assébiu , nm, agt, avb: assélgiu,
asséliu Definitzione
su istare firmos, in pàusu, in paghe, chentza fàere, chentza matanare, chentza pentzamentos: coment'e avb. (a. = a asséliu) si podet fintzes impreare acordau che un'agetivu; fintzes trabballu po arrangiare o pònnere apostu calencuna cosa / èssere de malu asséliu = chentza asséliu, sèmpere ammungiandho
Sinònimos e contràrios
amellu,
apógliu,
arréulu 1,
asseletu,
paidhu
/
firmu,
séliu
/
arràngiu,
mezoru
| ctr.
oriolu,
tormentu,
trambullu
Frases
cun totu cussu it'e fàghere no tenzo asséliu ◊ aspetat de Deus s'asséliu eternu ◊ is bècius bolint asséliu ◊ su sero, sos fulferinos chirchendhe asséliu punnant a sa solzaga ◊ fostei no tenit assébiu, sempri in movimentu!
2.
si arregordat de sa pischera in s'arriu cun s'àcua assélia e límpia ◊ su dolori no mi lassat assébia
3.
tocat a dhas lassai assébiu is bagadias, e is cojadas puru! ◊ lassamí sa conca asséliu, gei dhu sciu su chi fatzu! ◊ atura asséliu! ◊ no podendu abbarrai asséliu de su prexu, si fiat imprassau a su babbu ◊ sas bamas sunt paschendhe assélias
4.
cun cussu dinai depeus fai assélius in domu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
repos,
calme,
paix
Ingresu
rest
Ispagnolu
descanso,
tranquilidad
Italianu
ripòso,
quïète,
bonàccia,
tranquillità
Tedescu
Ruhe,
Stille.
assulèna , nf, nm: assulenu 1 Definitzione
su èssere in assentu, sélios, in pàusu; fintzes cunfortu
Sinònimos e contràrios
arrébiu,
arréulu 1,
assébiu,
assentu,
assussegu,
ausentu
/
cufortu
Frases
oe est una die de assulena perfeta ◊ no prus die de assulena, no prus die de cossolu! ◊ dàemi, columba, calchi assulenu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
calme,
paix
Ingresu
quietness
Ispagnolu
quietud
Italianu
quïète
Tedescu
Ruhe.
pàche , nf: paghe,
paghi,
page,
pagi,
paxe,
paxi Definitzione
èssere, àere tratamentu, èssere o istare in bonas s'unu cun s'àteru, chentza brigare, istare assumancu chentza si fàere male o dannu apostadamente
Sinònimos e contràrios
cuncórdia
| ctr.
gherra,
iscórriu
Maneras de nàrrere
csn:
donai sa paxi = basai in signali de paxi; torrai in paxi = torrare in bonas de chie fit in malas, in gherra, a tírria e gai, sessare de si fàghere male, de si fàghere gherra; sa paghe siat cun bois! = saludu e bonaura chi su preíderu faghet a sa zente nendhe sa missa, e cómbidu puru a istare in paghe e a si perdonare; pònnere paghes = pònneresi o pònnere de acordu pro sessare de si fàghere dannu e dirbetos s'unu cun s'àteru; medianeri de paxi = chie ponet paghes; sa pache de sos dóichi ventos = burdellu, avolotu mannu, gherra
Frases
liera che su bentu, de sa terra mia bai, o bella paxi! (Danese)◊ ue no bi at paghe no bi at gosu (P.Zedda)◊ no nc'est prus soli e ne pagi ◊ as distrutu sa paghe pro pònnere avolotu (Z.Frassu)◊ sa paghe no bi at dinari a la pagare ◊ bazi e zughídebbos sa paghe! ◊ si sunt iscontzas sas paghes
Sambenados e Provèrbios
smb:
Pasci, Pascis, Paxi
/
prb:
crai in bugiaca pagi de biginu
Ètimu
ltn.
pace(m)
Tradutziones
Frantzesu
paix
Ingresu
peace
Ispagnolu
paz
Italianu
pace
Tedescu
Frieden.