nichelàre , vrb: nighelare Definition
podet bòllere nàrrere css. cosa chi in su mamentu (e in sa lestresa de su foedhare) no benit a mente o no s'ischit bene, o fintzes cumprendhendho e ischendho bene su chi si bolet nàrrere, mancant però is foedhos (o no si bolent nàrrere): si narat fintzes de sa manera de fàere (ma sèmpere in parte de calesiògiat àteru vrb.)
Synonyms e antonyms
bodalare,
bodalire,
innichelare,
intenantai,
iterinare
Sentences
nichela de goi, nichela de gai, nche fit colata sa note ◊ no mi poto nichelare
Etymon
srd.
Translations
French
faire (fam.),
combiner
English
to do
Spanish
hacer,
decir
Italian
cosare
German
es wird dem Inhalt gemäß übersetzt.
secúndhe , prep: segundhu,
segundis,
sicundhe,
sicundhu,
sicunne,
sicunnu,
sincundhu Definition
foedhu chi (a solu o cun sa prep. a) acumpàngiat unu númene o pronúmene po giare s'idea chi calecuna cosa est cunforma, adata, adatada a cussu: si podet nàrrere fintzes a solu po giare un'idea de diferente possibbilidade
Synonyms e antonyms
cuforma
Idioms
csn:
sicundhe mene, tene, isse = a pàrriri miu, tuu, suu; a sicundhe de… = segundhu su…; in sicundhe + nm. pl. chi inditat logu = in tzertos (nm.)… dhoi at (nm.) aundi…
Sentences
secundhe issu no si ndhe acatat un'àtera gai bella ◊ sicunnu ite faches fuitinne! ◊ segundhu tue mi pagas cun cosas de nudha!…◊ su telarzu faghet sonu divressu segunnu su chi tesset ◊ a sincundhu s'istampu su bobborrotzi ◊ a segundu de su daori si pigat sa mexina ◊ si bendit sa cosa a segundu de su tempus ◊ a segundis, est cosa de arriri o de timiri ◊ Cristos est torradu a biu segundhu sas Iscrituras ◊ sicundhu tene est gai
2.
podet andhare bene comente podet andhare male: segundhu! ◊ in sicundhe cussorjas andhat peri su focu ◊ gopai andàt a domu insoru po dhis aderetzai is pilus, dónnia tres cidas o una borta su mesi, segundu (B.Lobina)
Surnames and Proverbs
prb:
segundhu su pastore sas belveghes
Etymon
ltn.
secundum
Translations
French
selon
English
in accordance with,
according to
Spanish
según
Italian
secóndo
German
nach,
gemäß.