Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

acornóu , nm: connou Definition dolore, dispraxere mannu, pena forte Synonyms e antonyms congòscia, coroju Translations French deuil, douleur profonde English mourning, condolence Spanish duelo, pesar Italian lutto, cordòglio German Trauer, Kummer.

cóghinu , nm Definition dispraxere serrau chi faet andhandho e creschendho Etymon srd. Translations French grand chagrin, grosse peine English inexplicable increasing sorrow of the soul Spanish pesar Italian dispiacére inspiegàbile che va in crescendo German unerklärbarer wachsender Gram.

coldózu , nm: cordozu, cordorzu Definition afrigimentu, pena, dispraxere chi si provat in s'ànimu Synonyms e antonyms dispiachere, dolu | ctr. cuntentesa, gosa Sentences candho s'ànima mea est in cordozu, chirco apozu in sa durchesa de sas pupas tuas (G.Piga)◊ cantu bos naro est giustu e bos conto su fatu cun coldozu ◊ eo apo cordorzu finas de ischitzare una buischedha in carre anzena ◊ apo cordorzu finas de sos animales chi bido morzendhe Etymon itl. Translations French douleur profonde English deep sorrow, condolence Spanish pesar Italian dispiacére, cordòglio German Bedauern, Schmerz.

coróju , nm: corroju Definition boghes a lamentu, mescamente de animale Synonyms e antonyms murrunzu, órulu, teroju, tórulu, túnchiu / acornou, dispiaghere, dolore Sentences ahi, fizu meu, in continu corroju ndhe apo pro tota vida! 2. candho miro sos ojos tuos, eo bi sàgumo duos butios, una lughe de corojos e sos gridos chi ant infuscadu su tempus de giogare Etymon itl. cordoglio Translations French douleur English pain Spanish duelo, pesar Italian duòlo German Schmerz.

dispiachère , nm: dispiaghere, displaxeri, dispragere, disprageri, disprasere, dispraxere, dispraxeri, disprexere, disprexeri Definition genia de sufrimentu de s'ànimu po calecuna cosa de malu, de dannu, o chi no est andhada o no andhat comente si bolet, o a géniu / dispiaghere serradu = chi no s'iscít bèni mancu poita Synonyms e antonyms afannu, agiu, apensamentu, tristesa | ctr. piachere Sentences disprexeri est candu unu ndi arruit de campanibi! ◊ pariat chi iat pérdiu su sentidu, po su disprexeri de èssi pérdiu unu fillu ◊ sunt tuos totu sos dispiagheres candho caminas contra a sa rejone ◊ su disprasere fiat mannu e mannu su pistighíngiu ◊ a babbu no dhi bògio nàrrede nudha po no dhi giare dispraxere Translations French chagrin English regret Spanish pesar Italian dispiacére German Leid.

dobidòri , agt, nm: dolidore, dolidori, dolirori Definition chi o chie sentit làstima o dolore, si ponet is cosas a coro, faet sa caridade; is parentes de unu mortu, is chi ant tentu su dannu (in dibbatimentu, sa parte dolidora = sa persona oféndhia); genia de bregúngia chi si sentit, una genia de timoria o dispraxere a fàere calecuna cosa / sos coros dolidores = cussus chi sentint dolori po ccn. Synonyms e antonyms dispiàchidu, dolentziosu, dolimentosu, dolimorjosu, dolorzosu, dolosu / duritu, regrésciu Sentences so forsis su revudu de custa umanidade dolidora? 2. candu no nci at dobidori in sa famíglia est unu disisperu! ◊ totu sas dolidores retzint sos acunnoltos e gighent sos fiores a sos moltos issoro 3. seis malus chi apetigais is deretus de is pòberus chena de nisciunu dolidori! Etymon srd. Translations French désolé, regret English afflicted, regret Spanish dolido, doliente, remordimiento, pesar Italian dolènte, rammàrico German betrübt, Betrübnis.

dolentía , nf: dolintia Definition genia de dispraxere chi si sentit po un'àteru / àere dolentia = tènnere dolu Synonyms e antonyms dabori, dispiachere, dolénsia, dolu, làstima Sentences dendhe ti sunt sa morte sentza ispada, mancu sos tuos ndhe ant dolentia ◊ pro peus disastru e dolentia a mama no bidesi ◊ mísera e pòvera in pannos chi ndhe càusat dolentia ◊ a su mancare tuo, Elena mia, mi est mancada sa lughe e prus no miro che umbra acant'a mimmi e dolentia Etymon srd. Translations French chagrin English grief Spanish pena, pesar Italian dispiacére, dolóre, péna German Leid.

doliméntu , nm Synonyms e antonyms addoloramentu, indolimentu / dabori, dólima / dispiachere 2. cussu bantzigonzu li cajonaiat dolimentos mannos ◊ a mie s'iscola mi faghet a dolimentu de mata 3. cun meda dolimentu dh'iat contau su fatu ◊ totu Su Burgu ndh'est in dolimentu ca si ndh'est andhadu su preíderu Etymon srd. Translations French regret English regret Spanish pena (f), pesar Italian indoliménto, rammàrico German Betrübnis.

noantàmas , cng: nointamas, nointames, nointàmene, nontamus, notammis Definition (cng. cuncessiva) genia de foedhu chi giaet un'idea de cosa contrària: cun totu cussu…, no solu de…, no solu no…; po giare prus fortza a su chi si narat, s'impreat coment'e po repitire unu foedhu / noantamas de... antzis = no de..., no solu… antzis, fintzas Synonyms e antonyms tamen*, mancumale, prusaprestu / cdh. nointamu Sentences nointamas sas cosas sunt andhadas a su revessu (G.Ruju)◊ si est cugudhadu in cara che batia frisca, nointamas l'ant connotu ◊ no apo mai crétidu in cussos contos, nointamas in su pessamentu mi prammizaia totu sas naravellas intesas dai sos mannos 2. nointamas at faedhadu male de me, ma de tota s'eréntzia ◊ nointames de sere a cadhu a sa nuda, no rezo mancu in sedha! ◊ nointamen de mi frimmare, devia andhare piús lestru ◊ notammis a no torrare a nàrrere nudha, ma fut issu etotu a andhare in agiudu a chie ndhe teniat bisóngiu 3. no solis ant bidu sa pupa de s'ómine, ma l'ant finas connotu, nointamas! Translations French cependant, malgré, néanmoins English in spite of, however Spanish sin embargo, a pesar de Italian tuttavìa, nonostante, nondiméno German auch wenn, obwohl, trotzdem.

pesàri , nm: pesàriu Synonyms e antonyms abbatimentu, acoradura, afrigimentu, pena, scoramentu, triltura Etymon spn. Translations French peine English sorrow Spanish pesar Italian péna German Leid.

sempreghessèmpre , avb Definition belle e aici, mancare deasi Synonyms e antonyms bellaggai Sentences sos pitzinnos no depent andhare a iscola, cras manzanu, ma sempreghessempre mi ndhe depo pesare chito etotu, deo! ◊ no tent èssere emigrados, ma sempreghessempre fora de domo etotu che istant Etymon srd. Translations French malgré cela English nevertheless Spanish a pesar de Italian ciononostante German trotzdem.