Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

conchilénu , agt Definition chi arregordat pagu, chi imméntigat is cosas Synonyms e antonyms conchischerésciu, immentigosu, immentrigaditzu, innotoriadu, irmentigajolu, irvagantadu Scientific Terminology ntl Etymon srd. Translations French étourdi, qui n'a pas de mémoire English forgetful Spanish desmemoriado, descabezado Italian smemorato German vergeßlich.

conchischeréscidu , agt Definition chi s'imméntigat sa cosa, ma prus che àteru po su malu cabu, su pagu incuru Synonyms e antonyms abbaucadu, ammodoinau, innotoriadu, ilmentigadu, irmentigajolu, sbentiau Scientific Terminology ntl Etymon srd. Translations French étourdi, qui n'a pas de mémoire English forgetful Spanish desmemoriado Italian smemorato German vergeßlich.

conchizàda , nf Definition móvia de sa conca Synonyms e antonyms conchinada, isconchinada, iscónchiu, isconchizada, sconchiada Etymon srd. Translations French mouvement de la tête English nod Spanish seña, ademán con la cabeza Italian mòssa del capo German Kopfbewegung.

confusionéri , agt, nm: cubisioneri, cunfusioneri, cuvusioneri Definition chi o chie pesat cuvusiones, ponet a brigare s'unu cun s'àteru, betat apare is chistiones; fintzes chi o chie cunfundhet cun tropu facilidade cosas diferentes Synonyms e antonyms confusionajolu, cunvisionadori, cunfusionista / carraxeri Sentences a s'imprabastuleri no lu acrustes ca est confusioneri! Scientific Terminology ntl Etymon ctl. confusioner Translations French semeur de discordes English sow seeder of discord Spanish sembrador de discordia Italian seminatóre di discòrdia German Zwietracht Säer.

contramessèmpre , avb, nm Definition contras mi est sempre: chie est sèmpere a s'imbesse, contràriu a totu / essire, faedhare a c.; èssere che tiu Contramessempre Etymon ltn. (peccatum meum) contra me est semper Translations French contrairement, esprit de contradiction English contrarily Spanish al contrario, contreras Italian contrariaménte, Bastian contràrio German entgegen, Besserwisser.

coràle, coràli , agt, nm: coriale Definition de su coro; nau de ccn., de coro, chi adduit luego, chi si ammostat de bona volontade, chi est de coro bonu Synonyms e antonyms amistantziosu, coràbbili, costrintu / abbideau, bolenterosu / carrale Idioms csn: frades coriales = frades de totuna mama e de totunu babbu; nebode c. = fizu de fizu o de fiza; connoschente, amigu, nemigu c. = chi istimat o chi ódiat forte Sentences tzegos, tzopos e tulidos, fertos de guta corale ◊ rejones no mi contes a revessu si est beru chi m'istimas coriale (A.Dettori)◊ retzi un'istrinta de manu, ca ti la mandho forte e coriale! ◊ no ses istétiu bonu a mandai unu saludu a s'amigu corali! ◊ est prangendu e su prantu est corali! 2. custu pisedhu za est coriale a su cumandhu, mih: bastat de bi lu nàrrere chi andhat deretu! ◊ in su tribàgliu est forte, coriale, no tzedit mai pro istrachidúdine ◊ mancu lu présies a ti fàghere custu piaghere: tantu za l'agatas gai, coriale coriale!… 3. l'ant piantu e atitadu che corales Etymon itl. corale Translations French cardiaque, cordial, affectueux, plein de bonne volonté English cardia, cordial Spanish cardiaco, cordial, dócil Italian cardìaco, cordiale, affettüóso, volenteróso, dòcile German Herz…, liebenswürdig, willig.

córbinu, corbínu , agt: córvinu, crobinu, crobixinu Definition chi est de crobu, de su crobu; in colore de crobu, niedhu píghidu Synonyms e antonyms melurinu Idioms csn: perda crobina = pedra de vulcanos, zenia de bidru niedhu, itl. ossidiana; niedhu c. = niedhu meda (nadu mescamente de intinas de animales) Sentences tallatzas biancas e perda crobina funt is testimòngius de un'istória passada, in cussa crésia ◊ sas undas s'isculant in is perdas crobixinas de sa costera ◊ sos pessamentos sont comintzandhe a li mantzare su colore córvinu de sos pilos! Etymon ltn. corvinus Translations French de corbeau English corvine, raven black Spanish corvino Italian corvino German rabenschwarz.

