batúgliu , nm: abbatúliu*, batúliu, batúlliu Definitzione tréulu, carraxu mannu, sonos Sinònimos e contràrios abbolotu, arrevolotu, atrepógliu, sciumbullu, tregollu / abbulizu, mamudinu, murísima, pilissu, stragambullu, trambullu, tremutu Frases abarrai firmus, chi seis fendi unu tríbbulu batúliu! ◊ che intro a su batúgliu e bi l'agato che cane aggantzadu: a fortza intro in mesu e briga e chistione apo suspesu (Limbudu)◊ sonus, batúllius de dónnia genia, isciarrocus che tronus móvius de bentu non timu (G.Porru) Tradutziones Frantzesu pagaille, tapage, vacarme Ingresu confusion, din Ispagnolu barullo Italianu scompìglio, schiamazzo Tedescu Geschrei.
cacàriu , nm: cracàliu, cracàriu Definitzione su carraxu, is boghes chi faent is pudhas e pudhos cantandho; su càntidu de is arranas Sinònimos e contràrios acróidu Frases s'intendhet cacàrios de pudhighina ◊ a cracàlius su caboni su mengianu mi ndi at iscidau 2. cussu logu fit unu regnu de paghe addulcadu dae su cantu de sas chígulas, su cracàriu de sas ranas Terminologia iscientìfica bga Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu caquetage, coassements Ingresu bird row, croaking Ispagnolu alboroto producido por aves Italianu schiamazzo di volatili, gracidìo Tedescu Geschnatter.
chichígliu , nm: chighígliu, chighílliu, chighillu, ghighílliu Definitzione boghes, tzérrios, carraxu, zúmiu chi faet sa gente, is animales, ma fintzes àteru / ríere a chichígliu = a iscracàlliu Sinònimos e contràrios abbatúliu, biuldu, budrellu, carralzu, chimentu, digorju, moida, ragàglia Frases fint a chighígliu fatu cun càntigos e sonos ◊ sa canàglia fit totu a tzarra e a chighíglios ◊ a iscutas mi pariat de intèndhere chighílliu de pessones brighèndhesi (G.Ruju)◊ si calchi pecu li connoschides, narademilu sentza fàghere chighílliu e chimentu! ◊ solu calecunu faghet s'ala a Cristos istendhe mudu e no lendhe parte a su chighílliu de sa zente 2. so intendhendhe chighígliu de columbas e de caos in s'aera ◊ unu chighílliu innotzente nos at a abbèrrere su coro 3. mi faedhant de chighíglios de rios Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tapage, clameur Ingresu clamor Ispagnolu alboroto Italianu schiamazzo, baccano, clamóre Tedescu Lärm.
chiméntu , nm: cimentu 1 Definitzione moida coment'e de cosa chi funt segandho; boghes de unu chistionu airadu; maltratamentu de un'animale; su fàere calecuna prova atrivia / su chimentu de su tronu = s'istragada manna chi faghet su tronu, coment'e seghendhe cosa Sinònimos e contràrios abbolotu, atabazu, carralzu, chichígliu, fracassu, siliestu / cadha, matratamentu, podha / arriscu | ctr. assébiu Frases pistichinzos, chimentos, birgonzas, dúbbios fint cosas coladas e irmenticadas ◊ fàghere chimentu e degógliu ◊ a boghes, a chimentu, giogaimus a pípiris de nughe 2. pisedhos, finídemi su chimentu ca so a dolore de conca! ◊ s'intendhet chimentu de pes ◊ totu cussu chimentu chi s'intendhet est ca ant binsu sa partida ◊ su chimentu chi faghent cun cussa orchestra ti atontat puru! Tradutziones Frantzesu bruit, tapage Ingresu noise, uproar Ispagnolu alboroto, confusión Italianu strèpito, schiamazzo, subbùglio Tedescu Lärm, Aufruhr.