campíngiu , nm: compíngiu,
cumpíngiu,
cumpríngiu Definition
opinu bonu, una calidade de opinu, sa chi faet su sèmene bonu de si pòdere papare; su frutu de s'opinu
Synonyms e antonyms
opinu
Sentences
sa mata de su cumpíngiu de Frúmini risultat chi depit èssiri assumancus de su 1200! (G.Viarengo)
Scientific Terminology
mtm, Pinus pinea
Etymon
ltn.
conus pineus
Translations
French
pin,
pigne
English
pine,
pinecone
Spanish
pino piñonero,
piña
Italian
pino,
pigna
German
Kiefer,
Pinienzapfen.
cassí , nm: cassibi,
cassile,
cassili,
cassívile Definition
genia de animaledhu, gatagreste o cane de serra, pagu prus mannu de s'annaemele o bíurru, a pilu in colore de castàngia, in colore de aràngiu in su gúturu e in petorras, coa longa e grussa, pilosa: unu tempus in Sardigna si ndhe agataiat medas e como ch'est agiummai ispérdiu; papat sórighes, pigiones, bobbois, conillos: est amparau cun lei po no dh'ispèrdere deunudotu
Synonyms e antonyms
ansile*,
assíbile,
bassili,
grassíbile,
ibbirru,
ischirru,
màrcia 3,
vrassívile
Surnames and Proverbs
smb:
Cassili, Cascili
Scientific Terminology
anra, martes martes latinorum
Translations
French
martre des pins,
martre sarde
English
pine marten,
sardinian marten
Spanish
marta
Italian
màrtora comune,
màrtora sarda
German
Baummarder,
Edelmarder.
disigàre , vrb Definition
bènnere a malu puntu de is dispraxeres, de s'afrigimentu, agummai coment'e consumàresi de sa tisichéntzia
Synonyms e antonyms
indisicare,
indisichire
Etymon
srd.
Translations
French
se consumer de douleur,
avoir de la peine
English
to grow sad,
to pine away
Spanish
debilitarse por el dolor
Italian
intristire,
consumarsi per dolóre
German
sich verzeheren.
grassíbile, grassíle, grassímene, grassímile , nm Definition
genia de animaledhu, gatagreste o cane de serra, pagu prus mannu de s'annaemele (o can’e linna), a pilu in colore de castàngia, in colore de aràngiu in su gúturu e in petorras, coa longa e grussa, pilosa: unu tempus in Sardigna si ndhe agataiat medas e como ch'est agiummai ispérdiu; papat sórighes, pigiones, arresias, conillos: sa lei dhu badrat po no che dh'ispèrdere deunudotu
Synonyms e antonyms
ansile,
assíbile,
bassili,
cassí,
ibbirru,
ischirru,
màrcia 3
Sentences
naschint crapitos, grassiles e mela de lidone ◊ bae, tue, cara de grassímile!◊ sont parandhe cropos po lèpores, marzanes e grassiles
Scientific Terminology
anra, martes martes, m. m. latinorum
Etymon
srd.
Translations
French
martre des pins
English
pine marten
Spanish
marta
Italian
màrtora comune,
m. sarda
German
Baummarder,
Edelmarder,
eine Edelmardersorte.
ibbírru , nm: ibirru,
ilbirru,
irbirru,
isbirru,
sbirru Definition
genia de animaledhu, gatagreste o cane de serra, pagu prus mannu de s’annaemele o bíurru, a pilu in colore de castàngia, in colore de aràngiu in su gúturu e in petorras, coa longa e grussa, pilosa: unu tempus in Sardigna si ndhe agataiat medas e como ch'est belle e ispérdiu; papat sórighes, pigiones, bobbois, conillos: po sa lei est amparau po chi no si che isperdat
Synonyms e antonyms
ansile,
assíbile,
bassili,
birru,
cassí,
grassíbile,
ischirru*,
màrcia 3
Sentences
is pedhes de irbirru unu tempus fiant cricadas
Scientific Terminology
anar, martes martes latinorum
Translations
French
martre commune
English
pine marten
Spanish
marta
Italian
màrtora comune,
m. sarda
German
Baummarder,
Edelmarder.
indisichíre, indisighíre , vrb: intisichire Definition
bènnere a malu puntu de is dispraxeres, de s'afrigimentu, agiummai coment'e consumare o ispaciare de sa tisichesa
Synonyms e antonyms
decaire,
derrúere,
disigare,
ilmarrire,
indisicare
Sentences
si est indisighidu pro sa ruina de sa famíllia
Etymon
itl.
intisichire
Translations
French
se consumer de chagrin,
dépérir
English
to pine away
Spanish
consumirse
Italian
consumarsi dal dolóre,
deperire
German
sich verzehren.
obínu , nm: opinu,
pinu,
upinu Definition
totu is diferentes calidades de una genia de mata chi faet manna, de oros de mare a montes, a fogighedhas che agos, longas e, segundhu sa calidade (pinu bonu), faet su campíngiu (pinu de papare, coment'e unu frutu a bisura de bardúfola, acupau, chi candho cumprit e sicat si aperit e lassat andhare su sèmene, coment'e nencioledha pitica longhita): est linna de òpera, modhe / opinu burdu (abbarrat prus bàsciu) = Pinus halepensis
Synonyms e antonyms
campíngiu
Sentences
suta de s'obinu mi setzo tota die ◊ is opinus zúmiant cun su bentu ◊ bi at chercos, élighes e opinos
Surnames and Proverbs
smb:
Obinu, Obino
Scientific Terminology
mtm, Pinus canariensis, P. nigra, P. pinaster, P. pinea, P. silvestris
Etymon
ltn.
sappinus
Translations
French
pin
English
pine
Spanish
pino
Italian
pino
German
Kiefer.