abbaradhàre , vrb: abbaredhare Definitzione su si lassare pigare cun calecunu sentidu de amore forte meda po ccn. o calecuna Sinònimos e contràrios abbelare, alleriare, ammorare, imbelare, inamorai, indeosare, ingeniai / ammachiae Tradutziones Frantzesu s'embéguiner Ingresu to take a fancy Ispagnolu enamorarse Italianu invaghirsi Tedescu sich verlieben.

abbelàre , vrb: abbeliare Definitzione agiummai coment'e pònnere o portare unu velu in is ogos de no pòdere bíere bene is cosas, nau in sensu de si lassare pigare de unu sentidu forte meda, pruschetotu de amore po una fémina o po un'ómine Sinònimos e contràrios abbaradhare, ammorare, imbelare, inamorai, indeosare, ingeniai / abbalaucare, abbengare, ammodoinai, asturdire, atolondrai, scilibriri, stontonai 1 Frases no tenzo pasu finas a candho ti abbelat su mundhu chi ti daet su binu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu s'embéguiner Ingresu to take a fancy Ispagnolu encapricharse Italianu invaghirsi Tedescu sich verlieben.

birbillàre, birbilliàre , vrb: bribigliare, bribillare Definitzione pònnere in birbílliu Sinònimos e contràrios imbirbilliare, inciulai, seguzare, tzuntzullare / abbupare, aggupare 1 Frases candho sos ilgribbis si ndhe sunt andhados, tzertos si sunt torrados a bribigliare Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu exciter, faire emballer, s'enticher Ingresu to excite, to become excited, to take a fancy Ispagnolu excitar, desbocarse Italianu eccitare, imbizzarrire, incapricciarsi Tedescu erregen, verrückt machen, vernarren.

cascabédhu, cascabéllu , nm: cascavèglia, cascavégliu, cascavellu Definitzione idea badhinosa, pistighíngiu, pentzamentu malu; nau de unu, chi dh'ant orróschiu o chi at orróschiu; a logos, genia de sonàgia pitichedhedha / ghetare cascavégliu a unu = ficare ódiu, tírria, menospretziai Sinònimos e contràrios bidhídhiri, bigirria, erredha, férnia, fumacera, irriolu, iscrapitzada, meleda, zibbírriu / ischiglitu Maneras de nàrrere csn: bogai (o bogaisindi) is cascavellus de conca = fàghere lassare (o lassare) sas ideas macas, sos machines; lassai su cascavellu, o is cascavellus; ghetai cascavellu a ccn. = leare a regelu Frases e no nci dh'essit su cascavégliu de conca! ◊ podides irmazinare su cascavellu chi mi at postu candho mi at allegadu de "sos àteros astros"! (A.Deplano)◊ issu at ghetau cascavellu a is barracellus e a is canis ◊ bogai su mediori e is cascavèglias! Ètimu ctl. cascavell Tradutziones Frantzesu fantaisie, idée fixe Ingresu fancy, oddness Ispagnolu capricho, antojo Italianu caprìccio, bizzarrìa, idèa fissa Tedescu Laune, fixe Idee.

ingúlimu , nm: ingúlumu Definitzione abbitúdine o ingustu a cosas bonas o comodidades cunsideradas coment'e tropu, pagu necessàrias, de pagu importu; manera de fàere de chie bolet solu cosas bonas; fintzes bentranu, chi bolet tropu / zúghere ingúlumos; ingúlumu de bisionare = ?; fàghere una cosa a s'i. = a s'ingustu (nadu cun afuta própiu ca no si tenet s'abbitúdine de carchi cosa) Sinònimos e contràrios físsiu / bentrania, inguglionia, ingurtionia Frases su dinari est s'ingúlimu de totu: onzi cosa si manizat a fúria de dinari! ◊ assiat ingúlumos chi ti ant postu!…◊ sa fortza de s'ingúlumu est meda Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu mauvaise habitude, caprice Ingresu bad habit, fancy Ispagnolu mala costumbre, capricho Italianu cattiva abitùdine, caprìccio Tedescu üble Gewohnheiten, Laune.

tzafanajólu , nm: tzafarajolu, tzanfarajolu Definitzione bendhiolu de cosighedhas Sinònimos e contràrios betuleri, cancaglieri Frases su tzanfarajolu est mintendhe s'atropógliu in piata, a boghes bendhindhe tramatas ◊ su tzanfarajolu ispatzat robba de nàilo pro seda Terminologia iscientìfica prf Ètimu spn. chafallón Tradutziones Frantzesu bimbelotier ambulant Ingresu fancy goods merchant Ispagnolu quincallero, buhonero Italianu chincaglière ambulante Tedescu Straßenkurzwarenhändler.

«« Torra a chircare