Tedesco
frech,
frecher Mensch,
Frechling.
faciànu , agt Definizione
chi foedhat o faet is cosas a face manna, chentza bregúngia nudha; nau de fémina, chi est ibregungia, bagassa, chi improsat is ómines
Sinonimi e contrari
faciàrgiu,
facidortu,
frontudu,
sfaciu
/
carateri,
crocoledhu,
piberudu
Frasi
facianus, teniat arrexoni Isaia candu, chistionendu de bosatrus, naràt: Custa genti mi onorat cun is làburas ma su coru insoru est aillargu de mei! (Ev)◊ cussu est facianu e provocheri
Traduzioni
Francese
effronté,
séducteur,
coquet
Inglese
enticer,
flirtaceous,
impudent
Spagnolo
descarado
Italiano
sfacciato,
adescatóre,
civettuòlo
Tedesco
frech,
verführerisch,
kokett.
faciúdu , agt: fatzudu,
fatzutu Definizione
nau de ccn., chi portat face manna, chi est ifaciu, no sentit bregúngia
Sinonimi e contrari
assudu,
atzilosu,
carimannu,
facidostu,
facimannu,
ifaciu
| ctr.
bergungiosu,
cocode,
gavardu
Frasi
prontu de paràulas e fatzutu, chene meta si pistichinzare li rispondhet ◊ no che at àtera faciuda chi ti potat superare, essindhe a ziru… nuda! ◊ faciudu irbirgonzadu! ◊ su faciudu campat
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
dévergondé,
effronté
Inglese
insolent
Spagnolo
insolente,
descarado
Italiano
spudorato,
sfacciato,
strafottènte
Tedesco
frech.
frontúdu , agt Definizione
nau de ccn., chi no sentit bregúngia; chi istat a cara arta candho foedhat in cara de gente, chentza tímere
Sinonimi e contrari
caricotu,
carietadu,
facianu,
facimannu
| ctr.
bergungiosu,
duritosu
/
coragiosu
2.
custa pitzinna est frontuda e firma de coro
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
effronté,
dévergondé
Inglese
brazen
Spagnolo
descarado
Italiano
che tiene tèsta decisaménte,
spudorato
Tedesco
standhaft,
frech.
ifacíu , agt: ifatziu,
irfatzidu,
irfatziu,
isfaciu,
isfatzidu,
isfatzitu,
sfaciu Definizione
chi no sentit bregúngia, chi portat face de sola / fai a sa isfacia = chentza birgonza peruna, comente faghent sos irfatzidos
Sinonimi e contrari
assudu,
carietadu,
caricotu,
discaradu,
facianu,
faciudu,
ifaciadu,
improntiu,
isciacibiu,
malacara,
trempista
| ctr.
bergungiosu,
gavardu
Frasi
custos pisedhos sunt isfatzidos e no timent nudha ◊ s'irfatzida l'avastat, si lu basat e li narat: So essida a ti topare
2.
genti totu presumimentu, cussus bivint a sa isfacia!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
effronté
Inglese
saucy
Spagnolo
descarado
Italiano
sfacciato
Tedesco
frech.
ifadósu , agt: infadosu,
irfadosu,
isfadosu Definizione
chi giaet o chi dhue at ifadu, chi est unu segamentu, chi annischitzat
Sinonimi e contrari
addeleadu,
agghegiosu,
apigonau,
atzegatzioneri,
genosu,
imbeléschidu,
infinitziosu,
ispaborzosu,
isvilidu,
malostiosu,
pibigosu,
pibincosu,
sciringosu,
sportinitzu,
tzacarredhu
/
cdh. ribélviu
| ctr.
discanciosu,
ispelegosu
Frasi
cussos sunt una letranca irfadosa e chin issos no si podet tucare a ube si cheret ◊ no bi at babbautzu prus ifadosu de sa musca ◊ bi at triballos chi no sunt peleosos ma ifadosos
Etimo
spn.
enfadoso
Traduzioni
Francese
ennuyeux,
impertinent
Inglese
annoying,
cheeky
Spagnolo
pesado
Italiano
fastidióso,
tedióso,
impertinènte,
seccante
Tedesco
lästig,
frech,
unangenehm.
iscaràda , nf: iscarata,
scarada Definizione
genia de cuntratu po fàere unu trebballu a prétziu firmu, de pagare unu tanti chentza fàere contu de su tempus, a su chi si faet su trebballante: s'impreat agiummai solu coment'e avb.
