giòvanu , agt, nm: giòvono,
giòvonu,
giòvunu,
zòbanu Definition
chi o chie est minore de tempus, no tanti mannu, nau de gente e fintzes de matedu e animales
Synonyms e antonyms
minore,
piciocu,
pisedhu 3
/
cdh. ciòanu
| ctr.
béciu,
becru,
mannu
Sentences
un'ànima no est ne giòvuna e ne bècia ◊ fit sanu e giòvunu in fortzas de istrumpai unu malloru ◊ sa giana prus giòvona at arregalau una launedha a su fradi prus piticu ◊ sa crassi prus giòvona mandada a fai sa guerra festus totus piciochedhus ◊ mama mia, mancai giòvona e forti, fut una fémina fiuda cun duas pipias de pesai
2.
su giòvono fut abbistu ◊ cussu fut su bisu de unu giòvanu ◊ custa est cosa chi poneus in iscritu po dha lassare a is giòvonos
Etymon
itl.
giovano
Translations
French
jeune
English
young (man)
Spanish
joven
Italian
gióvane
German
jung.
noàdile , agt, nm: nobàdile,
novàdile Definition
nau pruschetotu de is cambos de is matas, chi funt noos, giòvonos, o fintzes de sa mata chi cumènciat a portare frutu; a logos, pigionatzu
Synonyms e antonyms
noale,
nobedhu
/
bullone,
froedha,
irbrossa
| ctr.
becru,
casale
Sentences
nobàdiles froghedhas creschindhe ◊ fruedhas noàdiles no faghent a padente acurtzu a tie!◊ depiant cumbidare in sacrifísciu una cropa de túrturas o de culumbos novàdiles
Etymon
ltn.
*novatilis
Translations
French
nouveau
English
spring
Spanish
brote
Italian
novèllo
German
frisch,
jung,
neu.
noàle , agt: nobale Definition
chi tenet pagu tempus, chi est nou, chi est essiu o fatu de pagu / binza n. = pàstinu, bíngia noedha; terra n. = chentza prena, mai arada e semenada
Synonyms e antonyms
noàdile,
nobedhu,
nobu 1,
noiciolu,
núvulu
Sentences
brillendhe che cometa in s'oriente, bidas de oro sa tua era noale! ◊ aperide su coro a su bentu de froghedhas nobales!
Surnames and Proverbs
smb:
Noale
Etymon
ltn.
novalis, -e
Translations
French
nouveau
English
new
Spanish
recién hecho,
nuevo
Italian
novèllo
German
neu,
jung.
nobédhu , agt, nm: noedhu,
noellu,
novedhu,
nubedhu,
nuedhu Definition
chi est nou, essiu de pagu o fatu a nou; vitellu de unu a tres o bàtoro annos
Synonyms e antonyms
noale,
noàdile,
nobu 1,
noiciolu,
núvulu
| ctr.
béciu
Idioms
csn:
bíngia noedha = pàstinu, binza bogada a nou, pastinada de pagos annos; is noedhus (faedhendhe de pische) = muscionalla, pischighedhu de naschidorzu
Sentences
fiat sempri prontu a narri fuedhus pitziosus a is bagadias e a is isposas nuedhas ◊ peri pro custu sufrides sa pena de chie una domo at fabbricadu e dae noedha sorte cumandhadu la lassat pro andhare a terr'anzena (A.Casula)◊ custa bíngia portat sempri frutu meda ca est noedha
2.
a s'arvorinu, candho si nch'est ischidadu, bi mancaiat una cropa de noedhos ◊ nuedhos rudes in tanca ndhe apas unu milione!
Etymon
ltn .
novellus
Translations
French
nouveau
English
spring
Spanish
recién hecho,
novillo
Italian
novèllo
German
neu,
jung,
frisch.
noiciólu , agt: noitolu,
noitzolu,
noitzou Definition
chi est nou, de pagu tempus, fintzes chi tenet pagu isperimentu
Synonyms e antonyms
noale,
nobedhu,
noíciu,
novatu
/
ttrs. nubitoru
Sentences
at isploradu sa terra noitola ◊ a trabagliare fora est cosa fea: mezus in bidha peldiga noitola ◊ abbojant a piata che a bolu cun tzupedhos, cadreas e banchitas pro intèndhere su fatu noitolu
Etymon
ltn.
novicius
Translations
French
nouveau,
novice
English
inexperienced
Spanish
novato,
novel
Italian
novellino,
novìzio
German
neu,
jung.