ammuntàre 1 , vrb: ammutai 1, ammutare Definizione fàere sonnos lègios, sufrire pesadíglia Frasi l'ant ammuntadu, dh'ant ammutau ◊ mi ndi seu iscidau totu atzicau ca m'iant ammutau in su sonnu (S.A.Spano) 2. candho che apo bidu su pitzinnu subra de campanile mi est ammuntadu su coro! Traduzioni Francese faire des cauchemars Inglese to have nightmares Spagnolo tener una pesadilla Italiano avére, destare ìncubi Tedesco Alpdrücken haben.

dispertàre , vrb Definizione ischidare, mòvere, acutzare s'atentzione, fàere spertu, atentu, cabosu Sinonimi e contrari abbibare, intzidiare, ischidare, ispeltare, ispipigliare | ctr. ammammalucare 2. si no lu dispertas, no si ndhe pesat a sa sola Etimo ctl., spn. Traduzioni Francese éveiller, exciter Inglese to wake up Spagnolo despertar Italiano destare Tedesco wecken, erwecken.

ispeltàre , vrb: ispertare, ispretai, ispretare, spertai Definizione ischidare, mòvere o atzitzare s'atentzione, batire sa gana, s'apititu, fàere spertu, atentu, cabosu; pigare in cunsideru una chistione, cunsiderare po cumprèndhere e nàrrere ite o comente est, nàrrere sa cosa, ispiegare; petenare pilos iscrabionaos / ispertare paràula = bogare faedhu Sinonimi e contrari abbibare, dispertare*, insissiligai, intzidiare, ischidare, ispipigliare / isparpedhare, spetedhai Frasi su binu chi bufamus nos ispeltat su sentidu ◊ pighit una pruga, chi dhi podit ispretai s'apititu! 2. beniat una sennora chi si fachiat ispertare dae ajaja: a mimme mi nche bocabant fora pro no intèndhere su chi nabant ◊ e bois, limbas, ispertate! ◊ isse faedhat bene ispretendhe chistionos in italianu ◊ custa cosa no est ispertata vene ◊ sas oricras separaiant sos sonos s'unu dae s'àteru e sa limba chircaiat de los ispertare (M.Pira) 3. chin sas féminas no resessiat a ispertare paràula ◊ si fachet ajuare chene ispertare paràula, solu a tzinnos ◊"Bobbore! Bobbore!" repitiat tra issa chena resessire a ispretare faedhu (G.B.Fressura) Etimo ctl., spn. Traduzioni Francese attirer, exciter, interpréter Inglese to wake up, to prod, to interpret Spagnolo despertar, interpretar Italiano destare, stuzzicare, interpretare Tedesco erwecken, auslegen.

seguzàre , vrb: siguzare, suguzare Definizione mòvere, pesare, cumenciare a andhare, fàere mòvere, fàere pesare gente o bestiàmene, ischidare, fintzes fàere naschire sentidos o ideas; nau mescamente de pegus fémina, bènnere in more, cricare mascu / suguzàrendhe una cosa = bogaindhedha de ue est allogada, pònniri a tretu ca serbit o ca podit serbiri Sinonimi e contrari birbillare, inciulai, insuai, tzuntzullare / ischidare, pesare, sciumbullai, simudhire, subuzare*, sumbuzare | ctr. achedare Frasi sa terra pariat tremendhe che candho si suguzat su vulcanu ◊ eo siguzo chito onzi manzanu, in chirca de achipire ◊ su pastore est suguzendhe sa robba ◊ cussas nues chi ant forma de gigante, e si bident su sole suguzendhe, ista certu chi sunt assinetendhe una tempesta (P.Serra)◊ su pitzinnu fit drommidu ma apustis de duas oras at siguzadu 2. cantas boltas sa terra chi apeuto in s'ànima suguzat sos ammentos!…◊ sas campanas a repicu mi sunt suguzendhe fiotos de ammentos ◊ est chin s'aficu chi torret su beranu a suguzare ancora isperas noas (G.A.Salis) 3. a sa sue, si suguzat, li cheret betadu su berre ◊ sa sue est suguzada e no faghet a la bochire como 4. ndhe cheret suguzada sa frullana ca su fenu est de messare Traduzioni Francese réveiller, mouvementer Inglese to awake, to enliven Spagnolo despertar, animar Italiano destare, risvegliare, movimentare Tedesco aufwecken, wieder erwecken, bewegen.

spertài , vrb: ispeltare*, spertiai 1, spretai Definizione ischidare, mòvere, atirare s'atentzione, bogare s'apititu, sa gana, fàere spertu, atentu, cabosu Sinonimi e contrari abbibare, dispertare, intzidiare, ischidare, ispipigliare Modi di dire csn: s. sa menti, sa boxi, s'apititu = allutare sa mente, iscrarire sa boghe, fagher bènnere s'apititu; spretai su stògumu = fàghere tizirire su mànigu; spertiai su passu = illonghiare o istirare su passu, allegrare su passu, caminare de prus; vida spretada = vida unu pagu prus líbbera, prus de pessone manna 2. spértia su passu e fai su chi ti apu nau! 3. faiant prus vida spretada is serbidoredhas chi no is merixedhas Traduzioni Francese exciter, éveiller, causer Inglese to wake up, to prod, to whet Spagnolo despertar Italiano destare, stuzzicare Tedesco wecken, anregen.

«« Cerca di nuovo