Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

abbagadiàre , vrb: bagadiare Definition fàere bagadiu, fàere festa, no andhare a trebballare Synonyms e antonyms afestai Sentences su lunis m'abbagadio ca est printzípiu de chita, su martis so cossumita: no beto bucone a buca Etymon srd. Translations French prendre congé English to take a day off Spanish estar de vacaciones Italian celebrare il giórno festivo, far vacanza German feiern.

aspetatíva , nf Definition su tempus chi unu istat fora de trebballu chentza pèrdere su postu, po calecunu motivu grave Translations French congé English leave (of absence) Spanish permiso Italian aspettativa German Wartezeit.

congèdu , nm: conzedo, cungedu Definition dies chi unu si leat o chi dhi giaent de su trebballu po pàusu o àteru; acabbu de su servítziu militare Synonyms e antonyms dispàciu Translations French congé English leave Spanish despedida, licencia absoluta, canuto Italian congèdo German Abschied.

dispàciu , nm: dispatzu Definition su che dispatzare, mandhare bogare a ccn. o calecuna cosa; cosa, mescamente isceda, chi si mandhat o chi si giaet a ischire Synonyms e antonyms bocada, bocadura, dispatzada Sentences a s'ammoradu li at dadu su dispàciu Etymon ctl., spn. despatx, despacho Translations French expulsion, congé English expulsion, leave Spanish expulsión (f), despedida Italian espulsióne, congèdo German Ausschluß.

dispedía, dispedída , nf: dispidida, dispiria Definition su si dispedire tzucandho a calecunu logu atesu, su giare is saludos, andhare a saludare; s'úrtima parte de is modas (no sèmpere) chi si cantant in parcu; su mòrrere Synonyms e antonyms andada, dirghiada, tucada / disispedida, illissessata, molte / cdh. dispidita Sentences chin boghe trémula e lena bos poto fagher sa dispedida prite parto a terra anzena (G.A.Solinas)◊ isvilidu de tantos patimentos fit aprobe a fàghere dispidida a s'impiegu ◊ cun custa dispidida dolorosa mi lassas! 2. candho lompet s'ora de su destinu, nois puru faghimus sa dispedida ◊ como già l'as isortu su lórumu de sa vida… pro custa dispedida no agato cunfortu! (G.Porcheddu Useli) Etymon ctl., spn. Translations French congé, adieu English leave, death Spanish despedida Italian commiato, congèdo German Abschied, Hinscheiden.

dispedíe , vrb: dispedire, dispediri, dispidire, dispidiri Definition fàere o giare sa dispidida, saludare andhandhosindhe, pruschetotu partendho po andhare atesu, fàere viàgiu longu, mancare tempus meda; fintzes mandhare, bogare, fàere andhare Synonyms e antonyms dipaciare, saludae / lescensciare Sentences si est dispedidu ca fit tuchendhe a sordadare ◊ si seus dispidius badhendi in pratza ◊ si funt dispidius e si ndi funt andaus ◊ o babbu meu caru, est arribbada s'ora de mi ne dispedire! ◊ cudh'ómine s'est dipididu e aviadu s'est 2. dispedichelu! ◊ l'at dispediu chin pacas paràgulas firmas ◊ su babbu e sa mama si avicinesint pro mi dispedire ◊ a su teracu su mere che l'at dispedidu ca no poniat mente Etymon ctl., spn. Translations French prendre congé English to say goodbye (to s.o.) Spanish despedir Italian congedare, accomiatarsi German verabschieden ( sich ).

lesséntzia , nf: licensa, licéntzia, lissénsia, lissentza, lisséntzia Definition genia de permissu chi si giaet e tempus chi s'istat chentza atèndhere a calecunu dovere, fintzes su fógliu chi dhu giaet e dhu precisat; genia de permissu de s'autoridade púbblica po pòdere fàere calecuna faina (es. bèndhere, portare gente e àteru) Sentences pro nois fit istadu gosu e gustu si ti aiant dadu sa lissénsia! (Pirastru) 2. siu Giuanni fut andau a iscola po biri chi arrennesciat a si ndi pigai sa licensa de cassa ◊ istanote che ndh'amus de armonia a modulassione de frecuentza, como chi s'ant bogadu sa lissentza sos poetedhos de sa Baronia!…(Sassu) Translations French licence, permis, permission, congé English permission, licence Spanish licencia Italian licènza German Erlaubnis, Schein.

vacàntza, vacàntzia , nf: bacàntzia Definition su tempus chi unu abbarrat iscabbúlliu de su trebballu, de s'istúdiu Synonyms e antonyms féria Sentences so partidu pro sas vacàntzias de istiu ◊ candu femu istudenti torramu a domu po is vacàntzias ◊ sas dies sunt torrados sos assessores friscos e pasados de sas vacàntzias ◊ candho istei piús mannita, mama e sorres mias si mi basaiant si paltia o torraia pro sas vacàntzias ◊ lunis su cocòi, martis sa fogatza, mércuris vacantza, gióbia arregàbudu, cenàbara e sàbudu sèmpiri piscau! (R.Locci) Etymon itl. Translations French congé, vacances English holiday Spanish vacación Italian vacanza German Urlaub.