abbístu , agt: abbristu,
arbistu,
avistu Definition
chi ischit, connoschet, cumprendhet in lestresa, chi tenet isperiéntzia, chi si acatat: est prus de cabosu
Synonyms e antonyms
abbillu,
acatadu,
àciu,
cabosu,
ischidadu,
ispabillu,
sapidu,
schidu,
speltu
| ctr.
ballalloe,
tontu
Sentences
issa est bella, sàpia che abba, abbista e trabballante! ◊ Francu est un'Autori atentzionosu, iscípidu e abbistu ◊ pro locura a mi crere tantu abbistu fia ispintu ◊ sa maista nos’at tzerriau po nosi nàrrede de dhu mandhare a is iscolas mannas, ca su piciochedhu est abbistu ◊ tue ses malignu, no abbistu, ca malignidade no est abbistesa! ◊ si fint aizu abbistos, si tiant abbizare comente su chi ant fatu est errore ◊ est arbistu in dogni cosa ◊ merxani no si aspetàt unu caboni tanti abbistu!
Scientific Terminology
ntl
Etymon
itl.
avvisto
Translations
French
adroit,
habile
English
shrewd
Spanish
avisado
Italian
avveduto,
accòrto,
intelligènte
German
umsichtig.
abbizósicu, abbizósu , agt Definition
chi est de abbizu, chi si acatat de totu, chi istat a s'avértida, a origas allutas, atentu po bíere o intèndhere totu
Synonyms e antonyms
abbizaghe,
avillante
/
abbistu,
billanti
Sentences
tenzo unu cane abbizósicu ◊ tue, fizu de su pópulu, ses semper abbizósicu ◊ su sindhacau bi fit, ma fit abbizósicu solu pro fàchere pacare sa tèssera! ◊ mancari abbizósicu in medas fainas, no ischio nemmancu cantu fachiat tres punzos de casu a mesupetza s'unu ◊ su cane miu prus abizosu si est dau a zannire coment'e pesàndheche a sirvone
Etymon
srd.
Translations
French
éveillé,
adroit,
diligent
English
awake,
weary person ready ??
Spanish
avisado
Italian
désto,
accòrto,
sollécito
German
aufgewegt,
umsichtig,
rasch.
acatàdu , pps, agt: acatau 1 Definition
de acatare 1; chi si acatat, chi istat atentu de si acatare de totu
Synonyms e antonyms
abbillu,
abbistu,
ischidadu,
schidu,
speltu
/
abbizadu,
sapidu
Scientific Terminology
ntl
Translations
French
avisé
English
shrewd
Spanish
que se ha dado cuenta,
listo,
avisado
Italian
accòrto
German
umsichtig.
atoàdu , pps, agt: atuadu,
atuau Definition
de atoare; nau de ccn., chi atuat a is cosas, chi dhue pentzat, si ndhe serat o acatat / ómine a., fémina atuada, pessone a.
Synonyms e antonyms
abbistu,
achistiadu,
atinadu,
giudisciosu
Sentences
che fis cue: no bi as atuadu a colare a butega a leare su túcaru? ◊ za l'ischia chi depia fàghere cussu puru, ma tandho no bi apo atuadu, fia pessendhe in àteru!
2.
tiat èssere prus atoadu meda a avertire sos parentes! ◊ tenet bíndhighi annos, ma est atuada, no istat ispetendhe a bi lu nàrrere sa mama su de fàghere! ◊ e atuadu, mih, chi no ses… cantu s'àinu: depo pessare a totu deo!
Translations
French
avisé
English
discerning
Spanish
sensato,
consciente
Italian
accòrto,
consapévole
German
klug.
malfúsu , agt: marfusu Definition
nau de ccn., chi portat trassas, chi no est singillu
Synonyms e antonyms
chentupizas,
fraissinu,
fulbu,
maciaresu,
marfuseri,
marrascu,
prinnigheri,
totupizas
Sentences
cheret chi ti fatas malfusa e abbista ◊ a connòschere un'ómine marfusu bi cheret tempus ◊ a sa funtana de su perdonu sos fizos mirant cun chizos marfusos ◊ si ses dotori marfusu, preparau e inteligenti, lassa a parti s'asurímini! ◊ su furone, marfusu, po istraviai is àndhalas s’iat fatu ferrare su cuadhu a su traessu
Etymon
spn.
marfuz
Translations
French
rusé,
malin,
astucieux,
hypocrite
English
wily,
false
Spanish
listo,
hipócrita
Italian
furbo,
accòrto,
scaltro,
ipòcrita
German
schlau,
pfiffig,
Heuchler,
Hypokrit.
sapídu , pps, agt: sapiu Definition
de sapire; chi si acatat, chi sapit is cosas, fintzes chi ischit
Synonyms e antonyms
abbistu,
acatadu,
scípidu
Sentences
candho si est sapidu andhendhe male at chircadu de si mediare ◊ no mi l'apo sapidu candho est intradu a domo ◊ no mi ndi seu sapiu
2.
ti faghes meda sapidu, ma mi paret chi…◊ Arramundu fiat un'ómini de ispreni, ómini sapiu
Translations
French
perçu,
perspicace
English
perceived,
shrewd
Spanish
percibido,
agudo
Italian
percepito,
accòrto
German
wahrgenommen,
klug.