acabidaméntu , nm Synonyms e antonyms
acabidadura,
acabidinzu,
assodhimentu
Etymon
srd.
Translations
French
rècolte,
recrutement
English
harvest,
crop,
recruitment,
enlistment
Spanish
recogida,
reclutamiento
Italian
raccòlta,
reclutaménto
German
Ernte,
Sammlung.
arragòta , nf: arregota,
arregolta,
arregorta,
arrigorta,
regolta Definition
su arregòllere; sa cosa chi si arregollet (fintzes matéria chi si faet in is segadas, in is freaduras); su tempus chi si arregollet sa cosa / a pagai a s'a. = a s'incunzada, candho s'incúngiat
Synonyms e antonyms
acasàgiu
/
acogliera,
assodhidura,
cabigiulada,
collia,
collinzu,
tódhida
/
ancúngia,
incunzada
/
incunza
Sentences
depiat èssere calchi ànima in giru chentza arregolta
2.
bella fut sa lorantza e promitiat una bella arregorta ◊ s'iscapat tropu ranu a manu isolta podet fèrrere a sèmene su trigu e guastare totu s'arregolta (A.Casula)◊ in die de arregorta volat sa paza in bratzos de su ventu (T.Cherchi)
3.
sa ferida dhi podit fai arregorta
Etymon
srd.
Translations
French
récolte
English
harvest
Spanish
recogida,
cosecha
Italian
raccòlta,
raccòlto
German
Sammlung,
Ernte.
incúgna , nf: ancúngia,
incúngia,
incunza Definition
totu su chi produet su trebballu de sa terra e si arregollet de su sartu a provista (ma si narat fintzes de css. intrada o badàngiu o profetu); su tempus de ndhe arregòllere sa cosa de su sartu
Synonyms e antonyms
arragota
/
incunzada
Idioms
csn:
a i. fata = apustis de s'incunza, acabbau de fai s'incúngia; a incúngias = a s'incunzada; incunza de su binu = iscubonadura
Sentences
betat s'arzola cun tribàgliu e munza pro nachi ndhe àere achistu e profetu e benit a su tempus de s'incunza chi mancu giustu ndhe torrat su betu! (M.Murenu)◊ su messaju timet chi su fogu li brujet s'incunza ◊ in s'istadi si fait s'incúngia de sa linna po s'ierru
2.
a s'incunza m'iscútino sa runza, chi mi che apo a bogare sos dépidos! ◊ a incúngias bos apo a giare fae e pisu ◊ non podeus ispetare a incúngias po papare!
Etymon
srd.
Translations
French
récolte
English
harvest
Spanish
cosecha
Italian
raccòlto
German
Ernte.
incungiài, incungiàre , vrb: incunzare Definition
arregòllere s'incúngia, is laores o àteru chi produet sa terra, a domo, a magasinu; arregòllere e chistire, assentare in su logu, fintzes batire a domo calecuna cosa; mantènnere o istare isserrau
Synonyms e antonyms
coglire,
coltoire,
remonire
/
inserrai
Sentences
chini messat incúngiat ◊ geo sèmeno, incúngio e béntulo
2.
de tantas peràulas ndhe apo incunzadu unu sacu de fàulas ◊ dhoi at genti chi pentzat isceti a incungiai dinai ◊ cun sas manos bostras murghides e incunzades su late
3.
cussa cosa incungiaidha in su calàsciu ◊ a una certa ora tocat a incungiai is pudhas ◊ candho si ammamabant sos crapitos, sas crapas fint incunzadas in sa mandra ◊ est abarrau otu diis incungiau in s'aposentu ◊ dhu possant ingungiai in d-unu presoni nou!
Etymon
srd.
Translations
French
engranger
English
to harvest,
to keep the harvest
Spanish
encamarar,
cosechar
Italian
fare la raccòlta,
ripórre il raccòlto
German
ernten,
die Ernte einbringen.
sàidu , nm, nf: seda 1,
sede,
sedi,
see,
sèide,
sèidi,
séidu,
sete 2 Definition
su laore a fundhu, chentza treulau, de messare e mescamente messau / in su sèide si distinghent bàtoro partes: arraighina, cambu, fògia, ispiga; cadira a fundu de sèidi = a fundhu de fenu o àteru de gai intéssidu
Synonyms e antonyms
restrugu,
sebe,
sèghede
/
cdh. sedu
Sentences
su trigu fit bonu a sede, ma no at cumpridu ranu ◊ su sede est ammuntonadu in s'arzola pro lu triulare ◊ candho intraiant in su sede, a messare, sa ràglia si allongàt cantu andhat s'oju ◊ su ranu semenadu naschet, creschet, faghet sede, si aupat, bogat s'ispiga e ingranit ◊ sos messajos atelaiant su messonzu a manzanile chito, a sede lenta (G.Addis)
Etymon
srd.
Translations
French
moisson,
chaume
English
stubbles (harvest),
forage
Spanish
mies,
rastrojos
Italian
biada mietuta,
stóppie
German
Ernte,
Stoppeln.