carèna , nf: cherena Definitzione totu su corpus de sa persona o fintzes de un'animale; si narat fintzes de is ossos solu, a sa parte chi aguantat totu, de una cosa, e, segundhu su frutu, a su tenaghe chi mantenet su frutu (mescamente de is gurdones de s'àghina); de una nave, sa parte chi abbarrat a modhe in s'abba Sinònimos e contràrios pelsone / carenale, carenalzu, coscovatzu, dossu / tanache Maneras de nàrrere csn: pònnere o fàghere c. = crèsciri; èssere de mala cherena = in cara mala; sa carena de sos bruncos = itl. àlbero bronchiale Frases li at essidu in totu sa carena magras rujas che bràsia ◊ sento in sa carena su pesu de sos annos ◊ est un'ómine mannu de carena ◊ cuss'ómine zughet sa carena a unchinu ◊ nachi fia sana, deo puru… nointamas apo sa carena che una màrture 2. in binza petzi bi est abbarrada sa carena, de sos budrones: sos puzones si che ant collidu totu! ◊ su binu essit prus bonu si de su mústiu incubonadu si ndhe chírriat sa carena a fora 3. oe ses de mala cherena 4. Sardigna, si ti miro mi das pena: si ti miro e ite ses? una carena! Sambenados e Provèrbios smb: Carena Terminologia iscientìfica rbr Ètimu ctl. carena Tradutziones Frantzesu corps Ingresu body, physique Ispagnolu cuerpo, complexión Italianu còrpo, corporatura, raspo, struttura Tedescu Körper.

cocoròne, cocoròni , nm Definitzione cosa a còcoro, css. cosa tundha, allomborada, lea de terra; essidura o ufradura de pistadura in sa carre; genia de petonadura de is pilos de sa fémina a bisura de tedile / c. de ní, de casu friscu, de cera = botza de nie, de casu, de chera Sinònimos e contràrios burone, gurone / bàldile, léura / cocoroi 1, tzulumbone / ciónciu, cucajone, cucale, cuchedha, mogno, picioce Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu boule Ingresu any round body, ball globe Ispagnolu bola Italianu còrpo rotóndo, palla, glòbo Tedescu Ball, Kugel.

cólpus , nm: corpus, cropus Definitzione organísimu animale, mescamente sa carena de su cristianu; genia de organísimu formau de medas funtzionàrios, impiegaos, autoridades chi punnant a unu matessi impreu o iscopu (es. finantza, pulitzia)/ su corpus umanu est formau de tres partes principales: sa conca, su bustu o truncu e is arremos Sinònimos e contràrios carena Maneras de nàrrere csn: a corpus presente = cun su mortu in dainanti (nadu de àteru: cun sa cosa imbia, chentza bisonzu e a istrobbu); betare a c. = papai, ingúrtiri; andhare de su c. = fàghere de bisonzu; èssere isserradu de su c. = tupadu, chi no podet fàghere de bisonzu; èssiri a c. gentili = bestidu in mànigas de camisa; fàghere c. bonu (nau de cosas de papai) = fai bèni, fai istai bèni; Su Corpus de Cristos = sa festa de su Corpus Domini Frases fit una fémina istrízile, bene fata de colpus ◊ li ant fatu sa missa a corpus presente ◊ a Deus incumandho colpus, coro e ànima mia ◊ seu dèu su pani biu e chini papat de su corpus miu no at a morri prus ◊ custu binu mi piaghet: faghet corpus bonu! 2. cropus de in ca fíasta nàscia! ◊ apu nau a fuedhai a sa moda de is cristianus, corpus de chi s'at fatu cun língua e cun totu! ◊ anchi daboris a brenti dhi pighit, corpus de chi dh'at dipéndiu! Ètimu ltn. corpus Tradutziones Frantzesu corps Ingresu body Ispagnolu cuerpo Italianu còrpo Tedescu Körper.

dóssu , nm Definitzione totu su corpus, ma mescamente sa parte de sa carena foras is cambas e bratzos / min. dossighedhu Sinònimos e contràrios carena, dossili / corporzale Frases mi dolet totu su dossu ◊ m'intendho su fritu in dossu ◊ cossos e bunnedhas de furesi nos faghiant su dossu a faighedhas ◊ sos pinzos pariat chi che li fint naschios in dossu ◊ e chie bondhe tostat dai sos pecados chi azis in su dossu?! ◊ cussu càntigu nos poniat sa tudha in dossu 2. cudhu zòvanu fit chena camisa, a dossu nudu, betèndhesi abba a cara Ètimu itl. dorso Tradutziones Frantzesu torse Ingresu physique, trunk Ispagnolu complexión, tronco Italianu corporatura, trónco del còrpo umano Tedescu Körperbau, Rumpf.

mélmu , nm: membra, memmu, mermu, mesmu Definitzione una css. parte de sa carena chi serbit a un'iscopu (es. manu, origa, ogu, figau e àteru); su pl. (fintzes mèrmoros), totu sa carena, fintzes bista po su chi paret, po comente est fata de bisura, ma mescamente su tretu de conca apitzu de su nasu (fintzes membras), e a logos is memórias, su tretu apitzu de is origas; fintzes parte de un'aparíciu pentzau coment'e fatu de partes diferentes (a/c.: nau coment'e agt. de ccn., chi at créschiu pagu, chi at fatu pagu isvilupu, chi est malesanu)/ mermos de su faedhonzu = totu is partes, de is cordas vocales a is lavras e a su nasu, chi serbint a fàere is sonos de una limba Sinònimos e contràrios arremu 1, brembu Frases li sunt giómpidas sas aes e no l'ant lassadu melmu intreu ◊ como at solu ispinas in cada mermu de sa carena ◊ zughet pistu onzi mermu ◊ si t'iscràbigo su bàculu ti chimento onzi mermu! ◊ su carignu dh'at allutau totu su corpus cun is mermus suus 2. su tabbacu de nasu aperit is membras 3. chi no abarrais sidhius segais calincunu mermu a sa televisioni! Ètimu ltn. membrum Tradutziones Frantzesu membre Ingresu limbs Ispagnolu miembro Italianu mèmbro, òrgano del còrpo, arto Tedescu Glied, Glieder (Pl.).

tríncu , nm arresorzada, frincu, ischingiada, secada, sinnolu, trínchisi / tzulumbone Definitzione segada a lepedha, gurtedhu, trintzete, o àteru, fintzes pistadura ufrada de cropu a conca, giúmburu Frases portàt unu trincu ca su babbu dh'iat donau una surra a pompa ◊ custu mangallu de piciochedhu si at fatu unu trincu in conca ◊ Bachisedhu est rutu in terra, chin d-unu trincu in conca Ètimu ctl. trenc Tradutziones Frantzesu coup de rasoir Ingresu razor slash, wound Ispagnolu navajada, herida, golpe Italianu rasoiata, ferita da tàglio o da còrpo contundènte, tràuma Tedescu Schnittwunde.

tzallàda , nf Definitzione segada in calesiògiat parte de su corpus umanu o animale Sinònimos e contràrios frincu, secada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu coupure Ingresu cut Ispagnolu corte Italianu tàglio nel còrpo Tedescu Schnitt.

«« Torra a chircare