aggatàda , nf Definizione su aggatare, su istrecare Sinonimi e contrari afissa, strecada Etimo srd. Traduzioni Francese écrasement Inglese squeeze, kind of flat bread Spagnolo aplastamiento Italiano schiacciata Tedesco Quetschen.

batalímba , nf: batilimba, batilinga Definizione genia de erba (e frutu puru) bona po fàere tinta orrúbia, tinta de sorixedha, po tínghere orrobba o fintzes àteru (a s'arraighina a logos dhi narant intinta) Sinonimi e contrari arrúbbia, atzotalimba, ciorisedha, colalati, orighedha 1, pigalati, ratalimba, rúgia Terminologia scientifica rba, Rubia peregrina Etimo srd. Traduzioni Francese garance Inglese kind of madder Spagnolo rogeta Italiano róbbia selvàtica Tedesco eine Krappsorte.

bidímba, bidímbua , nf: bidúmbua, bidúmbula, birumba, birimba, birímbua, birúmbula, pirímbua, vidúmbula Definizione una calidade de lissa / b. carroci groga = lissa mannita de unos duos chilos (mugil cephalus) Sinonimi e contrari bocalassolu, túmbula Terminologia scientifica psc, mugil saliens Traduzioni Francese muge, mulet Inglese a kind of mullet Spagnolo galúa, lisa aguda Italiano mùggine musino Tedesco Springmeeräsche.

bistàcu, bistàculu , nm Definizione mància, genia de maladia a sa pedhe chi si faet moresina a màncias mannitas o pitichedhas Traduzioni Francese éphélide, tache de rousseur Inglese a kind of skin disease, freckle Spagnolo efélide, cloasma Italiano efèlide, cloasma Tedesco Sommersprosse, Ephelide, Chloasma, Leberfleck.

brugnólu , nm: bugnolu, brunniolu, brunnolu Definizione genia de druche a ballina tundha, de casu friscu druche o saliu, fríssiu Sinonimi e contrari buscione / cata, frisciola, típula Terminologia scientifica drc Etimo ctl. bunyol Traduzioni Francese berlingot Inglese a kind of sweet Spagnolo un dulce Italiano berlingòzzo Tedesco Kringel.

brundajàna , nf: brundaxana Definizione genia de erba marigosa, erba de isprene, connota coment'e bona po passare is callenturas Sinonimi e contrari brundajò, brundariana, brundedha, brundina, sintàula / cdh. brunzedha Terminologia scientifica rbc, Centaurium erythraea, C. maritimum Etimo srd. Traduzioni Francese centaurée Inglese kind of gentianacaea Spagnolo hiel de la tierra, hierba pepedorrera Italiano biondèlla Tedesco Tausendgüldenkraut, Fieberkraut.

cadillonédhu , nm: cadrillonedhu Definizione una calidade de abrutzu chi faet s'iscaria prus bàscia, pitica Sinonimi e contrari armutuminore, ischerdina, isciareuminore, scrariabitica, uscarina Terminologia scientifica rba, Asphodelus fistulosus Traduzioni Francese asphodèle Inglese kind of asphodel Spagnolo gamonita, gamón Italiano asfodillo Tedesco Asphodill.

carrafàle , agt, nf: cordofali, corrofale, garrofali Definizione calidade de cheréssia barracochina, matuca meda Sinonimi e contrari cdh. carrafali Modi di dire csn: fàula carrafale = manna meda; poeta carrafale = fentomadu, bonu Frasi sa cariasa areste tenet tenaghe tundhu che a sa carrafale…◊ at collitu ménnula durche e cariasa corrofale 2. talentone, poete carrafale! (P.Casu) Etimo ctl., spn. Traduzioni Francese cerise variété burlat, napoléon Inglese kind of very big cherry Spagnolo garrafal Italiano qualità di ciliègia mólto gròssa Tedesco sehr große Kirsche.

carrintólu , nm: corrintolu 1, corritolu 1, curretolu, curritolu Definizione babboi de soli, genia de bobboi niedhu a corros longos (mescamente su mascu) totu nodighedhos: ponet sa cria e creschet in sa linna, mescamente de crecu, essit in su beranu, bolat, est longu unos chimbe o ses centímetros Sinonimi e contrari bellatzonca, broca 1, cincicorru, cincimurru, cirumàulu, corriluna, corrimpala, pesabesa, pesaperda, terriolu, tintirriolu, tzichirriolu, tzintzurriolu / cdh. tzilimbrinu Frasi ciughet su coro niedhu che corritolu ◊ su carvonarzu est garriau de terra e niedhura: paret unu corritolu Terminologia scientifica crp, cerambyx cerdo, c. scopolii Etimo srd. Traduzioni Francese cérambyx Inglese kind of beetle Spagnolo algavaro Italiano ceràmbice Tedesco Bockkäfer.

