conciumíre , vrb: consumire, consumiri, cossumire, cussumire Definizione acabbare, ispaciare ccn. cosa, imbeciare is cosas a fortza de dhas manigiare: dhu narant fintzes de gente, torrare a malu puntu de sa debbilesa po is dispraxeres Sinonimi e contrari afinai, afinigai, assutighilare, consumai, ifiniare, infinigae, isgumentare, ispitire, sutigare | ctr. abboniare Frasi su lughinzu a che èssere cossumidu prego siant chent'annos e piús ◊ apo pediu sa gràcia de pòdere conciumire cust’orrughedhu de vida innoe, aube n’est barta sa pena de dha bivire (G.Locci) 2. prite, amantes, faghides tanta gherra e bos consumides in debbadas? Etimo ctl., spn. consumir(se) Traduzioni Francese détériorer, brûler (fig.), être dévoré Inglese to damage, to be distressed Spagnolo consumir, gastar Italiano deteriorare, strùggersi Tedesco abnutzen, vergehen.

fragiàre , vrb: frajare, frazare Definizione su bènnere o fàere bènnere mancu de sa cosa posta a fàere isfortzu o trebballu, chi deasi acabbat po èssere débbile, segada, freada (nau de sa pedhe), bècia; abbandhonare una cosa chi no s'impreat prus; impreare, ispèndhere, ispaciare Sinonimi e contrari acabbae, arrogai, consumai, conciumire, finire, infinigae, istradhusciare, malocrare / friai, malandrare Frasi chie est massone no che frazat sos ossos in presone (L.Ilieschi)◊ mamas chi ant frazadu sa mezus gioventude, ancora pitzinnas parent betzas ◊ s'avaru no si setzit ca frazat sa cadrea, no movet passu ca frazat sos solos ◊ prus si ruet e prus su corpus si frazat ◊ cussos si ant frazadu s'onestade ◊ prite su tempus meu cun sas fiaras no ti l'as frazadu? 2. apo frazadu milli ispijitos ◊ at frazadu sa broca 3. fit unu cadhitu frajadu e mortu de fàmine ◊ a s'àinu frajadu sedha dhu pículat 4. sos milliardos bi sunt ma no si podent frazare ◊ su carrarmadu cun d-una incricadedha frazat unu bidone de binzina Cognomi e Proverbi prb: chie servit a segnore sa domo sua la frazat: in s'órriu ponet paza e in sa cuba lentore Traduzioni Francese détériorer, user, écorcher Inglese to deteriorate, to wear (out), to damage, to excoriate Spagnolo deteriorar, gastar, estropear, excoriar Italiano deteriorare, logorare, sciupare, escoriare Tedesco verderben, abnutzen, abschürfen, aufreißen.

galtàre , vrb: gastai, gastare, ghestare Definizione fàere gastos, àere ispesas, pérdua de calecuna cosa / gastare malu sàmbene = àere sorte mala Sinonimi e contrari ispèndhere | ctr. balanzare, lucurare 1 Frasi chie cheret leare late friscu e tenet pagos sodhos de gastare benzat a domo mia! ◊ gastendi nci bolit manera, no est a ispendi po su bentu! ◊ sos mandrones no gastant unu cagliaresu ◊ comente tenes dinare de gastae si no tribballas? ◊ canno unu at de si gastare su dinaredhu suo, si lu devet tremesare vene prima ◊ iat nau de èssere prontu a fàere cussa festa nodia gastandho issu etotu ◊ chi no ghestao nudha fio erricu! 2. timio de dèvere gastare tempus legendhe fantasias e chimeras ◊ cussa fémina no at gastau una làcrima pro sa morte de sa pitzinna Etimo ctl., spn. Traduzioni Francese dépenser Inglese to lay out Spagnolo gastar Italiano spèndere Tedesco ausgeben.

ingastài , vrb Definizione fàere gastos, ispesas, tènnere essias (fintzes de foedhos chi si narant) Sinonimi e contrari galtare, ispèndhere | ctr. balanzare, gadangiai Frasi nci apu ingastau cincu iscudus mannus po mi comporai gunnedha e giponi ◊ nci apu ingastau totu, no mi est abarrau mancu unu giantésimu ◊ dèu trabballendi e cussu ingastendinci su dinai cun is èguas!… Cognomi e Proverbi prb: fuedhu ingastau e pedra tirada non torrant a coa Etimo srd. Traduzioni Francese dépenser Inglese to spend, to put in a good word Spagnolo gastar Italiano spèndere Tedesco ausgeben.

ispèndhere , vrb: ispèndiri, ispènnere, spèndiri Definizione giare, impreare, pònnere a calecuna cosa, nau mescamente de dinare, de benes chistios, de fortzas o àteru, in càmbiu de calecunu profetu, po un'iscopu, po unu lúcuru, po torracontu, po comporare / pps. ispéndhidu, ispesu Sinonimi e contrari galtare | ctr. balanzare, introitare Frasi at giogadu a caltas finamenta chi est reséssidu a che torrare su chi aiat ispesu ◊ chentza dinari no podimus ispèndhere! ◊ ti che as ispesu totu chentza contu e chentza cabu! ◊ in sa còmpora pagu dia ispèndhere Etimo itl. Traduzioni Francese dépenser Inglese to spend Spagnolo gastar Italiano spèndere Tedesco ausgeben.

ispitíre , vrb: spitiri Definizione acabbare sa cosa, consumare o ispaciare totu Sinonimi e contrari consumai, finire, spaciai Modi di dire csn: ogus ispitius = ingullidos, coment'e suspidos; pessare fintzas a si che i. su cherbedhu = fintzas a s'afesimentu, de si ammachiare Frasi s'ispitit sa vida pro fàghere sa cosa e apustis lassamus totu! ◊ cudha zente si ch'est ispitia marrandhe (L.Loi)◊ a che las ispitire chin salude, sas iscarpas! ◊ che ispitit sa carena travallandhe ◊ su sole che ispitit sas frammas prus allutas comente che abbassat ◊ su focu ispitit cada cosa ◊ che amus ispitiu s’incunza vetza ◊ cussu est focu chi no si che ispitit 2. at furriau is ogus ispitius a dónnia parti po biri de aundi essiat cudha boxixedha Traduzioni Francese consommer Inglese to waste, to use Spagnolo gastar, agotar Italiano consumare, impiegare Tedesco verbrauchen.

«« Cerca di nuovo