dispertàre , vrb Definizione ischidare, mòvere, acutzare s'atentzione, fàere spertu, atentu, cabosu Sinonimi e contrari abbibare, intzidiare, ischidare, ispeltare, ispipigliare | ctr. ammammalucare 2. si no lu dispertas, no si ndhe pesat a sa sola Etimo ctl., spn. Traduzioni Francese éveiller, exciter Inglese to wake up Spagnolo despertar Italiano destare Tedesco wecken, erwecken.

incrosirài , vrb: ingrusirai Definizione fàere bènnere disígiu de ischire Frasi no fiat dógnia chistioni chi arrennesciat a ingrusirai o fai arriri Traduzioni Francese intéresser, intriguer Inglese to make curious Spagnolo despertar la curiosidad Italiano incuriosire Tedesco neugierig machen.

insutzuligài , vrb Definizione batire fàmene, apetitu, disígiu, gana; fàere inchietare su cane Sinonimi e contrari agganire, alluscai / airai, arrannegai, collobbiare, inchietae, inciulai, infuterare, intziminire, suberiare Etimo srd. Traduzioni Francese aiguiser l'appétit, donner l'envie (de), agacer Inglese to irritate, to whet s. o.'s appetite Spagnolo despertar el apetito Italiano stuzzicare l'appetito, inuzzolire, irritare Tedesco den Appetit reizen, begierig machen, reizen.

ischidàda , nf: iscidada, scidada Definizione su ischidare; s'ora chi unu s'ischidat / avb. (fàere cosa) a s'i. = sendhe ischidados, a ogros abbertos; tempus, candho unu si ndhe ischidat Sinonimi e contrari isvizúliu, scidadura | ctr. drommida Frasi a s'ischidada tocat a pesare luego ca depimus tucare ◊ custos si furint dormios e a s'ischidada ant agatau apresu insoro unu burricu 2. isto pensendhe a tie a s'ischidada e a sa drommida ◊ fato sónnios a s'ischidada Etimo srd. Traduzioni Francese réveil Inglese awakening Spagnolo despertar Italiano risvéglio, svéglia Tedesco Erwachen, Aufwachen.

ischidàre , vrb: ischitare 1, iscidae, iscidai, ischirae, issidare, schidai Definizione acabbare de dormire; fàere passare o leare su sonnu, cricare de èssere prus abbistos, prus atentos / ind. imp. 1ˆ p. pl. ischidaemus Sinonimi e contrari abbeltudare, abbitzare, irvertudare, isvizuliare, sciambullai, seguzare | ctr. dormire Frasi tocat a ischidare chito su manzanu pro fàghere faina ◊ l'ant drommidu pro lu operare, s'iscuru, ma no bi at ischidadu ◊ si ndh'est ischidadu assuconadu ◊ su pitzinnu pariat ischidannesinne ◊ su pipiu paret iscidandhosindhe ◊ su megnanu mi ne issidant is pudhos cantanno 2. est arrivada s'ora de ti ndhe ischidare e de mustrare sa cara! ◊ prova a ti ndhe ischidare, o terra mia: promissas e isperas no isetes! ◊ fàghedi pagos passos ca t'ischidas! Etimo ltn. excitare Traduzioni Francese réveiller Inglese to wake up Spagnolo despertar Italiano svegliare Tedesco wecken.

seguzàre , vrb: siguzare, suguzare Definizione mòvere, pesare, cumenciare a andhare, fàere mòvere, fàere pesare gente o bestiàmene, ischidare, fintzes fàere naschire sentidos o ideas; nau mescamente de pegus fémina, bènnere in more, cricare mascu / suguzàrendhe una cosa = bogaindhedha de ue est allogada, pònniri a tretu ca serbit o ca podit serbiri Sinonimi e contrari birbillare, inciulai, insuai, tzuntzullare / ischidare, pesare, sciumbullai, simudhire, subuzare*, sumbuzare | ctr. achedare Frasi sa terra pariat tremendhe che candho si suguzat su vulcanu ◊ eo siguzo chito onzi manzanu, in chirca de achipire ◊ su pastore est suguzendhe sa robba ◊ cussas nues chi ant forma de gigante, e si bident su sole suguzendhe, ista certu chi sunt assinetendhe una tempesta (P.Serra)◊ su pitzinnu fit drommidu ma apustis de duas oras at siguzadu 2. cantas boltas sa terra chi apeuto in s'ànima suguzat sos ammentos!…◊ sas campanas a repicu mi sunt suguzendhe fiotos de ammentos ◊ est chin s'aficu chi torret su beranu a suguzare ancora isperas noas (G.A.Salis) 3. a sa sue, si suguzat, li cheret betadu su berre ◊ sa sue est suguzada e no faghet a la bochire como 4. ndhe cheret suguzada sa frullana ca su fenu est de messare Traduzioni Francese réveiller, mouvementer Inglese to awake, to enliven Spagnolo despertar, animar Italiano destare, risvegliare, movimentare Tedesco aufwecken, wieder erwecken, bewegen.

segúzu , nm: siguzu, suguzu Definizione movimentu, moida de cosa, de gente, de animales chi funt movendhosi; fintzes su petire o punnare a calecuna cosa Sinonimi e contrari apeutu, ischimuzu / cdh. sigúciu / abbatúliu, abbolotu, agiolotu, mórigu, pilisu, subuzu*, trambullu, tregollu Frasi paret chi intendhe seguzu: depet èssere benzendhe calicunu ◊ passaia oras e oras in sa bidriera de su bracone e dogni seguzu, dogni passu chi intendhia, mi pariat issu ◊ su bentu de su tempus curret chena pasu e ne suguzu ◊ como no drommis prus discuidadu, za ti l'at postu bonu su siguzu daghi oto pudhas ti at isconcadu! 2. candho faghet die tota sa natura est in suguzu Traduzioni Francese réveil Inglese reawakening Spagnolo despertar Italiano risvéglio Tedesco Aufwachen.

spertài , vrb: ispeltare*, spertiai 1, spretai Definizione ischidare, mòvere, atirare s'atentzione, bogare s'apititu, sa gana, fàere spertu, atentu, cabosu Sinonimi e contrari abbibare, dispertare, intzidiare, ischidare, ispipigliare Modi di dire csn: s. sa menti, sa boxi, s'apititu = allutare sa mente, iscrarire sa boghe, fagher bènnere s'apititu; spretai su stògumu = fàghere tizirire su mànigu; spertiai su passu = illonghiare o istirare su passu, allegrare su passu, caminare de prus; vida spretada = vida unu pagu prus líbbera, prus de pessone manna 2. spértia su passu e fai su chi ti apu nau! 3. faiant prus vida spretada is serbidoredhas chi no is merixedhas Traduzioni Francese exciter, éveiller, causer Inglese to wake up, to prod, to whet Spagnolo despertar Italiano destare, stuzzicare Tedesco wecken, anregen.

suguzàda , nf Definizione su suguzare, s'ora de si ndhe pesare Sinonimi e contrari salarzada, supuzada, zagarada / imbiatzadura Frasi custu trabàgliu cheret èssere una suguzada a sos piús capatzes pro bi la sighire ◊ a sa suguzada, cras manzanu, faghimus custa faina Etimo srd. Traduzioni Francese réveil, ravivage Inglese awakening Spagnolo despertar Italiano risvéglio, ravvivaménto Tedesco Erwachen, Wiederaufleben.

«« Cerca di nuovo