Abbreviations Legenda | Symbols Legend

abbigài, abbigàre , vrb Definition pònnere su laore o sa linna a biga, fàere sa biga, su linnàrgiu; pònnere a muntone, subràbari Synonyms e antonyms arremiarzare, assedare / acasidhai, acastedhare, ammuntonae, apillai, apirare | ctr. ispartighinare, spainai Sentences teniant su lori abbigau in magasinu 2. su carru fut prenu de piciochedhus, istrintus e abbigaus che sardinedhas in su staredhu ◊ ant abbigau is líbburus in su sostri ◊ su trigu bèni triulau si abbigada me in s'arxola ◊ is annus si ammuntonant e in mesu si abbigant is arregordus Etymon srd. Translations French entasser English to shock Spanish apilar, amontonar Italian abbicare German anhäufen.

acastedhàre , vrb Definition pònnere subràbari, a muntone, a castedhu Synonyms e antonyms abbigai, acasidhai, ammuntonae, annuracare, apillai, apirare | ctr. spainai Etymon srd. Translations French entasser English to pile (up) Spanish amontonar Italian ammucchiare German aufhäufen.

aciocài, aciocàre, aciocàri , vrb: agiocai Definition pigare a cropos, pigare a briga, a befa, giare una briga; arregòllere a unu logu, aciapare o agatare a unu faendho dannu o furandho, o fuindho; acudire, lòmpere, ammuntonare, chistire impare, pinnigare pigandho totu o cosa meda Synonyms e antonyms abbanzare, atripai, isciúdere, magiare, surrai / certai / acafai, aciapai, aggafai, assacarrare, adobiai, cassai, collire, tènnere, tenturai Idioms csn: a. sa terra acanta a sa matixedha = collire o afranzare sa terra a su prantone; a. a fuiri, a cúrriri = illoràresi a fuire, a cúrrere Sentences s'iscocu su ladroni tochendimí is crabitas nci dh'aciocu su cani! 2. candu ndi aciocàst unu muntoni de cosa, de cuss'ortu, ciai fusta cuntenta! ◊ soi aciocandu ladàmini ◊ aciocamindi cussu libbru! ◊ cuss'orruga aciocàt s'abba de totu sa bidha e si fut fata a unu frúmini ◊ sa genti aciocat prus a innòi chi no a crésia ◊ comente at apertu su portale, sa gente si est aciocada a pratza (I.Patta)◊ a s'umbra is pipius aciocànt e giogànt impare ◊ a bortas is féminas si aciocant a piscinai 3. iant inténdiu una fémina aciochendu su pobidhu po mòri de un'atra fémina ◊ dh'ant aciocau canis arrabiaus ◊ ant aciocau is ladronis furendi 4. ant aciocau a cúrriri Etymon spn. achocar Translations French malmener, capturer, entasser English to beat up, to heap, to capture Spanish pegar, capturar, detener Italian malmenare, catturare German mißhandeln, gefangennehmen.

afrascillonài , vrb: afriscillonai Definition fàere totu a frascillonis, a tzirbisas de dónnia betu, nau de orrobba posta male, ammurigonada e fintzes de cosa chi est coment'e sicandhosi) Synonyms e antonyms acarrongiai, afrangillonai, afrascionae, aggruncipire, aggruncire, ammaugionai, apigiare, arruntzai, atavellai, atripodhare, frongire, iscrafangiai, sirmigai | ctr. istirai, prenciai Sentences si afriscillonat s'arrobba sciacuada ◊ sa camisa est afriscillonada o prenciada a imbidoni? 2. no bollu tenni sa menti afriscillonada de ideas noas e malas 3. nci bolit pagu a s'afriscillonai cussu portafógliu prenu chi portas! (Lai) Etymon srd. Translations French froisser, entasser English to wrinkle, to bundle up Spanish arrugar, hacinar Italian sgualcire, affastellare German runzeln, zerknittern, bündeln.

