acaída , nf Definizione sa citia, sa firmada chi unu faet foedhandho Sinonimi e contrari cagliada, cedada, citida Etimo srd. Traduzioni Francese action de taire Inglese action of being silent Spagnolo callada Italiano atto di tacére Tedesco Schweigen.

atribída , nf: atrivia, atrivida Definizione su si atrivire; fata de gente atrivia / fàghere s'a. = arriscai a fai cosa chi no si depit Sinonimi e contrari atrevimentu, atribidura, atriviscione, tramesada Frasi fizu meu, ista sèmpere onestu: mai a nisciunus fetas atrivida! 2. no ndhe fato de cussas atrividas! (Mura) Etimo srd. Traduzioni Francese hardiesse Inglese brave deed Spagnolo atrevimiento Italiano atto di audàcia, di sfrontatézza Tedesco Kühnheit.

àtu , nm: àutu Definizione paperi inue est iscritu chie est su mere de unu bene, de un’interessu; cosa faendho, in su fàere, chi si faet fintzes coment'e ammostu o singiale de calecuna cosa Sinonimi e contrari paperi, strumentu / acioni Modi di dire csn: a. de nàschida = fidenàscida; a. notóriu = zenia de dichiara; a. de fide = pregadoria chi si narat coment'e cufrimma de sa fide in Deus; pònnere in s'atu a unu = pònnere a s'avértida, avisàrelu Frasi sunt andhados a su notàriu a lis fàghere s'atu de sa domo ◊ su babbu lis at cumpartidu s'interessu e lis at fatu s'àutu puru, a sos fizos 2. est una cumédia pratzia in tres atus 3. Bustianu aiat ghetau unu frúschiu pro pònnere in s'atu sos suos, innantis de acurtziare cudhu a su pinnetu (G.Piga) Cognomi e Proverbi smb: Attus / prb: Deus no at fatu àutu a nisciunus Etimo spn. auto Traduzioni Francese acte Inglese act Spagnolo acta, acto Italiano atto Tedesco Akte.

balentía , nf: valentia Definizione sa b. est unu valore de su sardu: est su fàere de su balente, su coràgiu de parare a su tempus, a is dificurtades e traschias de sa vida, a sa malesa de chie cumandhat fintzes contras a su torracontu de sa gente, a is cambiamentos de su connotu chi at fatu chie a sa sociedade nosta dh'ingiúliat e dh'istrochet faendhodha andhare a passu de is istràngios, b. est a fàere bene ue e candho dhue at dificultades; in cobertantza e a disprétziu si narat de su contràriu puru Sinonimi e contrari abbalentiada, falentesa, falentia, proesa Frasi s'isposu tuo no fachet una balentia, no godit petzi su chi li dant! ◊ custa est balentia chi mantenzo: mi pico s'isposu chi cherjo deo, no su chi cheries bois! ◊ totu sa bidha est cuntenta de sa balentia chi at fatu, ca est cojúbiu bonu! ◊ in totue su Sardu chi est istadu at fatu sempre balentia! 2. za l'apo bida sa balentia, a bíere a fiza mea acasazandhe su pejus de sa bidha!…◊ arratza de balentia chi as fatu a lassare a cudhu chi istimaias!…◊ ite balentia a assachiare unu pisedhu abbarradu solu!… Etimo spn. valentía Traduzioni Francese vaillance, courage, prouesse Inglese bravery Spagnolo valentia Italiano prodézza, bravura, atto di coràggio Tedesco Kühnheit.

cagliàda , nf: callada Definizione su s'istare mudos, citios, su si firmare de foedhare Sinonimi e contrari acaida, cedada, citida | ctr. faedhada Frasi sa cagliada est risposta ◊ fit a chistionu, ma comente li ant nadu cosa at fatu sa callada Etimo srd. Traduzioni Francese action de se taire Inglese action of being silent Spagnolo callada Italiano atto di tacére Tedesco Schweigen.

fàta , nf Definizione su fàere, sa cosa chi si faet, s'òpera Sinonimi e contrari acioni, òbera / mirabí Modi di dire csn: si no est gai, fata! = si no est gai ite li faghet?, chi no est aici no fait nudha, no importat; dare una fata = cumentzai unu trabballu ma sentza de dh'acabbai, lassare a mesincumentu, a rugos, fatu in parte; a sa fata de sa die = obrescendi Frasi morint sos sonnos a fata de die! ◊ est una rosa atraente e de valore, de númene e de fata ◊ cussa fémina est Allegria de nòmene e de fatas ◊ deo ndhe tenzo sa lumenada, àtere sas fatas ◊ su babbu li at dadu su sestu de sas bonas fatas, a su fizu ◊ li ant dadu una fata, a sa faina, e si che sunt andhados ◊ meda bi cheret a bodhire figu a ue no lompes… leas un'unchinu e fata! Etimo srd. Traduzioni Francese action Inglese act, action Spagnolo acción, acto Italiano azióne, atto Tedesco Tat, Handlung.

istruméntu , nm: istrummentu, strumentu Definizione documentu púbblicu chi faet su notàriu e narat de chie est unu bene; css. aina, aparíciu, machinàriu po fàere ccn. cosa / i. musicale = aina fata apostadamente po sonare música, de genia diferente segundhu ite dha faet sonare (a sulu a o bentu, de linna o de otone; a iscudidura, a cropos, es. is tumbarinos) Sinonimi e contrari atu, paperi / aina, aparéciu, machinàriu Frasi su notàriu pro su sodhu sa lira nos at leadu, sempre e candho at capitadu de fàghere carchi istrumentu ◊ su notaju de istrumentos frassos fit dispostu a ndhe fàghere cantos ndhe li pediant Etimo itl. strumento Traduzioni Francese acte notarié, instrument Inglese notarial act Spagnolo escritura, acta notarial Italiano atto notarile, struménto Tedesco notarielle Urkund, Instrument.

lodhuradítu , agt Definizione chi est fatu de pòdere orrumbulare, unu pagu tundhu, chi no abbarrat firmu Sinonimi e contrari lodhuranu, rumbulatu Etimo srd. Traduzioni Francese roulant Inglese rolling Spagnolo rodadero, rodadizo Italiano atto a rotolare Tedesco walzenfähig.

machighinàda , nf: machinada Definizione aconcada maca, fata de macos, de chie portat machiore, machine Sinonimi e contrari aconcada, cianciarronada, garrafatoni, isabidóriu, isconcata, isconchinada, locura, meleda, scioncheria Frasi a bi credes, Bustià, chi candho intendho machighinadas goi, su late che achirrat fintzas a mie?! Etimo srd. Traduzioni Francese balourdise, bêtise Inglese dullness Spagnolo necedad Italiano balordàggine, atto sciòcco, sconsiderato Tedesco Dummheit, Narrheit.

porcaría , nf: procaria Definizione foedhu o fata ispulítica, cosa porca, tropu a craru, ananti de gente, e solu po su gustu de dha nàrrere o fàere (o de ofèndhere), foedhandho de cosas sessuales Sinonimi e contrari bassinada, malufavedhu, truzulia / cdh. pulcaria, ttrs. purcaria Traduzioni Francese gros mot, geste obscène, cochonnerie Inglese indecent behaviour, swearword, indecency Spagnolo palabrota, acto obsceno, obscenidad Italiano parolàccia, atto oscèno, sconcézza, impudicìzia Tedesco Schimpfwort, Schweinerei.

«« Cerca di nuovo