Sinonimi e contrari
iscaru
Modi di dire
csn:
fuedhai a s'i. = de una manera irfatzida; pesai a i. = pesare a ogru; a i. = a bínchidas, a fuliadura, a meda; bèndiri a i. = totu paris, totu sa cosa a una borta (itl. in blòcco); papare a i. = a satzadura a tropu
Frasi
ndi at messau de trigu a iscarada, cuss'ómini!…
2.
mancai istracus, faint a iscarada cantendu ◊ cussus si ant giogau a s'iscarada su mantedhu miu ◊ s'intendiat sa genti cantendu a iscarada ◊ ciocedhu, porcu mannale, papa a s'iscarada già pagas totu a nadale! (G.A.Cossu)◊ sento sos basos chi ti dei a cua, mentres cun àtere ses a s'iscarada maseda e tzega! ◊ custas cosas bosatrus dhas osservais a s’iscarada, ma sena de sintzeridadi
3.
ocannu dhoi at ceréxia a iscarada ◊ cun cussa conca isbuida de pobidhu miu chi pigat fogu coment'e un'alluminu, is fillus benint a iscarada!
Etimo
ctl.
escarada
Traduzioni
Francese
travail à la pièce,
effrontément
Inglese
job contract,
cheekily
Spagnolo
destajo,
descaradamente
Italiano
a gara,
còttimo,
sfacciataménte
Tedesco
um die Wette,
Akkord,
frech.
lebbreríscu, lebbríscu , agt: levreriscu,
libberiscu,
libbrariscu,
libbriscu,
limbriscu Definizione
nau de un'arratza de cane, mannu e pruschetotu bonu meda po cúrrere; nau de unu, chi est lestu e furbu, àbbile, abbistu e prontu no sèmpere po su bonu, chi no càstiat de ofèndhere o de fàere cun atza, isfaciu puru, chentza caràtere / longu che cane levreriscu = istrízile
Sinonimi e contrari
faciudu,
gafante,
lebrerincu,
prontu
Frasi
fato de bratzos, do un'isfretzida e brinco a fora che cane lebbriscu ◊ mi che lampei che cane lebbriscu a mi ndhe leare una francada
2.
macu macu o libbriscu fit chirchendhe sa tana in logu friscu! ◊ sos cussizeris prus libbriscos li podiant dare agiudu ◊ cussu limbriscu a chie li dait a mandhicare narat "Babbu"!◊ fit un'ómine sàbiu ma libbriscu che lèpere
Etimo
ctl.
llebrer + -iscu
Traduzioni
Francese
sans scrupules,
opportuniste,
libertin
Inglese
free and easy,
opportunist
Spagnolo
lebrel,
desaprensivo
Italiano
spregiudicato,
opportunista,
libertino
Tedesco
skrupellos,
frech.
libberíncu , agt Definizione
chi est, o foedhat e faet chentza tanti reguardu, chentza tanti arrespetu
Sinonimi e contrari
abbistu,
atzudu,
ciascheri,
cistosu,
prontudu
Frasi
cun custa limba mia libberinca motivu de cantare no mi mancat (M.Murenu)
Traduzioni
Francese
impertinent
Inglese
impertinent,
sharp-witted
Spagnolo
impertinente
Italiano
impertinènte,
arguto
Tedesco
frech,
ungehörig,
scharfsinnig.
prontúdu , agt Definizione
chi tenet prontu, atza meda, fintzes a tropu
Sinonimi e contrari
assudu,
acudiosu,
agudígliu,
atreviu,
atzilosu,
isprontiu,
trempista
Frasi
prontudu, dh'iat nau: - Marranu! ◊ su prontudu est unu chi no si atuldit e risponnet cun prontesa
Terminologia scientifica
ntl
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
vif,
effronté
Inglese
lively,
cheeky
Spagnolo
osado,
descarado
Italiano
vivace,
sfacciato
Tedesco
lebhaft,
frech,
unverschämt.