abboài , vrb: abbuai Definizione abbruxare s'istula, is terrenos de arare; curpire, tocare a népide su laore Sinonimi e contrari abbrugiai, abbruscare, abburare / nabronari / abburvurare, achichinare, afurconare, anneulare Frasi in cudhus campus si bit fumu: stau ca funt abbuendi! Traduzioni Francese brûler légèrement Inglese to scorch, to affect by smut Spagnolo quemar, artigar Italiano abbruciacchiare, ingolpare Tedesco absengen, mit Brandpilzen befallen.

abbrugiài, abbrugiàre , vrb: abbrujae, abbrujare, abbrusai, abbrusare, abbruxai, abbruxare, brugiare Definizione passare a fogu, calare a chinisu sa cosa; nau de su chi faet su fritu, sicare s’erba, su matedu modhe; pistidhire o ispirtire meda in sa carre; nàrrere male de s'àteru bogandhodhi fama mala a innóriu, fàere andhare male Sinonimi e contrari abbrajare, abbruscare, abburare, afocazare / infamai, innorare Frasi seus babbus sentza fillus, matas abbrugiadas ◊ mi parit ca pigu fragu de afracau: bolis biri ca si est abbrugiada sa cassarola chi tenis in su fogu?! ◊ in su padente abbrusau bi at solu morte e rosura ◊ nci ammancat peti chi s'abbrugit su pràngiu po asseliai is cosas!… 2. su frius abbruxat is matas 3. su soli abbruxat me in s'istadi 4. sa língua tua abbruxat che fogu! Etimo srd. Traduzioni Francese brûler Inglese to burn Spagnolo quemar Italiano bruciare Tedesco verbrennen, brennen.

afracàe , vrb: afracai 2, afracare Definizione passare a fraca, a fràmula de fogu (fintzes abbruxare cosa coendho in istrégiu) Sinonimi e contrari abbruschiai, afracuai, brugiare Frasi as lassau afracai sa cassola in su fogu ◊ sa pulenti si no dha mórigas si afracat (E.Nieddu) Etimo srd. Traduzioni Francese brûler légèrement, roussir Inglese to scorch Spagnolo chamuscar Italiano bruciacchiare Tedesco anbrennen.

aframatzàre , vrb Definizione abbruxare a lébiu, unu pagu, a fràmula Sinonimi e contrari abbruscare, aflachilai, afogogliare, afracuai, aframiai, aframucionare, allampiai 1, summuscrare Frasi su fogu no las at brusiadas, sas àrbures, ca su logu fit netu, ma las at aframatzadas ca est coladu acurtzu Etimo srd. Traduzioni Francese brûler légèrement Inglese to scorch Spagnolo chamuscar Italiano bruciacchiare Tedesco anbrennen, verbrennen.

aframiài, aframiàre , vrb: aframmiare, flammiai Definizione coment'e aframatzare, abbruxare unu pagu (a fogu, a fumu, cun arrancu malu)/ aframiai su casu cun is manus = abbatigare su casu in sa labia apustis morigada sa preta Sinonimi e contrari abbruscare, aflachilai, afogogliare, aframatzare, afumentai, allampiai 1, summuscrare / incèndhere Frasi istesiadinci de sa forredha, ca ndi essis aframiau! ◊ mi as aframiau cun cussus peis pudéscius! ◊ chi sighit custu sicori fintzas s'erba noa si afràmiat 2. su lati callau dhu murigant, dh'afràmiant e ndi dhu piscant a is aiscus Etimo srd. Traduzioni Francese brûler légèrement Inglese to scorch Spagnolo soflamar, socarrar Italiano passare alla fiamma Tedesco anbrennen.

brugiàre , vrb: abbrugiai, brujare, brusare, brusiare, bruxare Definizione passare o fàere a fogu, calare a chinisu sa cosa; perdimentare sa cosa; nau de su chi faet su fritu, sicare sa cosa; pistidhire meda; nau de su cimentu, chi no afortit, no intostat e si sicat a pruine / brusiare s'erva birde = nàrrere male de unu Sinonimi e contrari abbrajare, abbruscare, abburare, afocazare, fruxare / sperditziai Frasi bucas sididas, laras bruxadas ◊ sas matas chi as brujadu t'isetant pro t'impicare! ◊ sa calura de s'istiu brúgiat sa cosa ◊ su sole ruju che a su fogu brúgiat finas sa pedra ◊ si pesesit unu fogu e brusesit su laore ◊ ponet fogu, brusat pasturas e laores e si dha pigat cun sos animales puru! 2. sa limba de cussu pudidinosu brúsiat s'erva birde! Etimo itl. Traduzioni Francese brûler Inglese to burn Spagnolo quemar, arder Italiano bruciare, àrdere, scottare, ustionare Tedesco verbrennen, ausdörren.

conciumíre , vrb: consumire, consumiri, cossumire, cussumire Definizione acabbare, ispaciare ccn. cosa, imbeciare is cosas a fortza de dhas manigiare: dhu narant fintzes de gente, torrare a malu puntu de sa debbilesa po is dispraxeres Sinonimi e contrari afinai, afinigai, assutighilare, consumai, ifiniare, infinigae, isgumentare, ispitire, sutigare | ctr. abboniare Frasi su lughinzu a che èssere cossumidu prego siant chent'annos e piús ◊ apo pediu sa gràcia de pòdere conciumire cust’orrughedhu de vida innoe, aube n’est barta sa pena de dha bivire (G.Locci) 2. prite, amantes, faghides tanta gherra e bos consumides in debbadas? Etimo ctl., spn. consumir(se) Traduzioni Francese détériorer, brûler (fig.), être dévoré Inglese to damage, to be distressed Spagnolo consumir, gastar Italiano deteriorare, strùggersi Tedesco abnutzen, vergehen.

