Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

acollàe, acollài , vrb: acollare Definition acapiare, pònnere o pigare in pitzu a càrrigu, po tirare; giare un'ispinta, un'atacu; imbucare a fàere calecuna cosa Synonyms e antonyms addossare, carrigai, imbucai Idioms csn: acollare su pudhecu = prèndhere unu cadhu a s'àteru pro lu domare; fàchere cuforma l'acollat = fai acomenti dh'acucat, segundhu su meledu; acollai a corpus = leare a corpos Sentences a su pòburu Deus ndi dhi acollat de prus! 2. acollai, ca nc'est de ndi fuliai custu muru! ◊ su segrestanu nd'ispicat sa gruxi manna de linna e dhus acollat a cropus! 3. dhu pigant e dh'acollant a itzabai coment'e canis ◊ is paisanus infrascaus dh'acollant a itzérrius e ispintas ◊ acollant a itzerriai: Est unu fantasma! ◊ e acollat a tirai bentu… gei nd'at fatu pagu! 4. acostindhe s'ebba e bàtindhe su sedhatzu po su pudhecu ca dhu acollamos! Etymon itl. Translations French charger, tomber sur qqn. English to saddle, to charge, to attack Spanish cargar, empujar Italian accollare, dare addòsso German aufbürden, herfallen.

afracàda , nf Definition su afracai, su giare a susu a ccn. o a calecuna cosa po iscúdere, fàere male, dannu, o fintzes pigare a boghes, a briga Synonyms e antonyms acirrada, acollada, afracamentu, assuprida, colpu, infilipada, lómpia Sentences scerada, dh'at a agiudai s'umori bellu de su babbu, tanti dh'at fatu un'afracadedha!… Etymon srd. Translations French attaque English attack Spanish ataque, asalto Italian attacco German Angriff.

arrebàtu , nm: rebatu* Definition atacu de una maladia (es. de callentura); arrebbentu, múngia, pelea po calecuna cosa Synonyms e antonyms afogu, cària, cumbata, impodha, inzotu, istimpida, matana, mugna, pista, pistapone, podha Translations French prodrome, anxiété, agitation English warning sign, labour, anxiety, disease attack Spanish arrebato Italian attacco di male, pròdromo, affanno, agitazióne German Anfall, Prodrom, Angst, Aufregung.

assàltiu , nm Definition su betare is manos a unu a ndhe dhi furare sa cosa Synonyms e antonyms acollada, acometu, afracada, assuprida, colpu, lómpia, sartillu 1 Etymon srd. Translations French assaut, attaque English attack Spanish asalto Italian assalto German Angriff.

assuprída , nf: suprida Definition su assuprire o lòmpere a unu logu, ma mescamente su lòmpere, betare manu o giare a pitzu a unu o a calecuna cosa po atripare, furare, trebballare Synonyms e antonyms assuprimentu, benia / acirrada, acollada, afracada, colpu, infilipada, lómpia Sentences a s'assuprida mia deretu si est calladu ca no cheriat a l'intèndhere ◊ a s'assuprida totugantos ant saludadu su mastru 2. una bella assuprida li amus dadu oe, a su triballu: che ndhe amus fatu meda abberu! ◊ s'assuprida chi li at fatu lu at lassadu biaitu meru Etymon srd. Translations French assaut, attaque English attack Spanish asalto Italian assalto German Überfall.

atàcu , nm Definition su betare manos, su lòmpere a ccn. o a calecuna cosa po dhi fàere male / èssere a atacos (nadu de malàidu) = èssiri fatuvatu a puntas de dolori chi passat e torrat Synonyms e antonyms acirrada, acollada, arrebatu, assuprida, colpu, lómpia Sentences pro sa parte mia, contat bissa e lis damus s'atacu! ◊ Totoi in porta fit Zoffo, Cedhedhu a s'atacu Pratiní ◊ su coronellu at donau s’órdini a su batallioni de fai s’atacu 2. candho su coro in cadena si parat forte a s'atacu faghet isfortzos de macu (Pinna)◊ mamma est tota die a atacos de coro ◊ candho dhi beniant is atacos de su male faiat nígridos pariat unu cuadhu!◊ li at bénnidu un'atacu de cólica renale ◊ fut in sa timmoria de no dhi benni cancu atacu a su coru Etymon itl. Translations French attaque English opening, attack Spanish ataque Italian attacco German Angriff.

carrabbusài , vrb: carrabbuzai Definition lòmpere de mala manera a unu, pònnere is manos a pitzu, betare a terra Synonyms e antonyms abbrancai, acafai, aciapai, afarcai, afarrancae, aferrai, aggafai, aggarrai, carrabbugliai, crazugai, tènnere Sentences carrabbusau siast! ◊ passànt de is fuedhus a is cropus: si carrabbusànt, s'iscarenànt, si mussiànt ◊ me in su nuraxi dhoi fiant is cortilis, chi serbiant po óminis, animalis e fintzas po carrabbusai is inimigus Etymon srd. Translations French attaquer, assaillir English to attack Spanish agredir, acometer Italian investire, attaccare German anstoßen.