campíngiu , nm: compíngiu, cumpíngiu, cumpríngiu Definition opinu bonu, una calidade de opinu, sa chi faet su sèmene bonu de si pòdere papare; su frutu de s'opinu Synonyms e antonyms opinu Sentences sa mata de su cumpíngiu de Frúmini risultat chi depit èssiri assumancus de su 1200! (G.Viarengo) Scientific Terminology mtm, Pinus pinea Etymon ltn. conus pineus Translations French pin, pigne English pine, pinecone Spanish pino piñonero, piña Italian pino, pigna German Kiefer, Pinienzapfen.
cantèlza , nf, nm: canterza, cantérgiu, canterju, canterzu, cantrexu, cantrixu Definition in sa conca, su tretu de is trempas apresu de s'origa, ue dhu'est s'annoigadórgiu de is duas barras, ma nau fintzes po sa barra de fundhu e po trempa puru, comente po s'annoigadórgiu etotu; bículu, orrugu Synonyms e antonyms barra, iscanterzu, tempra, càvana 1 / cantu Idioms csn: culatzu de canterju = su bóidu de sa buca in fundhu; mantènnere su canterju a unu = parai faci a unu; canterja de cantzellu = canterjale; canterzu de sa domo = trempali, istantarile de sas zannas Sentences Taresa no críticat su grodhe gafu, però a ciafu li faghet su canterzu fioridu! ◊ tundhu su pane, tundhu su furru e tundha sa coda de sa mama, su ballu sardu e sos canterjos de sos pitzinnos ◊ candu su pipiu at afortiau a cantrexus si dhi podit donai cosa prus tostada a papai ◊ depes porrire s'àteru canterju pro un'àtera iscavanada? 2. totu a unu cantrexu, una mustela de procu in sa cardiga fritiedhat in su fogu ◊ sa Sardigna dh'ant ispartzida in cantrexus e donada a genti istràngia 3. sa gatu fit supra de sas canterjas de su cantzellu Surnames and Proverbs prb: arrisu malu cantrixu trotu Scientific Terminology crn Etymon ltn. cant(h)erius Translations French articulation temporale-mandibulaire, mâchoire, joue English jaw, cheek Spanish articulación temporal- mandibular, mandíbula, mejilla Italian articolazióne tèmporo-mandibolare, mascèlla, guància German Kiefer, Wange.
mansídha , nf: massidha Definition de is duos ossos chi portant is dentes, pruschetotu sa parte de pitzu (ma si narat de sa barra de asuta puru); sa parte prus in artu de is trempas, sa trempa etotu Synonyms e antonyms massidhale / càvanu, trempa Sentences fit frobbíndhesi sas làcrimas dae sas massidhas, rujas a fortza de las fricare ◊ tenit su fronti ispatziosu, nasu bèni profilau chi parit èssi pintau, is massidhas purpurinas, is làvuras coradhinas (L.Matta) 2. una làcrima caente làssinat in sa massidha… Surnames and Proverbs smb: Massidda Scientific Terminology crn Etymon ltn. maxilla Translations French mâchoire, joue English jaw, cheek Spanish mandíbula, mejilla Italian mascèlla, ganàscia, gòta German Kiefer, Wange, Backe.
obínu , nm: opinu, pinu, upinu Definition totu is diferentes calidades de una genia de mata chi faet manna, de oros de mare a montes, a fogighedhas che agos, longas e, segundhu sa calidade (pinu bonu), faet su campíngiu (pinu de papare, coment'e unu frutu a bisura de bardúfola, acupau, chi candho cumprit e sicat si aperit e lassat andhare su sèmene, coment'e nencioledha pitica longhita): est linna de òpera, modhe / opinu burdu (abbarrat prus bàsciu) = Pinus halepensis Synonyms e antonyms campíngiu Sentences suta de s'obinu mi setzo tota die ◊ is opinus zúmiant cun su bentu ◊ bi at chercos, élighes e opinos Surnames and Proverbs smb: Obinu, Obino Scientific Terminology mtm, Pinus canariensis, P. nigra, P. pinaster, P. pinea, P. silvestris Etymon ltn. sappinus Translations French pin English pine Spanish pino Italian pino German Kiefer.