fogulàre , vrb: afogulare Definizione pònnere fogu; abbruxare Sinonimi e contrari afocazare / brugiare 2. cun cuss'abba budhendhe mi so totu foguladu Etimo srd. Traduzioni Francese brûler Inglese to burn Spagnolo quemar Italiano ustionare Tedesco verbrennen

iscotài, iscotàre , vrb: scotai 1 Definizione fàere o pònnere a budhire unu pagu, còere o abbruxare unu pagu / èssere iscot’iscota = budhiu de no si pòdiri aguantai Sinonimi e contrari acotai Frasi a custa cosa li cheret dadu duos bullos pro l'iscotare ◊ apo leadu sa padedha e mi so iscotadu ca fit in su fogu ◊ cust'abba est iscota iscota: pisti a budhida! ◊ sa corda dh'iscotant aizu e dh'arrustint Traduzioni Francese brûler Inglese to burn, to scorch, to scald Spagnolo quemar Italiano scottare, sbollentare Tedesco aufkochen, abbrühen.

piciài , vrb: (pi-ci-a-i) pissiai pitziai, pitziari Definizione prus che àteru s'efetu chi faet cosa chi punghet o chi abbruxat in sa carre; fintzes pigare cosa (esca) a buca coment'e bicandho; in cobertantza, nàrrere cosa, foedhos chi dispraxent, ofendhent Sinonimi e contrari pistidhire, púnghere, ispiciulare, spurtiri / piticare / anniscai / dispiàchere Frasi su soli budhiu de s'istadi pítziat ◊ mi pítziat sa ferida 2. su piscadori a lentza est abetendi chi su pisci pitzit ◊ su casu papadhu pítzia pítzia, ca no proit de su celu! 3. is fuedhus avrincosus ferint e pítziant, ma a bortas faint prangi a chini dhus ghetat! Etimo ltn. *pits Traduzioni Francese brûler Inglese to burn, to hurt Spagnolo quemar Italiano scottare Tedesco brennen.

pistidhíre , vrb Definizione fàere pitzigore, abbruxore, fàere nàrrere pistidha! po cosa budhia o chi punghet o tastandho cosa pitzigorosa Sinonimi e contrari piciai, pistidhare 1, pistire, spurtiri Etimo srd. Traduzioni Francese brûler Inglese to burn Spagnolo quemar Italiano scottare Tedesco brennen.

sfoghigiài , vrb Definizione coment'e pigare fogu, èssere abbruxandho Sinonimi e contrari afocazare, brugiare, scallentai 2. sa Sardigna est dogna istadi sa própiu cosa, sfoghigiada Etimo srd. Traduzioni Francese brûler, prendre feu Inglese to revive Spagnolo quemar Italiano rinfocolarsi Tedesco sich wieder erhitzen.

spurtíri , vrb: ispirtire* Definizione pistidhire in sa carre comente faet cosa budhia, su sole o àteru, ma fintzes comente faet cosighedha a punta che lana tostada o tètera, cosa arrasposa; giare ifadu, coment'e de cosa chi punghet o pistidhit in sa pedhe Sinonimi e contrari fríere, ispitudhare, ispitulare, papai, pistidhire, piticare Frasi spurtit custu soli: seus in gennarxu e pareus in maju! ◊ notesta mi spurtiat custu pei, comenti dhu portu unfrau ◊ custu maglioni comenti mi tocat mi spurtit in su tzugu, ca sa pedhi est prus dilicada ◊ dhi spurtiat sa buca: fiat bíndhighi dis crocau 2. funt is ingiustítzias chi ti spurtint Cognomi e Proverbi prb: a chini spurtit coit Traduzioni Francese démanger, brûler Inglese to itch, to smart Spagnolo picar Italiano dare prurito, bruciare Tedesco jucken, brennen.

summuscràre , vrb: sumuscrare Definizione abbruxare unu pagu Sinonimi e contrari abbruscare, afiamusciare, aflachilai, afogogliare, aframatzare, aframucionare, aframiare, auscare, ulciare Frasi si sumuscrat su porcu apustis mortu ◊ comente fia acontzendhe su fogu mi apo sumuscradu su pilu de su bratzu ◊ sa luchedha de s'istupinzu intro de su botedhu prenu de ozu ghermanu aiat atacau a sumuscrare su letzolu Etimo srd. Traduzioni Francese brûler légèrement Inglese to scorch Spagnolo chamuscar Italiano abbruciacchiare Tedesco leicht anbrennen.

ulciàre , vrb: uschiare, usciare, uscrare, uscrai Definizione abbruxare unu pagu, nau prus che àteru de pilu, tzudha o cosas deasi Sinonimi e contrari abbruscare, auscare, summuscrare Frasi bocheint su porcu e deretu l'uscreint ◊ ponet fogu a s'usciadinu e úsciat su porcu ◊ apenas ispojoladu, su porcu cheret ulciadu ◊ paris a su zigarru si uscrabat fintzas su nasu, cussu! Etimo ltn. usc(u)lare po ustulare Traduzioni Francese brûler légèrement Inglese to scorch Spagnolo chamuscar, socarrar Italiano abbruciacchiare Tedesco leicht anbrennen.

«« Cerca di nuovo