insaurràre , vrb: issaurrare Definition isciúndhere de saurra (orrosu), pònnere saurra, isciúndhere cun sa saurra Synonyms e antonyms allentorire, issaghinare Sentences custu manzanu chito mi so totu issaurradu colendhe in mesu s'erba Translations French mouiller de rosée English growing of dew Spanish rociar Italian formarsi della guazza, bagnare di guazza German Taubildung.

insoràu , pps, agt Definition de insorai; isciustu de sudore, colagola de suore Synonyms e antonyms assorau, sudorau 2. no ndi potzu prus: comenti apu fatu cussu pagu pagu de cosa seu totu insorau! ◊ portat is callenturas e fatuvatu est totu insorau ◊ su molenti est insorau colagola! Translations French moite (de sueur) English bathed in sweat Spanish muy sudado Italian màdido di sudóre German schweißgebadet.

intentiedhàre , vrb: intintiedhare, intitibedhare, intitiedhare, intzintziedhare, intzitzivedhare Definition pònnere, frigare o picigare tzintziedhu (es. in cara, a carrasegare, a giogu), imbrutare de tzintziedhu Synonyms e antonyms ammascarai, imberdonare, infodhinai, tintiedhare Sentences su fumu de su fogu intitiedhat s'isterzu 2. si divertiat a machine bidendhe sa zente intintiedhada ◊ est totu intitiedhada chi paret essida dae fraile! Etymon srd. Translations French noircir de suie English to soil with soot Spanish tiznar Italian sporcare di fulìggine German mit Ruß beschmutzen.

intúvu , nm Definition fragu de inserru, fragu malu chi si dhue faet in logu serrau Synonyms e antonyms atufamentu, atúfidu, atufori, inserru Etymon srd. Translations French air vicié English stale air Spanish aire viciado Italian ària viziata, odóre di chiuso German schlechte Luft, muffiger Geruch.

intzodhài, intzodhiài , vrb Definition arrennèscere a fàere calecuna cosa, bogàrendhe atzola, intzertare / i. fuedhu = ispirastrare peràula, nàrrere cun craresa, bene, sas peràulas Synonyms e antonyms acamingiai, ammatzamurrai, incannugai / ispirastrare Sentences si no ndi fadeus oi, de custa cosa, no nd'intzodhaus prus ◊ ita totu est su chi ses intzodhendu? ◊ si dh'at nau in tres línguas ma no nd'intzódhiat manc'una! 2. totus fuant prenus de ispantu e no intzodhànt fuedhu ◊ no intzodhat fuedhu, achíchiat e is pagus fuedhus chi narat funt ammesturaus e a truncu de língua Etymon srd. Translations French embobiner, resoudre English to hit words Spanish dar en el blanco Italian venire a capo di qlcs., impastocchiare German einer Sache auf den Grund kommen.

inzeniàche , agt: inzeniaghe Definition nau de ccn., chi s'ingéniat, chi est de ingéniu Synonyms e antonyms arxentziosu, indelletosu, inzegnistu Sentences dogni fizu tou inzeniaghe tribàgliat cun amore su terrinu cun rica passione e fantasia (Budroni)◊ inoghe su piús inzeniaghe ponzat a sos discúidos reparu! (G.Raga) Etymon srd. Translations French ingénieux English resourceful, creative Spanish ingenioso Italian ingegnóso, dotato di génio inventivo German erfinderisch.

isaminaméntu , nm: isanimamentu Definition ischinnitzu de istògomo de chie est arrefinau de su fàmene, genia de fàmene, de apititu forte o chi s'intendhet forte Synonyms e antonyms afinamentu, afinu, fàmene, francusina, isanimadura, sfinighimentu Sentences sa mammaluca mi gustabat ma apustis mi picabat a isanimamentu ◊ zuto su coro andhendhemindhe de s'isanimamentu! Etymon srd. Translations French creux à l'estomac English pangs of hunger Spanish languidez de estómago Italian languóre di stòmaco German Gefühl der Leere im Magen.

iscadrapiàre , vrb: scadrapiare Definition fèrrere de fiancu, coment'e a arrasigadura Synonyms e antonyms arrasciare, arrasicare, ratzigare, saricare Translations French frotter English to graze Spanish rozar Italian prèndere di strìscio German streifen.

