cabíle , nm Definitzione abbistesa, capacidade de fàere bene is cosas, cunsiderandhodhas, giaendho atentzione Sinònimos e contràrios abbistesa, cabu, fracongia, imprastu Frases a ndhe zughes de cabile: andhas a su logu e no bides ite bi cheret fatu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu diligence Ingresu diligence Ispagnolu esmero Italianu diligènza Tedescu Fleiß.

coidàde , nf, nm: coidadu, cuidade, cuidadu, cuidatu, cuidau Definitzione pentzamentu, presse, incuru faendho is cosas; coidau dhu narant fintzes in su sensu de diferéntzia Sinònimos e contràrios acaloramentu, apensamentu, apinnicu, coidu, contibizu, presse, reminu | ctr. descuidu Maneras de nàrrere csn: pònnere in cuidadu a unu = pònnere presse a unu; giàresi, dàresi coidadu = tènnere presse, chircare de fàghere sa cosa impresse, coitare Frases candho in domo mi narant "Pane cherzo!" e no ndhe apo, mi dao cuidadu e divento a furare resinnadu (B.Caredda)◊ dadi coidadu, ca timo no proat, ca est tronendhe ◊ si sas muntagnas fint de macarrones, e ite vida sa de cudhos chi ant pagu cuidadu! ◊ giaidí coidau! 2. no tenit coidau de is consillus bonus chi dhi donat genti manna 3. - calincuna mobadia maba no at a èssi? - no est coidau, est unu spitzu de musca!… (A.Garau)◊ intra Barrabi e Sedhori passat pagu coidau 4. no iat pérdiu coidau: iat pigau is lentzorus frigaus e dhus iat ispartus asuba de su piciochedhu po dhu cuai Sambenados e Provèrbios prb: su cuidadu faghet sa domo Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu diligence, sollicitude Ingresu diligence Ispagnolu cuidado, celo Italianu solèrzia, alacrità, sollecitùdine Tedescu Emsigkeit, Eilfertigkeit.

coídu, cóidu , nm: coiru Definitzione presse, pentzamentu, incuru de fàere sa cosa, de coitare / a coidu = impresse, fintzes chitzo Sinònimos e contràrios coidade, presse | ctr. descuidu Frases dàdebbos coidu! ◊ mi ammancant is coidus tuus, o babbu, is anninnias, is istrúncius! ◊ si no ti das coidu dhu tzapas a sa coa!… 2. ciai est a coidu e acudeus a allegai cun su giòmetro. Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu diligence, sollicitude Ingresu diligence Ispagnolu cuidado Italianu solèrzia Tedescu Emsigkeit.

contibízu , nm: contifizu, contipitzu, contipizu, contivígiu, contivizu, contivixu, cuntivígiu Definitzione incuru, cabu, atentzione in su fàere o tènnere is cosas; cosas de fàere, impreu, cosas de atentzionare, de pentzare, fintzes pistighíngiu, pentzamentu / pònnere, parare c. Sinònimos e contràrios atendéncia, atendimentu, contiverju, cunviu, fracongia, impíciu, imprastu, incuru, manígiu, oloidura, pensamentu / cdh. cuntivíciu | ctr. abbandhonu, irbandhonu, iscontipizu, trascura Frases no est a pompiare su pizu de sa cara in sa fémina, ma sa salude, s'onestade, su contipizu in totu ◊ si no bi at contivizu, su dinari bolat che su fumu ◊ so andhadu cun grandhe contivizu chirchendhe ◊ contivizu apo a tenner de ti amare de cantu mi aggradesses e t'istimo (M.Murenu)◊ est ómine de grandhe contivizu ◊ in sas cosas bi cheret contivizu ◊ para contivígiu chi no si seghet sa soga chi filas!◊ sa maistredha dhue poniat contivixu po inditae is cosas a is piciochedhos 2. canno sa zustissa tocat a s’ispessata in domo tua, macari no apas furatu, carchi cuntipitzu ti assennet semper ◊ cumintzendhe a mancare s'oro candho ancora restait de fraigare su turrione, su zuighe rueit in contivizu mannu chi ndhe perdeit finas su sonnu ◊ fit ponendhe contipizu a sa muzere pro ammaniare su locu ◊ ghirabant a bidha e abbarrabant su secherru, chin su contipizu de torrarent a s'impreu 3. sa mancada de su babbu l'aiat lassadu bàrriu de contivizos ◊ est tribagliendhe e vivindhe in mesu a tantos duros contivizos ◊ su pitzinnu zuchet sa bússia a isticu de milli contipizos Sambenados e Provèrbios prb: chie at contivizu no dormit Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu diligence, soin, tâche Ingresu care, task, industry Ispagnolu celo, esmero, encargo Italianu diligènza, premura, operosità, incombènza Tedescu Fleiß, Eifer, Auftrag.

fracongítzia , nf Definitzione bona volontade, gana de trebballare Sinònimos e contràrios fracongia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu diligence, habitudes laborieuses Ingresu industry Ispagnolu esmero Italianu laboriosità Tedescu Arbeitsamkeit.

incúru , nm Definitzione pentzamentu, interessamentu po calecuna cosa, su chi si faet po contivigiare css. cosa o chistione / leare cosas, chistiones a pagu i. = lassèndhelas a comente cherent andhare Sinònimos e contràrios contibizu, pensamentu, smeru | ctr. discóidu, mindhafutia Frases at lassadu andhare sena incuru su cane a intro de bidha ◊ ses cuntentu de drimpire a s'impreu chin incuru ◊ no fatat vostè puru a si leare a totu a pagu incuru! ◊ cussu no tenit incuru de nisciuna cosa ◊ si ndi pigant pagu incuru, issus! ◊ po pagu incuru ndi arruit sa teulada! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu soin, diligence, intérêt Ingresu interest, care Ispagnolu celo Italianu cura, diligènza, accuratézza, interessaménto Tedescu Pflege, Sorge, Fleiß.

«« Torra a chircare