ingranídu , pps, agt: ingranitu, ingraniu Definizione de ingranire; nau de su granu (laores) chi est bellu, fatu, fintzes matucu, e si narat de àtera cosa puru chi faet granu o est a bisura de granu; nau de persona, chi est mannatza, bene créschia Sinonimi e contrari trempidu / chibosu, impisiu, maduru | ctr. abbiveradu, bíciu 2. s'ispiga a conca bàscia est ingranida ca sustàntzia at meda e tenet pesu (A.Dettori)◊ candho su trigu est ingranidu e sicu ndhe cheret messadu ◊ sa ua ocannu no est ingranida nudha, cun su sicore chi at fatu Traduzioni Francese prospère Inglese prosperous, healthy Spagnolo lozano Italiano prosperóso Tedesco blühend.

nédidu , agt Definizione nau de gente e de frutu, chi no tenet neghe, sanu, chentza pecos; si narat fintzes in su sensu de craru, singillu, connotu Sinonimi e contrari bonu, líaru, nébidu*, nidu 2, sanu / ciaru, ladinu | ctr. neciadu, néciu Frasi est nédidu su ranu candho no at difetu perunu 2. nédida est sa Luna in note giara ◊ nédida est sa cara candho unu est sintzeru o una boghe connota Traduzioni Francese intact, sain Inglese integral, healthy Spagnolo íntegro, sano Italiano ìntegro, sano Tedesco unversehrt, unbescholten, makellos.

saludadósu , agt Definizione chi faet bene a sa salude Sinonimi e contrari sanidosu Frasi cust'abba est saludadosa Etimo srd. Traduzioni Francese salutaire Inglese healthy Spagnolo saludable Italiano salutìfero Tedesco gesund, heilsam.

sànu , agt, nm, pps: Definizione nau de gente, animales, matedu, frutuàriu, chi no tenet maladia, chi no portat mància e ne difetu perunu; nau de cosa, chi no faet male o, antzis, chi faet bene a sa salude; nau de unu po su fàere, chi est bonu, onestu (a/c.: si narat fintzes coment'e pps.)/ min. sanedhu, sanichedhu Sinonimi e contrari líaru, síncaru / sanidosu | ctr. demadu, malàdiu, temosu, tunconidu Modi di dire csn: sanu che pische = sanu de abberu; male sanu = chi est tunconidu, chi tenet neghe a su saludu; si ti cheres sanu… = mineta Frasi sanedhu est naschiu su pitzinnu nobu? ◊ zughet sas ancas sanas e fortes de pòdere caminare ◊ mellus pòberu e sanu chi no ricu e malàidu ◊ no sos sanos tenent bisonzu de cura, ma sos malàidos ◊ si ti cheres sanu bae a su cumandhu! 2. in montes bi at aera sana ◊ màndhigu bambu màndhigu sanu 3. fit ómine onestu e de sentiu sanu 4. ischidu chi Cristos aiat sanu unu tzegu in sàpadu, sos Fariseos intrant in cundierra pro lu acusare ◊ los at sanos dae maladias malas Cognomi e Proverbi prb: a linna sana no dh'intrat brèmini Etimo ltn. sanus Traduzioni Francese sain Inglese healthy Spagnolo sano Italiano sano Tedesco gesund.

«« Cerca di nuovo