iscalàncu , nm: iscallancu Definition imbaga o iscuta de tempus; a logos, diferéntzia de artària tra unu paris e un'àteru Synonyms e antonyms àchiu, iscuta Translations French moment de libre English spare time Spanish ratos perdidos Italian ritàglio di tèmpo German Freizeit.

iscalmentàre , vrb: iscammentare, iscarmentai, iscarmentare, isclamentare, iscramentai, iscrammentai, iscrammentare, isgramentare, scramentai Definition currègere su cumportamentu imparandho de unu male, de cosa chi est costada meda, de unu dannu po dh’àere provau; pigare assíchidu Synonyms e antonyms iscadhai, spriai / asciuconare Sentences onzi die a campu che lu leo: daghi iscarmentat a triballu as a bis chi li benit sa gana de istudiare! 2. intendhimus chi s'iscrammentat sa robba: currimos e agatamos s'anzone iscannadu dae su grodhe Surnames and Proverbs prb: chini est iscrammentau de s'àcua budhia timit sa frida puru Etymon spn. Translations French décourager English to discourage, to desist Spanish escarmentar Italian scoraggiare, desístere per effètto di esperiènza forteménte negativa German entmütigen, ablassen.

iscàza , nf Definition scherda, liesca, arrogalla de pedra, pedrighedha prus matuca de sa giarra, ma prus pitica de sa pedra bona a fàere muru, sa chi abbarrat in sa cava, a meda, bona solu a prènnere buidos Synonyms e antonyms ischerda / arrogu, bículu, matzagani Sentences a manu a manu chi artziamus sa traessa, collide iscaza e betade a reprenare! 2. ómines cantos sunt, un'iscaza de machine l'at ognunu ◊ iscazas de ammentu pigant a fiore in s'ispuma de su tempus ◊ mi est tocada in sorte un'iscaza de tempus Etymon itl. scaglia Translations French fragment de pierre English fragment Spanish china, lasca Italian framménto, pezzame di piètre German Bruchstück, Steinhaufen.

ischíu 2 , nm: ischivu 1, isciu, iscivu, scivu* Definition genia de istrégiu, de linna o de terra, a pònnere cosa (impastare sa farra); segundhu su logu, su brasciolu a crocare su pipiu Synonyms e antonyms cartina, cóncula, cunculina, ischivedha, tavania, tina Sentences fiat una fémina cumpensada dae su profeta apenas arriviu pustis d'àere s'oferta ripagada aumentandhe sa farra in s'ischiu ◊ bi teniat una moitzola e unu isciu 2. pro drommire su pitzinnu abbarrai oras intreas tunchiandhe afaca a s'ischiu Scientific Terminology stz Etymon ltn. scyphus Translations French récipient en terre cuite, baquet English vat Spanish artesa Italian bacino di terracòtta, mastèllo German Tongefäß, Bottich.

isconchinàda , nf: isconchinata Definition isconchiada, móvia de conca coment'e abbasciandhodha o incrubandhodha a una parte; decisione pagu cunsiderada, cosa fata comente benit a conca Synonyms e antonyms conchinada, conchizada, iscónchiu, sconchiada / aconcada, acucada Sentences sa mamma, comente videt sos pitzinnos a isconchinatas, che los mandhat a letu 2. isconchinadas ndhe aiat fatu prus de una e su babbu no fit meda cuntentu Etymon srd. Translations French action hasardée, inconsidérée English rash action Spanish el mover la cabeza, chifladura Italian cólpo di tèsta, azióne avventata German Kopfstoß, unbesonnene Handlung.

iscrèdere , vrb: iscrèere, iscrètere, iscrèiri, iscrere, scrèiri Definition prnl., lassare o acabbare de crèdere, no crèdere prus a sa cosa chi unu est ibertandho, no crèdere ca si biet sa cosa comente est / pps. iscréditu, iscréitu, iscrétidu, iscrétiu / iscrei a unu = fai a manera chi no pentzit prus a sa cosa chi fiat abetendi Synonyms e antonyms disaprensionai, discrèiri Sentences mi fia iscreindhe candho apo bidu chi fizis istentendhe ◊ bah, dèu mi ndi andu, ca madiru miu si at a èssiri giai iscrétiu! ◊ aspetamus galu, ca mancari siat tardu no est ora de iscrèdere ◊ passeit unu bellu pagu de tempus e incumintzeit a s'iscrètere ◊ su mardiedu si depit portai aillargu de is angionis istitaus po si nd'iscrei 2. dónnia tantu mannant a calicunu a s'iscrèere, a preguntare, a ischire sas intentziones de cudhos malintrannados 3. cussa est cosa chi naraus a is piciochedhus po ndi dhus iscrei de bolli benni a Castedhu! Etymon srd. Translations French ne plus attendre après avoir vainement attendu English to give up weating vainly (after a long time) Spanish descreer Italian sméttere di aspettare dópo aver attéso invano German nach einer langen Wartezeit, das Warten ablassen.

