Abbreviations Legenda | Symbols Legend

bi , prn Definition prn. de 3ˆ pers. (= a isse/issu, a issa, a issos, a issas) impreau candho si agatat cun àteru prn. (lu, la, los, las, lis) abbandha postu innanti de su vrb. o fintzes totu a unu postu apustis: in nuoresu narant liu, lia = bi lu, bi la, si dhu, si dha; a logos dhu ponent a solu e faent fintzes su pl. bis = dhis, lis, a issos/a issus, a issas (bi chis = che lis) Synonyms e antonyms li, si 3 Sentences e ite pro bi l'àere ischidu!…◊ bi lu naro, a compare, si mi azuat ◊ daebbilu su chi li cheret! ◊ custa cosa bi lis torro, a issos ◊ mandhabbilis a fizas tuas unu saludu! ◊ bendhebbilis barata sa cosa! ◊ aiat lassadu sos boes a unu bighinarzu pro bi los tènnere contu (S.Patatu)◊ su frade pòberu andhaiat a su frade ricu a bi pedire pane, ma no bi zaiat nudha ◊ a su frutu de su rú nois bi namos "mura"◊ a issu bi dhu naro zeo ◊ narabbis ca za bi torro! ◊ dàbbila cussa cosa! ◊ zàbbidha! ◊ semus andhaos paris a bi chis leare s’immurzu ◊ poite bis ant lassau fàere totu cussu degollu? Translations French lui English him (to), her (to) Spanish le, les Italian gli, le (a lui, a lei) + lo, la, le, li (cumpl. og.) German ihm, ihr, ihn, sie, es.

brachèta , nf: bragheta Definition apertura in is pantalones, a sa parte de ananti, de su chintzu a ímbenas, de serrare cun butones o a tiralampu; in costúmenes de ómine, a pl., is bragas Synonyms e antonyms braghile, portedha, sportili Idioms csn: abbutonare, irbutonare, serrare, abbèrrere sa bragheta; bragheti púdidu = cadhotzu; bragheta allirga (nadu de ómine) = feminari Sentences canno at agabbatu de pissare si at abbutonatu sa bracheta ◊ ndi as a cumprendi, tui, de arrandas e braghetas!…◊ cussa setziat a cuadhu bistia a cratzonis de mascu a bragheta Translations French plastron English shirtfront Spanish plastrón Italian lo sparato dei calzóni German Hosenschlitz.

bragài , vrb: abbragare 1, bragare Definition fàere braga, èssere cuntentone de una cosa, de sèi etotu, su si pigare a bàntidu o su si giare bàntidos Synonyms e antonyms lantarinare, spamparrai Sentences fit bragandhe ca giuchiat sa camisa ammedonada a beculeris mannos ◊ una corròncia si che tzacat braghendhe in mesu de sos paones, bestida cun pumas de paone ◊ de su monte chi tenent ant resone a si ndhe bragare Etymon srd. Translations French faire le m'as- tu-vu, faire le fanfaron English to boast Spanish hacer el fanfarrón Italian spacconeggiare, fare lo spocchióso German prahlen.

coltína , nf: cortina, cultina Definition sa pratza asuta de una mata, totu a inghíriu de su truncu inue orruet su frutu; s'umbra chi faent is matas, asuta; su frutu chi dhue orruet asuta de sa mata Synonyms e antonyms paltza, prassàrgia, pratzada Idioms csn: fàghere sa c. a sas àrbures = limpiai asuta de is matas; èssere a cortina (nadu de unu frutu) = a meda, in terra Sentences est abbaidendhe sas fozas sicas e mortas suta de sa coltina ◊ sa pira ruet in sa cortina ◊ sa cortina no si collit comintzendhe dae mesu, ma dae alas de fora, a s'atenta 2. sos àrbores fachent cortina ◊ in istiu cherent fatas sas cortinas pro agatare su logu netu a ndhe collire s'olia 3. ndhe apo collidu una cortina de olia ◊ sa nughe bi est a cortina, in terra Surnames and Proverbs smb: Cortina / prb: sa landhe falat a sa cortina Etymon srd. Translations French le couvert d'un arbre English Space under a tree Spanish lugar debajo de un árbol Italian lo spàzio sótto una pianta German Schatten eines Baumes.

dhu , prn: lu Definition prn. sing. (pl. dhos, dhus) de 3ˆ p. po inditare persona o cosa (de genia mascu) agiummai sèmpere manigiau a cumplementu ogetu, postu innanti e abbandha de su vrb. o apustis e totu a unu (enclíticu, fintzes paris cun àteru elementu enclíticu etotu) Sentences dhu biu, dhu fatzo, dhu càstiu, dhu conto ◊ su sardu cheret istudiau puru, po dhu lèzere e po dh'iscríere! ◊ fustei ge dhu iscít su mestieri chi fatzu! ◊ sa mama, abbratzandhedhu, dhi assutaiat sas làmbrigas ◊ bie tui, si ndhi connosches, de dhos avisae! 2. Maistu, faedhos chellare! ◊ custa mammai iat istugiau in sa memória medas contos e fut dolosa contandhodhos chi pariat de dhos bívere in cussos tempos (I.Patta)◊ castiadidhus, comenti funt bellus! Etymon ltn. illu(m) Translations French le English him, it, them Spanish lo Italian lo (pron.) German ihn, es.

ischitíre , vrb Definition pigare o seberare cucu o paris e bogare in duos a s'ingrundha donniunu unu tanti de pódhighes (chi faent a suma unu númeru cucu o paris) po bíere a chie tocat una cosa (binchet chie at intzertau sa categoria chi at isceberau), po cumenciare su giogu o àteru, decídere a chie tocat calecuna cosa Sentences ischitimus a bídere a chie tocat a comintzare Etymon srd. Translations French établir à qui est le tour dans un jeu English to make deciding game Spanish sortear Italian fare lo sparéggio German den Entscheidungskampf ausfechten.

lu , prn: dhu* Definition prn. de 3ˆ persona sing. mascu po inditare persona o cosa manigiau sèmpere a cumplementu ogetu, abbandha de su vrb. candho si narat e ponet innanti, totu a unu apustis (cun impr. o ger.) Sentences cussu traste est su meu e lu cherzo! ◊ za l'isco chi est gai, ma no lu fato ◊ cràmalu, coita, no si che andhet! ◊ como ti lu naro, mih, ite ses tue!◊ bidíndhelu apunt'a rúere l'apo avértidu Translations French le English him, it Spanish lo, le Italian lo German ihn, es, sie.

«« Search again