botíu , nm, nf: butia, butiu, bútiu, gutia* Definizione unu tanti pagu pagu de cosa, prus che àteru iscagiada: abba, ógiu, mele, binu e àteru deasi (si narat fintzes po pagu pagu) Sinonimi e contrari guta 1, istidha, istídhigu, làmbria, lutia, paspia / paghitzedhedhu Modi di dire csn: butiu mortu, butiu intro de muru = male cuadu, male chi no si bidet ma chi faghet dannu meda própiu pro cussu, mancari parzat cosa paga; butiu mortu = pudha crionzana, su chi si ndhe tenet de unu bene chi ant lassadu sos mannos, arrenduda; meighina a butios = de pigai a istídhius contaus; betare a butiu a butiu = a pagu a pagu; bogàreche sos butios = acontzare su tretu de una cabertura ue bi butiat abba projana a intro; su mastru de sos butios = mastru chi mendhat sas caberturas pro che bogare sos butios Frasi s'abba est falendhe a butiu in s'isseta ◊ at betadu pagos butios de binu a s'abba ◊ at annuadu meda ma at fatu duos bútios ebbia ◊ tocat de che bogare sos butios de cabertura, sinono nos proet intro de domo 2. ancu no si potat comporare unu butiu de abba! ◊ de cussa cosa tue no ndhe depes bufare mancu butiu, ca ti faghet male! ◊ pònemi duos butios de gafè a mi che leare custu sabore malu de buca! 3. si assemizant che duos butios de abba 4. dépidos no ndhe ponzo mai, ca sunt che gutiu in intro de muru! 5. fit sa matessi bellesa: li mancabat petzi su gutiu Cognomi e Proverbi prb: butiu mortu intro de muru che betat sa domo Traduzioni Francese goutte Inglese drop Spagnolo gota Italiano góccia, góccio Tedesco Tropfen, Schluck.

bubbulíche, bubbulícu , nm Definizione unu tantighedhu, pagu, crocoledhu, su tanti chi podet càbere in buca, nau de cosa a bufare; fintzes moida de cosa budhindho Sinonimi e contrari bucada, gropu, ingullida, intullada, ticada, tichedhu, tirone, tumata 1 / cróculu, gurgúlliu Frasi ndhe picat unu bubbulicu in buca, pro l'assazare ◊ bibíebbos unu bubbulicu de abbardente! Traduzioni Francese petite gorgée Inglese small sip Spagnolo sorbo Italiano sorsettino Tedesco kleiner Schluck.

bucàda , nf Definizione su tanti de cosa (pruschetotu de bufare) chi cabet in buca Sinonimi e contrari bubbulicada, gropu, ingullida, intullada, tasada, ticada, tirone, tumata 1 Frasi una bucada de abba, de binu, de licore ◊ làssalu su tabbacu, pone frenu a su vísciu: si faghes che a mie no che ingulles bucadas de velenu (P.Masia) Etimo srd. Traduzioni Francese bouchée, gorgée Inglese sip Spagnolo bocanada Italiano boccata, sorsata Tedesco Schluck.

bumbúdu 1 , nm Definizione tzicu de abba Sinonimi e contrari bucedhu, gropu, súrbia Etimo srd. Traduzioni Francese gorgée d'eau Inglese sip Spagnolo trago Italiano sórso di àcqua Tedesco Schluck Wasser.

grópu , nm Definizione tzicu de cosa, su tanti chi si bufat a una tirada; tira de orrobba po acapiare sa camisa in su gúturu, segundhu su costúmene Sinonimi e contrari acirrada, bisada, bucada, ingullida, intullada, ticada Frasi si nche at bufadu s'úrtimu gropu de binu e che at torradu sa tatza ◊ in s'abbadorzu sa lanedha pariat tallaranu birde chi foichinaiat a cada gropu de su zú ◊ so sididu, cherzo unu gropu de abba! Etimo ctl. grop Traduzioni Francese gorgée Inglese sip Spagnolo sorbo, trago Italiano sórso Tedesco Schluck, Zug.

gutía, gútia , nf, nm: botiu, gutiu, gútiu Definizione unu tanti pagu pagu de cosa, prus che àteru lícuida / gútia intro de muru = male de domo (meda peus de unu male chi benit de fora), mescamente parente etotu chi faghet cosa a traitoria Sinonimi e contrari guta 1, istidha, istídhigu, làmbria, lutia, paspia Frasi isperas de luche e gútias de lentore ◊ deretu at trumentau a pròghere cada gútiu cantu un'obu 2. frade e sorre fint che duas gútias de abba: uguales de cara, de ghetos, in su modu de fàchere ◊ miseràbbile, sa gútia intro de muru ses tue! Etimo srd. Traduzioni Francese goutte Inglese drop Spagnolo gota Italiano góccia, góccio Tedesco Tropfen, Schluck.

ingullída , nf: ingullita Definizione su ingullire; tzicu de cosa chi si bufat a una borta Sinonimi e contrari acirrada, angurtia, bucada, gropu, ingúlliu, intullada, sulviada, survusciada, tasada, ticada, tirone, tumata 1 Frasi si aiant tumatu mesu litru de bruschete in duas ingullitas ◊ totu cudha cosa si l’at tzérghita in d-un’ingullita Etimo srd. Traduzioni Francese gorgée Inglese sip Spagnolo sorbo Italiano sorsata Tedesco Schluck.

súrbia , nf, nm: súrbida, súrbidu, súrbiu 1 Definizione un'apenas de cosa de bufare, su tanti de che ndhe ingurtire; fintzes su sonu chi si faet in buca suspindho cosa Sinonimi e contrari atzichedhu, atzicu, bucada, ingullida, intullada, tasada, ticada, tumata 1 / cdh. sulpu Frasi donamidhu unu súrbidu de cafei! 2. papendi no fatzais súrbius cun sa buca, ca no est educau! Traduzioni Francese gorgée Inglese sip Spagnolo trago, sorbo Italiano sorsata Tedesco Schluck.

tícu , nm: (su t. = suticu) atzicu cicu, tzicu Definizione apenas, pagu pagu, un'ingúrtia de cosa de bufare o àteru de cosas deasi; pagu pagu de css. cosa (ma podet èssere fintzes meda a paragone de su tanti chi si bufat a un'ingúrtia)/ min. tichighedhu, tichirighedhu Sinonimi e contrari atzichedhu, atzítzigu, bucada, súrbia / apenas, pachitzedhu / cichete Modi di dire csn: faedhare o nàrrere sa cosa a ticu ticu = a pagu pagu, una parti una borta, una parti un'àtera; èssere o istare a ticu = istare a tzínchinu, cun pagu cosa, a dilléziu, a mindigu; no poder bídere ticu o tichirighedhu a unu = pigaisí feli isceti a biri a ccn. chi no praxit própiu, no dhu bolli biri mancu pagu pagu Frasi làmpana, cun calchi ticu apena ti apo allutu ◊ de abba no ndhe assazo ticu ◊ zughiat unu bículu de casu, pane e unu ticu de binu 2. bellu ticu de binu apo fatu, ocannu: duas cubedhas ma bellu! 3. no lu poto bídere ticu, a cuss'arga de muntonarzu! ◊ Pilatu, mancari no potat bídere ticu sas autoridades de Gerusalemme, no las cheret contrariare Etimo srd. Traduzioni Francese gorgée Inglese sip Spagnolo sorbo, trago Italiano sórso Tedesco Schluck.

«« Cerca di nuovo