colpàdu , pps, agt, nm: corpadu, corpau Definition de colpare; guastu po calecuna maladia, nau mescamente de frutuàriu chi s'intostat e sicat in calecunu tretu de su pígiu de fora, a marcu, coment'e chi apat leau cropu; nau solu de ccn., chi no est tanti giustu de conca Synonyms e antonyms arropau, scutu / feltu, gastu 1 Idioms csn: corpadu a mortu = de ndhe mòrrere; corpadu dai sos mortos = tocadu, chi lu at curpidu carchi mortu, chi lu at tocadu zente morta; èssere corpadu a… (cragu, sèmene, machine, àteru) = chi bi ndhe ant postu tropu, tantu meda de nòghere 2. custa pira, ocannu, est totu corpada ◊ sa néspula de s'ortu meu est totu corpada, no bi ndh'at una bella ◊ de cantu ses colpadu ses ridículu! (Piras) 3. custu laore est corpadu a sèmene: tropu carcu e no bi faghet bonu! ◊ già che ndh'at colpados, legos e mandrones! Translations French frappé, tavelé English rotten Spanish golpeado, podrido Italian colpito, guasto, ticchiolato German geschlagen, verdorben, fleckig.
focàle , nm: fogale, fogali Definition genia de maladia chi leat a is gràndhulas a is procos e faet a ufradura e tupamentu a su gúturu Synonyms e antonyms focone 1, guturones, ischinéntzia Sentences anchi dhu pighit su fogali a chini mi at fatu arrui! ◊ sos porcos moriant de fogale Scientific Terminology mld. Etymon ltn. focale Translations French angine, adénite épidémique qui frappe les cochons English angina, swine adenitis Spanish angina Italian angina, adenite epidèmica suina German eine Drüsenentzündungssorte.
imprènta , nf Definition genia de marcu o singiale chi abbarrat ponendho calecuna cosa mescamente a incracadura; machinàrios e istabbilimentu po iscríere líbberos, giornales e àteru e fintzes s'iscritura de òperas a machinàriu / s'i. de sa muneda = zenia de mógliu pro imprentare dinari Synonyms e antonyms arrastu, sémida / assempru, assimitzu, bisura / istamperia Sentences preparo un'abbarzu cun s'intentu de dare a sa natura s'imprenta de sas manos mias ◊ at lassadu s'imprenta de su pè 2. isse cheriat assemitzare a sos cusinos e chircaiat de si dare imprentas e maneras de ómine vonu ◊ già giuches imprentas vonas!… 3. no eus pótziu passai a s'imprenta totus cudhas òperas dignas de èssiri pubblicadas Etymon spn. emprenta Translations French empreinte, frappe, cachet, typographie English imprint, mint mark, seal, printing works Spanish huella, imprenta, cuño Italian imprónta, cònio, sigillo, tipografìa, stampa German Abdruck, Prägestempel, Siegel, Druckerei, Druck.
iscútu , pps, agt: scutu Definition de iscúdere; chi dh'ant iscutu, atripau; chi dh'ant iscutulau, imbolau, fuliau atesu; nau de fémina (fintzes de animale), chi ndhe at fatu su fedu, chi at angiau Synonyms e antonyms iscútitu, mazadu, surratu / iscutinadu Idioms csn: èssere iscutu = no tènniri prus nudha, de dinai, de cosa; andhare a manos iscutas = sentza de portai nudha de su chi podit serbiri; iscuta e piena = (nadu a baghiana pro l'abbirgonzare) illierada e torra ràida; fàere bona cara a coro iscutu = mustrare de èssere cuntentos fintzas candho bi at males, itl. fare buon viso a cattiva sorte Sentences dhi at iscutu una bella surra cun sa màniga de su marroni, a burrincu ◊ che l'at iscutu in mare ◊ trint'annos innossente mi ant iscutu in sa corte de Assise nuoresa 2. calat is ogus a terra che calledhu iscutu 3. no si nche colabat a manos iscutas: cada tantu carrabat carchi cosa ◊ ses bénnidu a manos iscutas: ite cres, chi est a passare ora?! 4. mi apo ispesu totu a sa festa e como so iscutu ◊ oe so iscutu e no ti poto dare nudha Translations French battu, frappé English beaten Spanish golpeado Italian battuto, percòsso German geschlagen.
istochitzatòre , nm Definition chie giaet (o at giau) s'istocada Synonyms e antonyms stochidhadore Etymon srd. Translations French qui frappe de la pointe, d'estoc English stabber Spanish estoqueador Italian stoccatóre German wer Degenstöße versetzt.
mazàdu , pps, agt, nm Definition de mazare; chi dh'ant magiau, atripau Synonyms e antonyms cordomau, iscutu Sentences su pisedhu est pranghindhe ca l'ant mazadu 3. petza de mazadu màsciu vene cota e fata a brodu Translations French battu, frappé English beaten Spanish golpeado Italian percòsso German geschlagen.