càsta , nf: crasta 1 Definizione genia, arratza po ndhe parare, nau mescamente de animales; calidade de calecuna cosa Sinonimi e contrari arràcia, arramponi, genia, iscera, isceta 1, iscrípia, paru, raima Modi di dire csn: zogàresi a su pudhu ’e casta = pèrdere su tempus in sas diverteras, chentza cumbinare nudha, chentza contu e chentza cabu; parai casta = parare ratza, lassare un'animale (o un'erba o àrbure) pro ndhe fàghere àteros cun sas matessi calidades; pàrrere vonu de casta = bonu meda, de sa menzus calidade Frasi una crasta de ballu chi nd'eis bogau a pillu!…◊ tengu unu caboni de sa vera casta (E.Pintor Sírigu)◊ che pastore de casta, iberrabat sa robbedha in su cunzau a cara a sole ◊ caboni de casta ghetat sempri s'ala a sa pudhasta chi circat callenti 2. líbberos de cussa casta no nche ndhe tenzo 3. sas abes si dividint in tres castas chi però faghent una famíllia sola: abe maistra, abe selvidora, abe màsciu Cognomi e Proverbi smb: Casta, Crasta Etimo ctl., spn. Traduzioni Francese genre, espèce, variété, caste Inglese kind, species Spagnolo casta Italiano schiatta, spècie, varietà Tedesco Stamm, Art.

ciapuédhu, ciapulédhu , nm Definizione min. de ciapu, ma mescamente genia de macarrone: is ciapuedhus o tzapuedhus funt macarrones fatos a manu, de chivarzu (ma no solu), orrughedhos de pasta alladiada segada a orrughedhos Frasi a papai eus fatu ciapuledhus a casu furriau Traduzioni Francese genre de pâtes courtes Inglese a kind of macaroni Spagnolo clase de pasta corta Italiano un tipo di pasta córta Tedesco eine Art Makkaroni.

cícadi , nm Definizione genia de pramma Terminologia scientifica Cycas revoluta Traduzioni Francese sagoutier Inglese kind of palm Spagnolo palma del sagú Italiano palma del Sago Tedesco Sagopalme.

ciúcara , nf: tzúcara Definizione genia de pische de mare, piticu, cantu a una sardina ma prus grussu, unu pagu in colore birde, cun d-unu marcu niedhu in costaos, pintirighinos asulos, cun iscata chi a dha tocare est arrasposa Sinonimi e contrari ciàula, menduledha Terminologia scientifica psc, maena maena Etimo ctl. xucla Traduzioni Francese mendole Inglese kind of fish Spagnolo mena Italiano mènola Tedesco Laxierfisch.

crèze 1 , nf: greza Definizione cosa chi in is calidades si distinghet de un'àtera Sinonimi e contrari calidade, genia, iscera, iscrípia, paru Frasi su campu produet su laore cufromma a sa creze de su terrinu ◊ sos frutuàrios sunt de tantas crezes ◊ custu basolu est de duas crezes: cheret chirriadu su de semenare ◊ sas erbas bonas sunt de tantas crezes ◊ cuss'àrbure bogat fiores de creze mala chi iscóniat su fragu Traduzioni Francese catégorie, genre Inglese cathegory, kind Spagnolo categoría, género Italiano categorìa, gènere Tedesco Kategorie, Art.

crostaggròga , nf Definizione genia de lanedha de mata e de pedra, de colore grogo Terminologia scientifica rba, Xanthoria parietina Etimo srd. Traduzioni Francese lichen Inglese kind of lichen Spagnolo líquen Italiano lichène giallo Tedesco Wandflechte.

cugúsa 1 , nf Definizione lau de arriu o de cuadhus, o fintzes martutzu de cuadhus: genia de erba chi assimbígiat unu pagu a s'àpiu, e po cussu dhu narant àpiu de arriu puru, ma portat su cambu tuvudu, a canna, e creschet in is errios, in logu de abba meda: est bona a papare Sinonimi e contrari giúguru 1, giuru 1, tirgusa Terminologia scientifica rbz, Apium nodiflorum Traduzioni Francese cannelier Inglese kind of grass Spagnolo apio nodoso Italiano èrba cannèlla Tedesco knotenblütige Sellerie.

currulióti, curruliótu , nm Definizione un'arratza de curruliu, abbitat e passat s'ierru in logu de paules Sinonimi e contrari tzurruliota Terminologia scientifica pzn, numenius tenuirostris Etimo srd. Traduzioni Francese courlis Inglese kind of curlew Spagnolo zarapito Italiano chiurlottèllo Tedesco Dünnschabel-Brachvogel.

doradíglia, doradílla , nf: durundilla Definizione una genia de fílighe chi creschet in is muros e perdigàrgios Sinonimi e contrari dorafilla Frasi bufana arculentu, frazia, pistidhori, sentziana, doradilla e àteras ervas pro meichina Terminologia scientifica rba, ceterach officinarum Etimo spn. Traduzioni Francese cétérac Inglese kind of fern Spagnolo doradilla Italiano èrba rùggine o félce dorata Tedesco Milzfarn.

duruddúru 1 , nm Definizione pisu de coloru, de cuadhu 2. est amargu chei su durudduru Terminologia scientifica rba, Vicia benghalensis Traduzioni Francese vesce sauvage Inglese kind of vetch Spagnolo arveja roja, veza púrpura Italiano véccia selvàtica Tedesco eine wilde Wicke.

èlema , nf Definizione genia de erba chi faet in oros de mare in terra salamata e chi ponent po chistire imbodhigada sa birímbua cota orrostia o budhia: cun cust'erba faent sa merca Sinonimi e contrari atzibba, elimedha Terminologia scientifica rba, Atriplex portulacoides Traduzioni Francese pourpier des mers Inglese kind of vervain Spagnolo verdolaga marina Italiano porcellana di mare Tedesco eine Salzmeldesorte.

«« Cerca di nuovo