fundàbi , nm: fundali, fundhale, funnale Definizione su tretu de fundhu (mescamente su tretu prus bàsciu in su truncu de matas mannas, fintzes de domos), su tretu prus atesu (fintzes de unu possessu, su tretu a s'àtera bandha de s'intrada), sa parte prus in fundhu de su mare, de unu muru, in terra, e su fossu puru; logu chi faet a badhe, bàsciu e in paris che a sa cea, ma prus úmidu, peale de monte; sa síngia o erriga chi si paret tra terra e aera, atesu (si narat prus che àteru pl.); in sa carena, su tretu de is nàdigas; su fundhurúgiu, mescamente su chi faent unas cantu cosas postas in istrégiu; logu de matas (fundhos) Sinonimi e contrari fundhache, fundhera, fundhu / imbasamentu / badhe / feche / padente / ttrs. fundari Modi di dire csn: fundali de àcua = poju, paule de abba, garropu, fundagu; fundhale de àrbure = su chi abbarrat in terra, paris cun sas raighinas, de un'àrbure pustis segada; su fundhale de s'ulicra = su fossighedhu suta de s'origra; su fundali de sa massa (laore) = su trigu de fundhu, in terra, in s'arzola Frasi tue depes èssere issiu dae su fundhale de s'iferru, ghetadommos! ◊ sos fundhales de su mare sunt fungudos cantu prus si andhat a mesu ◊ ant fatu is fundhales de sa domo a picu e a pala ◊ eus bíviu in cussu frius de su fundabi de sa funtana ◊ pigai s'ànima sua e ghetaincedha a fundali! 2. est in su fundali pascendi is brebeis 3. sos fundhales sunt rujos ◊ a iscurigadroxu su fundali no s'iscerat prus ◊ s'ispacat s'aera che melagranada, fundhales biaitos s'iscavacant ◊ su funnale cara a Tíana est inniedhigannosi 4. non papat pisci po no s'isfundi su fundali ◊ custas mudandas parint piticatzas po su fundali tuu 5. chin s'ape issos cherent isfrutare sos frores de su fundhale pro buscare leu e chera, papa e mele Terminologia scientifica slg, crn Etimo srd. Traduzioni Francese vallée, horizon, souche Inglese valley, horizon, stump Spagnolo valle, horizonte, cepa Italiano vallata, orizzónte, céppo Tedesco Talebene, Horizont.

mòa 1 , nf: mola 1, molla, mora 1 Definizione cosa chi creschet cun cambos medas totu de fundhu, agiummai totus impare e a bisura tundha, ma si narat fintzes in su sensu de mata, de truncu, cosa grussa e tundhatza Sinonimi e contrari busa 1, fundhu, macra, mata, moíngiu, molarxa, tele, tupa / cdh. sgridhoni Modi di dire csn: una m. de murdegu, de modhitzi, de orrú, de olia, de patata, de ardureu, de túnniu, de codrobinu; sa mola de su tuju = su tzugu; m. de tita = sa tita; m. de culu = su culu, su paneri; m. de terra = bàrdula, lea, fintzas terrinu pagu; m. de réxinis = sas raighinas de s'àrbure bidas o leadas totu paris; zúghere sa mola = zúghere su sarragu de sa morte, èssere morindhe; arrogaisí sa mola de su tzugu = iscollàresi, nadu fintzas a frastimu Frasi unu lèpiri de giudu, impinnaciau de coa, pomposu e mustatzudu, nd'istupat de sa moa ◊ in logos tuos bi aiat chercos e molas de mata ◊ su pitzinnu curriat sartiendhe muros e molighedhas ◊ bi aiat molas de mudhitza, de tiria, de ozastru, de arrú ◊ sunt ammaniandhe su tusinzu suta de sa mola de unu chercu 2. nau ca est grassa: mobixedha de fémina!…◊ cussa puntura de babbautzu mi at fatu a mola Traduzioni Francese buisson, souche, chicot Inglese bush, tree stump Spagnolo mata, tocón Italiano cespùglio, ceppàia, barbicàia Tedesco Busch, Strauch, Baumstumpf.

morúdhu , nm: murudhu Definizione arremu immuciurrau, segau (mescamente su chi abbarrat de unu bratzu chentza sa manu); css. cosa unu pagu longa e grussa, fintzes un'ossu grussu isprupau Sinonimi e contrari bículu, botzichedha, moróculu, morótulu, murigoni, murrutzu, murúdhulu, tuturru, tutúriche, túturu Etimo srd. Traduzioni Francese moignon Inglese stump Spagnolo brazo manco, muñón Italiano moncherino Tedesco Gliedstumpf.

múnculu , nm Definizione bratzu chi dhi mancat sa manu, de unu manimutzu Etimo itl. monco Traduzioni Francese moignon Inglese stump Spagnolo brazo manco, muñón Italiano moncherino Tedesco Armstumpf.

rabatzòne, rabatzòni , nm Definizione fundhu de bide (mescamente andhau male, sicau) Sinonimi e contrari cocina, truigu Frasi pro su fogu batiat chimuza e calchi rabatzone Etimo ctl. rabassó Traduzioni Francese cep de vigne Inglese vine stump Spagnolo cepa de vid Italiano céppo di vite Tedesco Rebenstamm.

rúncu , nm: arruncu Definizione su chi abbarrat in su truncu de una nae chi no ant segau a paris (ma si narat fintzes de sa parte prus grussa de is erbas); cosa segada, o de segare, longhighedha, grussita Sinonimi e contrari brechioni, bruncu* 1, rocu / acantu 1, arrogu, bículu Modi di dire csn: su r. de su codhu = su codhu, su tretu tra su tzugu e su bratzu apitzus de su suercu; furriàresi a runcos de codhu (po papai) = papai su chi no andat bèni, su chi no fait; casu a runcu = a cantighedhos Frasi at innestadu cussos runcos de bide ◊ tue ses vivendhe a runcos de fenuju ◊ a runcu runcu si che l'at manigada totu, cussa cosa ◊ annunghe duos runcos de linna a su fogu! ◊ macarrones chin casu a runcos 2. si no tenimus nudha, a runcos de codhu nos furriamus?! Traduzioni Francese moignon Inglese stump Spagnolo tocón Italiano bròcco, moncóne Tedesco Stumpf.

trunchédhu , nm Definizione crantu de linna grussu, curtzu, segau apostadamente de unu truncu po èssere prus manuíbbile; fintzes su cambu grussu de unos cantu ebrúgios Sinonimi e contrari múciu, mulcione, trópulu, trumpedhu / runcu Frasi fintzas a fàghere die in su foghile isteint tzochedhendhe su trunchedhu ◊ trunchedhus segaus a seguri 2. su càuli costumu a dhu coxinai aici, ma no pongu su trunchedhu ca est tostau Traduzioni Francese bûche, tronçon Inglese stump, log Spagnolo ceporro, trozo Italiano céppo, ròcchio Tedesco Wurzelstock, Trommel.

«« Cerca di nuovo