àglia , nf: alza,
àrgia,
arza,
arxa,
àrxara Definition
àrgia ispitzuladora o arza pinta, bobboi malu, arangiolu velenosu chi candho móssigat dolet meda e a tempus longu chi unu agiummai s’imbortighinat: cust'arangiolu faet su niu in terra, in mesu de s'erba, est iscuriosu de colore, portat tréighi marchighedhos orrúbios in sa parte de sa bentre (a parte de pitzu); in calecunu logu su matessi númene dhu narant a una genia de frommiga velenosa ma chi no faet deasi male; a logos narant àrgia a dónnia arangiolu e sa velenosa est ispitzuladora / s'àrgia est de tres arratzas: bagadia (froria, colore de orrosa), cojada (orrúbia), fiuda (niedha)
Synonyms e antonyms
acuasantera 1,
assàrgia,
bàrgia*
Idioms
csn:
fàghere su ballu de s'arza a unu = fai su ballu pro unu chi dh'at ispitzuau s'àrgia; èssere ferenau che un'àrgia = crependhe de su fele
Sentences
arza niedha pinta fatesit fizos trinta ◊ mossu de arza, tocu de campana! ◊ s'est sadhiu pariat chi dh'iat puntu s'àrgia ◊ su spítzulu de s'àrgia fait bènni iscimíngius de conca ◊ sa puntura de s'àrgia mascu dolet de prus
2.
su ballu de s'arza chi ti fetant! ◊ zai ses maseda… paret chi ti at mossigadu un'arza de ballos!
Scientific Terminology
crp, latrodectus tredecim-guttatus, myrmilla erythrocephala
Translations
French
veuve noire méditerranéenne
English
Mediterranean black widow
Spanish
araña sangrienta,
viuda negra europea
Italian
malmignatta
German
Mediterrane Schwarze Witwe.
aragnólu , nm: arangiolu,
arangiou,
arantzolu,
aranzolu,
arrangió,
arrangiolu,
arranzolu,
arrengiolu,
arringiolu,
arrungiolu,
ranzolu Definition
genia de bobboi de tantas calidades, totu farrancas (bàtoro paja), su chi faet su tallaranis o napa / arranzolu de s'arza, arangiolu sulau = anzalora; arranzolu vúvulu = iscurpione; arangiolu, aranzolu = una zenia de pische (itl. pésce lupo o spìgola ragno); arrungiolu = a logos, fintzas berme chi ponet a su casu
Synonyms e antonyms
aragna,
arràngiu 2,
babbauda,
cantupiludu,
francadossu,
mamarosi,
mariavarranca,
muldidori,
naparràngiu,
surbadura
/
ttrs. tarràncuru
Sentences
is funnagos funt abarraos prenos de aragnolu, de afrontognos
2.
chi benit fillu miu gei ti ndi dhus bogat is arangious!
Scientific Terminology
crp
Etymon
ltn.
araneolus
Translations
French
araignée
English
spider
Spanish
araña
Italian
ragno
German
Spinne.
lànzu 1 , nm Definition
una genia de pische, de petza bona, ma de puntura velenosa
Synonyms e antonyms
aragna,
tràcina
Scientific Terminology
psc, trachinus araneus
Translations
French
weever
English
weever
Spanish
pez araña
Italian
trachino
German
Queise.
surbadúra , nf: survadura Definition
genia de bobboi de tantas calidades, totu farrancas (bàtoro paja), su chi faet su naparangiolu; genia de bobboi chi punghet, velenosu; maladia chi benit a titas a is bacas; puntura de bobbois / surbadura varza = itl. védova néra (latrodectus tredecim-guttatus)
Synonyms e antonyms
aragnolu,
arràngiu 2,
babbauda,
cantupiludu,
francadossu,
mariavarranca,
muldidori
Sentences
pro sa surbadura lis naraiant sos berbos: Sa limba si li sichet, su coro li trapasset, sa buca li apabasset! ◊ s’isperrada fut gai manna chi mancu cun su tadharanu de sa survaura rúvia fuo istétiu sanau
Scientific Terminology
crp
Etymon
srd.
Translations
French
araignée
English
spider
Spanish
araña
Italian
ragno
German
Spinne.