abbutzàdu , pps, agt Definitzione
de abbutzare
Sinònimos e contràrios
abbrudhatu,
annicadu,
pirmatu
Tradutziones
Frantzesu
triste,
boudeur,
maussade
Ingresu
sad,
sulky
Ispagnolu
enfurruñado,
ceñudo
Italianu
imbronciato,
corrucciato
Tedescu
schmollend,
verärgert.
anneàdu , pps, agt: anneatu,
anneau Definitzione
de anneare; chi sentit anneu, ifadu, orroschimentu
Sinònimos e contràrios
annozadu
2.
sa michina mi at fatu pejus e m'intendho prus anneada ◊ anneatu, chirco de no bi pessare a sa minetza de morte chi mi ant fatu ◊ si est iscampiata abbochinanne anneata ca cudhos fint a boches zocanne ◊ mannedha in dommo de sas fizas est fitianu anneada e a murrunzos, ca no est in dommo sua!
Tradutziones
Frantzesu
triste
Ingresu
sad
Ispagnolu
triste
Italianu
rattristato
Tedescu
traurig.
annozàdu , pps, agt: annugiau,
annungiau,
annuzadu Definitzione
de annozare / a s'annuzada = patindho annógiu, annogiaos
Sinònimos e contràrios
annoxau
/
anneadu,
annicadu,
intristau,
pirmatu
| ctr.
allegru,
pregiosu
2.
fúrriat su pobidhu a domu e agatat sa mulleri annungiada ◊ prangendi!… de unu paghedhu de tempus ti biu totu annugiada
3.
li colat in bijone ammentos de candho a s'annuzada tribbulaiat fatu su babbu
Tradutziones
Frantzesu
triste,
mélancolique
Ingresu
sad,
melancholy
Ispagnolu
triste
Italianu
triste,
malincònico
Tedescu
traurig,
melancholisch.
asseriài, asseriàre , vrb Definitzione
abbrandhare unu movimentu; nau de ccn., su si fàere sériu, serionzu, acabadu, pentzamentosu, tristu; fàere a mancu, arrisparmiare de fàere calecuna cosa
Sinònimos e contràrios
abbacai,
abblandai,
abbonantzai,
apachiare,
apasaogare,
assebiai,
asselenare,
assussegai
/
asseriatzare,
seriari
| ctr.
agegherai,
salarzare,
seguzare
/
allegrare
Frases
s'arriu surrungiosu si est asseriau ◊ fit una rundhinedha, ma como si est asseriada abberu ◊ sos canes si sunt asseriaos ◊ candho at intesu gai, s’aira sua contra a issu si est asseriada
2.
fit unu pitzinnu asseriadu impresse, chena risos ◊ arrispundendi, cuss'ómini brullanu si fiat asseriau
3.
biadu a chie assériat, assumancu a betzu!
4.
assériadi, asséria, de ti cojare: sa vida est menzus bajana!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se calmer,
devenir sérieux
Ingresu
to calm down,
to become sad
Ispagnolu
calmarse,
entristecerse
Italianu
calmarsi,
rattristarsi
Tedescu
sich beruhigen,
traurig werden.
cordozósu , agt Definitzione
corimodhe, chi sentit cordozu, chi tenet làstima de s'àteru
Sinònimos e contràrios
afrescionosu,
cumpassivu,
feritzosu,
lastimosu,
piadosu,
piaidadosu
Frases
mi paret cordozosu chin sa cara cobarda, su sole ◊ Maria Vírgine e sas àteras Marias sunt cordozosas e pianghendhe candho tocant sas carres marturizadas de Gesusu
Terminologia iscientìfica
ntl
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
triste,
compatissant
Ingresu
sad
Ispagnolu
triste
Italianu
triste,
compassionévole
Tedescu
traurig,
erbärmlich.
disigàre , vrb Definitzione
bènnere a malu puntu de is dispraxeres, de s'afrigimentu, agummai coment'e consumàresi de sa tisichéntzia
Sinònimos e contràrios
indisicare,
indisichire
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se consumer de douleur,
avoir de la peine
Ingresu
to grow sad,
to pine away
Ispagnolu
debilitarse por el dolor
Italianu
intristire,
consumarsi per dolóre
Tedescu
sich verzeheren.
incorrutài , vrb: incurrutai Definitzione
primmare, essire tristu, agiummai coment'e istare in dolu (corrutu); pònnere su corrutu
Sinònimos e contràrios
intristai
/
corrutae
| ctr.
allegrare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
s'attrister
Ingresu
to become sad
Ispagnolu
entristecerse
Italianu
rattristarsi
Tedescu
traurig werden.
pibinósu , agt: pibiosu,
pipiosu Definitzione
nau de ccn., chi s'istat coment'e lamentandho, chesciandho, lastimandho (o fintzes a foedhos malos, a lamentu), chi faet pena, chi est tenendho dolu, sentindho dolore o làstima
Sinònimos e contràrios
achiguladu,
chensciosu,
lastimosu,
memulosu,
piantinosu,
piciosu,
pipiajolu
Frases
su bentu s'intendhet muilendhe lamentu pibiosu ◊ oi puru ses pipiosa: ite as papau, arranas?! ◊ li ant fatu s'interru a tocu pibiosu de campana ◊ at nau s'orassione chin boche pipiosa ◊ is cucus s'arrespundint apari cun boxi pibinosa ◊ cun boghes pibiosas intonade chi piangat dogni coro trapassadu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
plaintif,
attristant
Ingresu
mournful,
sad
Ispagnolu
quejumbroso,
triste
Italianu
lamentévole,
mèsto
Tedescu
klagend,
jammernd,
traurig.
tríltu , agt: tristu Definitzione
chi est sériu meda e dispràxiu, fintzes malafortunau, pòberu
Sinònimos e contràrios
anneadu,
annicadu,
annozadu,
atassau,
intristau,
pirmatu
/
pòberu
| ctr.
allegru,
contentu,
pregiau
Maneras de nàrrere
csn:
tristu che zerru, che a sa Maria, che sa die mala, che s'annada mala, che sa noti, che isposu pentiu, mannu e niedhu, che cenarba santu; min. tristixedhu (= unu pagu t. o fintzas meda)
Frases
goi trista ti paras, mancu s'amore perfetu separas? ◊ si fiat fatu tristu che sa noti ◊ seis tristus pareis ca teneis su mortu in domu! ◊ l'apo acatau tristu chi mancu una note de iverru!
2.
su ci leas a tristos leas a Cristos
Tradutziones
Frantzesu
triste
Ingresu
sad
Ispagnolu
triste
Italianu
triste
Tedescu
traurig.