Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

agguàntu , nm: agguentu Definitzione sa capacidade o sa fortza de aguantare, de no si segare, de no si ofèndhere, de fàere isfortzu o sacrifíciu e de sighire in su fàere chentza si lassare bínchere, chentza s’istorrare Sinònimos e contràrios apómpiu, arramponu, assuérgiu, bàjulu, bàliu, suportu / firmesa Frases aio unu giú de agguantu: no timiat ne traschias e ne bentos ◊ cussos za sunt de agguantu, mancari ndhe lis fetant a cadhu e a pè ◊ ma cantu tevo tènnere agguantu cun custa rughe ancora, o Deus meu? ◊ nois sos vetzos no semus de agguantu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu patience, résistance Ingresu resistance, endurance Ispagnolu aguante Italianu resistènza, sopportazióne, perseveranza Tedescu Widerstandsfähigkeit, Geduld, Beharrlichkeit.

apómpiu , nm Definitzione su apompiai, su aguantare o padire un'isfortzu; su castiare / èssiri a s'apómpiu = èssiri suncurtu, azuadu (ma fintzas oretendhe, abbaidendhe carchi cosa) Sinònimos e contràrios agguantu, arramponu / apompiada, apompionzu, castiada 2. s'apómpiu meu fit làmbidu de ocratas pro sa moto noba (E.A.Bernardini) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu résistance Ingresu resistence Ispagnolu aguante Italianu resistènza Tedescu Widerstandsfähigkeit.

arrampedhài , vrb: arrempedhare, arrempellare, arrepellare, arrumpellare, rempellare Definitzione essire rempellu, fàere su rempellu, su reberde, su tostau, cricare de si firmare, de no pònnere mente a s'àteru, o fintzes fàere fortza po mantènnere o aguantare un'àtera fortza contrària Sinònimos e contràrios ammutighinare, apoderai 1, arrebbellai, arrebedhai, arrepiconare, calchedhare, screnciai / apontedhae Frases apo fatu male a mi arrepellare a babbu! ◊ no apretedas s'isprone a su póveru runtzinu, si no in mesu caminu si arrempellat apuradu (F.I.Mannu)◊ bonu s'àinu, ma sa motocicreta puru, candho si arrempellat, e chie la faghet partire?! ◊ su rellozu si est arrepelladu e… frimmadu 2. arrampedhaus in tres e tiraus impari po acollai su malloru! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'obstiner, s'entêter Ingresu to jib Ispagnolu emperrarse, oponer resistencia Italianu impuntarsi, oppórre resistènza Tedescu sich versteifen, Widerstand leisten.

arrebedhài , vrb: arrepedhae, arrepedhai, arrepedhare Definitzione fàere fortza po no si lassare dominare; fàere fortza po no pònnere mente Sinònimos e contràrios acromai, acumbuai, arrampedhai, arrebbellai*, calchedhare, calchidare, callidare, carcinai, screnciai Frases sa màchina est arrepedhada e no si resessit a la pònnere in motu 2. chi no arrepedhas, tui no ses cuntentu! ◊ ma càstia custu impiegau arrepedhandu a su chi narat su síndhigu! Tradutziones Frantzesu offrir de la résistance Ingresu to rebel Ispagnolu rebelarse Italianu ribellare, far resistènza Tedescu sich erheben, Widerstand leisten.

arrempellàda , nf: arrepellada, arrumpellada Definitzione su si arrempellare Sinònimos e contràrios ammutighinada, arrumpellamentu, rebbellia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu rébellion, révolte Ingresu rebellion Ispagnolu rebelión Italianu ribellióne, resistènza Tedescu Widerstand.

foltilèsa , nf: fortalesa, fortelesa, fortilesa Definitzione su èssere forte, de agguantu, su tènnere fortza e fintzes sa fortza etotu; genia de punga o contramazina chi si faet nanca po badrare a unu de calecunu male; fasca po mantènnere una matza calada Sinònimos e contràrios agguantu, coragi, foltza, fortigalesa / afortiamentu, breu, contramazina, foltíscia, lezeta, punga, scritu | ctr. debbilesa Frases tue ses, o Deus meu, sa fortalesa mia ◊ santu Antine meu, ponídebbi sa manu e fortilesa e pascénscia nos dade! ◊ posta a dua piza, sa robba tenet prus fortilesa ◊ sos nuraghes ti ant dadu cun amore una pàgina de antiga fortilesa ◊ su muru fràigu tenet prus fortilesa ◊ su tzimentu a su muru fràigu li daet fortilesa 2. sas barrichedhas de su eritu las depes tènnere sèmpere chin tecus ca ti ant a serbire coment'e pungas e fortilesas ◊ chin custa fortalesa no at a tènnere mai male Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu forteresse Ingresu fortress, resistance Ispagnolu fortaleza Italianu fortézza, resistènza Tedescu Stärke, Festigkeit.

rempellàre , vrb: arrampedhai*, repellare Definitzione essire rempellu, fàere su rempellu, su reberde, su tostau, cricare de si firmare, de no pònnere mente, de no fàere comente bolet s'àteru Sinònimos e contràrios acroconai, ammutighinare, apoderai 1, arrebbellai, arrebedhai, arrepiconare, calchedhare, screnciai Frases timo s'última note chi ti rempelles in totu, coro vile, Iscariote! (I.Virdis)◊ in sa pigada sos boes si sunt repellados: est tocadu a che iscucurrare sa gàrriga ◊ chin faedhos sintzeros mi rempello! Tradutziones Frantzesu opposer une résistance Ingresu to rebel against s.o. Ispagnolu oponer resistencia, rebelarse Italianu oppórre resistènza Tedescu widerstehen.

resisténscia, resisténtzia , nf: arresesténtzia Definitzione capacidade de agguantare, de arresístere, de baliare un'isfortzu calecunu tempus, fintzes de si opònnere a calecuna cosa o a ccn.; sa fortza chi unu materiale oponet a sa currente chi dhue passat e genia de filu de metallu fatu apostadamente, adatu po lassare passare cun dificurtade s'elétricu, chi deosi si mudat a calore (fintzes po fàere lughe abbrigandho su filu) Sinònimos e contràrios agguantu, apómpiu Frases cussu funedhu est tropu fine e no ndhe tenet de resisténtzia ◊ segundhu ite filu pones no tenet resisténtzia e si segat luego 2. su ferru faghet prus resisténtzia de su ràmine a sa currente e pro cussu faghent sos filos elétricos de ràmine ◊ si est brusiada sa resisténtzia de sa prantza Tradutziones Frantzesu résistance Ingresu resistence Ispagnolu resistencia, fuerza Italianu resistènza, fòrza Tedescu Widerstandfähigkeit.