brechiòni , nm: breconi,
brichioni,
bruchioni,
bruncone,
burchioni,
burruncone Definitzione
s'orrugu chi abbarrat in sa mata, de una nae, candho no est segada a paris de su truncu o cambu prus grussu; cambu mannu o matighedha de cosa ispinosa sicada
Sinònimos e contràrios
brocu,
bruncu 1,
imbruchioni,
murchione,
runcu 1
/
càlamu,
crisioni
/
cdh. bruconi
Frases
si at iscorriau sa camisa in d-unu bruchioni de custa mata ◊ azummai ndhe li aiat bogadu s'ogru unu bruncone ◊ mi fato carchi bruncone de linna a su fogu ◊ iscudeit sos àinos cun d-unu bruncone ◊ est tostau e prenu de brichionis, mi seu totu iscrociolau! (M.Corona)◊ sa lanza est tosta e fine che ispola, gighet sos ossos chi parent bruncones! (Cubeddu)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
brindille sèche,
chicot
Ingresu
stick
Ispagnolu
tocón
Italianu
bròcco
Tedescu
Reis.
mòa 1 , nf: mola 1,
molla,
mora 1 Definitzione
cosa chi creschet cun cambos medas totu de fundhu, agiummai totus impare e a bisura tundha, ma si narat fintzes in su sensu de mata, de truncu, cosa grussa e tundhatza
Sinònimos e contràrios
busa 1,
fundhu,
macra,
mata,
moíngiu,
molarxa,
tele,
tupa
/
cdh. sgridhoni
Maneras de nàrrere
csn:
una m. de murdegu, de modhitzi, de orrú, de olia, de patata, de ardureu, de túnniu, de codrobinu; sa mola de su tuju = su tzugu; m. de tita = sa tita; m. de culu = su culu, su paneri; m. de terra = bàrdula, lea, fintzas terrinu pagu; m. de réxinis = sas raighinas de s'àrbure bidas o leadas totu paris; zúghere sa mola = zúghere su sarragu de sa morte, èssere morindhe; arrogaisí sa mola de su tzugu = iscollàresi, nadu fintzas a frastimu
Frases
unu lèpiri de giudu, impinnaciau de coa, pomposu e mustatzudu, nd'istupat de sa moa ◊ in logos tuos bi aiat chercos e molas de mata ◊ su pitzinnu curriat sartiendhe muros e molighedhas ◊ bi aiat molas de mudhitza, de tiria, de ozastru, de arrú ◊ sunt ammaniandhe su tusinzu suta de sa mola de unu chercu
2.
nau ca est grassa: mobixedha de fémina!…◊ cussa puntura de babbautzu mi at fatu a mola
Tradutziones
Frantzesu
buisson,
souche,
chicot
Ingresu
bush,
tree stump
Ispagnolu
mata,
tocón
Italianu
cespùglio,
ceppàia,
barbicàia
Tedescu
Busch,
Strauch,
Baumstumpf.
morciòne , nm: murcione,
murcioni Definitzione
trunchedhu curtzu, orrugu de truncu mescamente de fundhale de mata; in cobertantza nau de unu, chi est mudurcu, de pagos foedhos, chi abbarrat meda citiu
Sinònimos e contràrios
múciu,
mulcione*,
muncioni,
mutzichina,
trunchedhu
/
titone
/
mudigone,
muduleu,
mutricone
Frases
si callentat ananti de tres murcionis allutus ◊ sa furmica tenet sa cala in murciones e tróculos ◊ niedhu che unu murcioni
2.
a chini no chistionat e non ci dhi fuit s'errisu naraus ca est cosa de murcioni
Sambenados e Provèrbios
smb:
Murcioni
Tradutziones
Frantzesu
bûche
Ingresu
log
Ispagnolu
tocón
Italianu
ciòcco
Tedescu
Strunk,
Baumstumpf.
murriòne , nm Definitzione
bruncu de linna, mescamente unu crispione; sa punta de s'iscala de su carru
Sinònimos e contràrios
arrasolu,
barasone,
ghirrisone,
raspisone,
tupisone
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rejet,
rejeton,
brindille,
petit bois,
ronce
Ingresu
knotty branch
Ispagnolu
tocón
Italianu
brónco
Tedescu
Klotz.
rúncu , nm: arruncu Definitzione
su chi abbarrat in su truncu de una nae chi no ant segau a paris (ma si narat fintzes de sa parte prus grussa de is erbas); cosa segada, o de segare, longhighedha, grussita
Sinònimos e contràrios
brechioni,
bruncu* 1,
rocu
/
acantu 1,
arrogu,
bículu
Maneras de nàrrere
csn:
su r. de su codhu = su codhu, su tretu tra su tzugu e su bratzu apitzus de su suercu; furriàresi a runcos de codhu (po papai) = papai su chi no andat bèni, su chi no fait; casu a runcu = a cantighedhos
Frases
at innestadu cussos runcos de bide ◊ tue ses vivendhe a runcos de fenuju ◊ a runcu runcu si che l'at manigada totu, cussa cosa ◊ annunghe duos runcos de linna a su fogu! ◊ macarrones chin casu a runcos
2.
si no tenimus nudha, a runcos de codhu nos furriamus?!
Tradutziones
Frantzesu
moignon
Ingresu
stump
Ispagnolu
tocón
Italianu
bròcco,
moncóne
Tedescu
Stumpf.