aggodhetàre , vrb Definition arregòllere o fàere sa godheta: dhu’est s'idea de dha batire (sa cosa, sa gente)/ aggodhetare zente, bestiàmine = circai e portai genti po calincuna necessidadi apretosa, assodhiri su bestiàmini ispainau Synonyms e antonyms aggodhetonare, ammuntonae, aunire | ctr. iscolletare 2. si sunt aggodhetaos Etymon srd. Translations French entasser English to heap Spanish amontonar Italian ammucchiare German haufen.

aggodhetonàre , vrb Definition fàere su godhetone, s’eremàgiu o muntone de su laore messau prontu po treulare Synonyms e antonyms afrascalzare, aggodhetare, aggremagliare, apostorzare Etymon srd. Translations French entasser English to shock Spanish hacer las gavillas Italian abbicare German aufschichten.

ammuntonàe, ammuntonài , vrb: ammuntonare Definition fàere a muntone, pònnere sa cosa a muntone (a betadura o fintzes bene, assentada ma totu impare); nau de gente, de animales, bobbois, acostire in medas totus impare in pagu tretu / ammuntonare preta a pane = fuedhai a brétiu, ghetai apari Synonyms e antonyms abbigai, acastedhare, acoglire, acucurai, acunconae, aggodhetare, annurrare, apillai, apirare, arremiarzare | ctr. ispàlghere, isparcinare Sentences su bentu ammuntonat s'arga in sos cuzones ◊ at a ammuntonai su trigu in su magasinu ◊ ant ammuntonau su séidu in s'argiola ◊ is annus si ammuntonant apari 2. geo puru los apo intesos, a irvàrios, ammuntonanne preta a pane (G.Albergoni) Etymon srd. Translations French entasser, accumuler (fig.) English to heap Spanish amontonar Italian ammucchiare, accumulare, accalcarsi German anhäufen, sich zusammendrängen.

apillài , vrb: apillare, apixari, apizare Definition pònnere sa cosa a pígios, a pígiu pígiu, unu in pitzu de s'àteru a muntone, pònnere su pígiu; artzare a pígiu de pitzu; a logos, fintzes isserrare de su corpus Synonyms e antonyms abbigai, acasidhai, acastedhare, ammuntonae, apirare Idioms csn: apillaisí a istrintu = istare o pònneresi in afissu; apillai sardina = pònnere sardina a pizos Sentences su pane de fresa apustis assadu si apizat ◊ sa ní est calandu a tzàpulis abbellu abbellu apixandu… (L.Pirarba) 2. nci afungat in s'àcua e ndi torrat a apillai 3. a papai figamoru meda apillat, ma fintzas su casu fait apillai Etymon srd. Translations French stratifier, entasser English to stratify, to stow Spanish poner en capas, estibar Italian méttere a strati, stratificare, stivare German aufschichten, zusammendrängen.

arremialzàre, arremiarzàre , vrb: remiarzare Definition fàere unu remiarzu, unu muntone, assentare su trigu in s'argiola, sa linna in su linnàrgiu; pònnere o lassare cosa ammuntonada, ma nau fintzes de gente Synonyms e antonyms abbigai, aggremagliare, apostorzare, assedare / ammuntonae Sentences si arremiarzat su trigu in s'arzola pro lu triulare ◊ arremiarza sa linna! ◊ arremiarzo s'arga in d-unu cuzone, pro como 2. nois àteros nos arremialzemus in su montiju aisetendhe Etymon srd. Translations French emmeuler, entasser English to shock Spanish amontonar Italian abbicare, ammassare German aufhäufen.

intzibbàre , vrb Definition prènnere a intibbu; tzatzare a meda Synonyms e antonyms istibbire, stibbai / satzai Etymon ctl., itl. estibar + inzeppare Translations French remplir jusqu'au bord, entasser English to fill up, to cram Spanish colmar, llenar Italian colmare, stipare German auffüllen.

istibbíre , vrb: stibbiri Definition istichire, pònnere cosa o gente a meda, a cracu, aintru de logu faendhondhe càbere cantu prus Synonyms e antonyms indibbiri, stibbai* 2. su mundhu est istibbiu de traitoris de dogna arratza e manera (A.Cannas) Translations French entasser English to cram, to press Spanish abarrotar Italian pigiare, stipare German pressen.

«« Search again