iscrúfulu , nm Definition su iscrufulare Synonyms e antonyms cróchidu Etymon srd. Translations French éclatement d'une bagarre English burst of laughter Spanish estallido de risa Italian scòppio, bòtto di risa German vor Lachen platzen.

iscúgia 1 , nm, nf, avb: ascuse, iscuja 1, iscuju, iscusi, iscúsia, iscúsiu, iscússiu, iscusu, iscuxu, scusi 1 Definition sa cosa chi si narat a s'àteru acanta a s'origa, chentza chi mancu s'intendhat sa boghe, a manera de no dh'intèndhere is àteros chi funt acanta / a s'i. = manera de fuedhai a boxi bàscia de no s'intèndiri si no si fuedhat in s'origa, fintzes a cua, chentza chi dhu potzat biri e mescamente intèndiri un'àteru; a iscusi miu = chentza ndhe ischire nudha deo, a cua dae me Sentences si totu sos iscúsios si fint naraos a forte, aiamus disizau d'èssere surdos! ◊ nesi a s'iscuxu, pustis a boghe alta ◊ aferrat su camareri a su bultzu e a s'iscuja li porrit cosa a orijas ◊ ti lu naro a s'iscúgia ◊ mi at mutiu e a s'iscúsiu mi at nau una cosa ◊ fipo ridendhemila a s’iscússiu ◊ lis daent a s'iscuxu consizos malos 2. dh'as fatu a iscusi miu ◊ nara! nara! o cosa a iscusi est? ◊ a s'iscusi dh'istimu ◊ bido inimigos dendhe a s'iscuxu consizos de cundennados ◊ bufat binu a iscúsia de sa mama ◊ bi l'at nadu a iscuju dae íscios Surnames and Proverbs prb: mali fatu a iscusi, a claru gei essit Etymon ltn. absco(n)se Translations French à voix basse, en cachette English softly, in secret Spanish en voz baja, a escondidas Italian sottovóce, di nascósto German leise, heimlich.

ispèra 1 , nf: spera 1 Definition ràgiu de sole, filighedhu de lughe, súlidu de bentu lébiu lébiu: in is negas, nudha, mancu pagu pagu Synonyms e antonyms luche / frina Sentences sos ojos apenas iscanzados lassant passare un'ispera de lughe ◊ s'úrtima ispera de sole innantis de iscurigare 2. si sedent in carrera ue giòvanos bi at e antzianos a leare s'ispera (A.Casula) 3. est nighedha sa note, chene trata de luna: no si biet ispera! ◊ no bi at mancu un'ispera in cussu logu: su bestiàmine est morindhe de su fàdigu Etymon ltn. spera Translations French rayon de lumière, rayon de soleil, souffle de vent English sunbeam, glimmer of light, breeze Spanish rayo de sol, soplo de viento, brizna Italian filo di luce, ràggio di sóle, àlito di vènto German Lichtbündel, Sonnenstrahlen, Windhauch.

ispinasànta , nf: spinasanta Definition ispina de Cristus, linna ispinosa chi faet a tupa Synonyms e antonyms funegristi, prunagrista, spinagristi 1 Scientific Terminology mt, Lycium europaeum Etymon srd. Translations French épine du Christ English european wolfberry Spanish cambrón Italian spina di Cristo German dorniger Jasmin.

ispótigu , agt Definition chi est de ccn. e suo ebbia tanti de si ndhe pòdere serbire chentza impedu perunu de parte de nemos Synonyms e antonyms dispóticu Sentences custos sunt totu terrinos ispótigos Etymon itl. spotico Translations French propriété absolue English freehold property Spanish de exclusiva propiedad Italian di assoluta ed esclusiva proprietà German Alleineigentum.

istampína , nf Definition provas de istampa, de imprenta proadita Translations French morasse English proof Spanish galerada Italian bòzza di stampa German Korrekturen.

«« Search again