ustrúnzu , agt, nm: istruntzu*, struntzu Definition persona mala Synonyms e antonyms baltassarru, cioco, contàciu, enzosu.
ústu últu
úsu , nm Definition manera de fàere, deasi comente si acostumat; fintzes impreu, su chi si ndhe faet de una cosa, su serbire / a usu de… (in is paragones) = comente a…, che…, a zisa de… Synonyms e antonyms parusu, usància / impleu, umpériu Sentences a terra sos malos usos! 2. custa cosa est a usu de pruga: chi bèni no fait…◊ dhu depiant pigai a s'origa a usu de bòis! ◊ de su fei ti ndi cabat sa boada a us'e cani arrabiau! ◊ cussas raicras bellas e népitas est una làstima a las pònnere a su focu a usu de linna! ◊ cantas furas fatas a us'e dispetos!…◊ sona su sonu a us'e musicante! ◊ no fatzas a us'e macus! Etymon ltn. usus.
usuàle, usuàli , agt Definition chi est de s'usu, chi si usat, si acostumat.
usufrutài , vrb Definition godire is frutos de calecuna cosa Synonyms e antonyms irfrutare Sentences agatàt su vantàgiu de pòdiri usufrutai po sèi is fortzas postas impari de medas (R.Spissu).
usupàstu , nm Definition manera de bèndhere cosa a chie dha pagat méngius: bèndiri a s'u. Synonyms e antonyms arbaranu, asta 1.
usúra , nf Definition su giare dinare a préstidu pretendhendho un'agéntzia tropu arta, esagerada Synonyms e antonyms crecu 2, pistrinchia Translations French usure English usury Spanish usura Italian usura German Wucher.
usurài , vrb Definition giare dinare a usura; fàere s'usureri.
usuréri , nm: asureri Definition arrestigu, limidu, susuncu malu chi si aprofitat de su bisóngiu de s'àteru giaendhodhi dinare a préstidu ma pretendhendho in càmbiu un'agéntzia esagerada Synonyms e antonyms orielleri, pistricu Sentences non cherzo èssere rebudhu burdu misciadu in sàmbene de usureri (F.Cocco)◊ ladronis, imbrollionis, usureris biviant ingunis Etymon ctl., spn. usurer Translations French usuraire English usurer Spanish usurero Italian usuràio German Wucherer.
úta , nf Definition manera de èssere de s'ànimu, genia de mota chi unu tenet prus che àteru coment'e naturale / giúghere mala, bona u., èssere de mala, de bona u. = su istare primmau, oféndhiu, o su istare alligru, su lassare pèrdere ofesas e iscórrios Synonyms e antonyms corina, ingrigna, iscarpentu / ghigna Sentences as in bona uta ricamadu rimas ladinas ◊ giughet una uta… no faghet a li nàrrere nudha! ◊ cussu est pisedhu de mala uta: si ofendhet deretu Etymon ltn. ducta Translations French naturel, tempérament English temper Spanish índole Italian ìndole German Wesen.
utalabí! , iscl Definition itzérriu de cuntentesa e de uras bonas Synonyms e antonyms eviva!
utighedhàdu , agt Definition nau de su pane de fresa, chi no est bene pesau e po cussu essit a marchighedhos de diferente colore; nau de persona, inniedhigau a sole Synonyms e antonyms faizonosu, pintuledhu Etymon srd.
útile, útili , agt Definition chi serbit, chi serbit a calecuna cosa Synonyms e antonyms utilosu Etymon itl.
utilidàde, utilidàdi , nf Definition su èssere útile, su serbire Etymon itl.
utilósu , agt Definition chi serbit, chi serbit meda, bene meda Synonyms e antonyms cumbeniosu, profetosu Etymon srd. Translations French utile English useful Spanish útil Italian ùtile German nützlich.
utína , nf: otina* Definition genia de moneda antiga / leàrenne s'u. de crachi cosa = leàrendhe oru, cricare de ndhe ischire calecuna cosa.
utirighínu , nm: terighinu, uturighinu, uturinu, utuniu Definition genia de camminedhu istrintu (fintzes orruga istrinta meda o chi a una parte no tenet essia)/ figu uturina = calidade de figu, metzana Synonyms e antonyms botorinu*, piteraca, strintu, urgu Sentences su bixinau miu abarrat arritirau, est un'utuniu 2. cust'àrbure fit de cussa figu uturina e mi l'apo innestada a figu bianca de duas bias.
utopía , nf Definition iscopu o cosa bella, bona, perfeta, ma chi no s'at a lograre mai (ma chi podet serbire coment'e ideale de petire o punnare e batire fintzes arresurtaos) Sentences sas utopias sunt coment'e istellas incanteras: a sa luche issoro non podimus arribbare, però a chie viazat li dant carchi sinzale (M.Columbu).
utopísta , agt, nm Definition chi o chie pentzat a cosas bellas ma chi no faet a tènnere, chi no faet a lograre.