córdula , nf: Definition s'istentina de unu pegus mescamente piticu filada, a imbodhigadura, cun àteros orrugos de matzàmene (bentre, cordule, orrugu de napa, àteru) e poi cota a orrostu o, si est pegus mannu, iscotada e apustis orrustia o fata a cassola / fai sa córdula a sa musca = èssere limidos, susuncus Synonyms e antonyms codra Scientific Terminology mng Etymon srd. Translations French tresse de boyaux servant à faire rôtir English gut plait prepared to be roasted Spanish trenza, madeja, revoltillo, mazo Italian tréccia di intestini per arròsti German Darmflechte zum Braten.

corriàda , nf Definition cropu, iscrabigada de corria, de aciotu Synonyms e antonyms aciotada, iscorriada, nerbiada, zironiada Etymon srd. Translations French coup de fouet English lash Spanish azotada, latigazo Italian staffilata German Knutenhieb.

corriàlzu , nm: corriàrgiu, corriarju, corriarxu, corriaxu, corriarzu Definition pedhe, corria fine de pedhe chi si ponet po cosire sogas, sabbatas e àteras cosas de pedhe etotu: est fatu de pedhe de canes o de gatos làngios; fintzes frunimentos de pedhe po animales (cuadhos, burricos) Sentences at cosidu sa tasca cun corrialzu a puntos fitos ◊ gei no portas sa língua cancarada e cosia a corriarxu!…◊ pro fàghere su corriarzu lassaiant unu cane presu a mòrrere de fàmine Etymon srd. Translations French courroie de cuir English small leather strap Spanish correa Italian correggiòla German Riemchen.

corriciólu , nm: corrintolu, corrintzolu, corrinzolu, corritolu, corrunciolu, curretolu, currintzolu Definition tega pitica, modhe, de fae, de pisu e cosas deasi, candho portat su granu piticu e si podet fintzes còere cun corgiolu e granu totu impare (es. fava a olla) Synonyms e antonyms basoledhu, corra, corrincione, corrischedhu, corrónciulu, faixedha Sentences sa fae che l'at sica in fiore e de corrintolu mancu ndhe at signaladu ◊ essis che fae frisca in corrintolu ma si bidet chi ses nasiniedha Etymon srd. Translations French cosse de certaines légumineuses English tender pod Spanish legumbre tierna Italian baccèllo tènero delle leguminóse German weiche Hülse.

corrigàle , nm Definition istugighedhu de corru, cun su tapu, po dhue pònnere su tebbacu Synonyms e antonyms corredha, corredhu, corriscedhu Sentences zughiat unu corrigale de tabbacu Scientific Terminology stz Etymon srd. Translations French tabatière de corne English horn stuffbox Spanish petaca, tabaquera Italian tabacchièra di còrno German Schnupftabaksdose aus Horn.

corriscàle, corriscàli , nm Definition su corredhu a pònnere cosighedha asciuta, sa funghedha, po allúere su fogu Synonyms e antonyms corriscarju, corruèscara Scientific Terminology stz Etymon srd. Translations French petit étui de corne English little horn to light fire Spanish cuerno para encender el fuego Italian cornétto contenènte ésca German Hörnchen mit Köder.

corriscédhu , nm Definition istugighedhu de corru, cun su tapu, po dhue pònnere su tebbacu Synonyms e antonyms corredha, corredhu, corrigale Scientific Terminology stz Etymon srd. Translations French tabatière de corne de bœuf English ox-horn snuffbox Spanish petaca de cuerno de buey Italian tabacchièra di còrno di bue German Schnupftabaksdose aus Horn.

corrischèdha , nf Definition tega, mescamente de pisu Synonyms e antonyms teca Scientific Terminology rbr Etymon srd. Translations French cosse de certaines légumineuses English pod Spanish vaina Italian baccèllo di legumi German Hülse.

corsicànu , agt, nm Definition chi pertocat sa Córsica, chi o chie est de sa Córsica Synonyms e antonyms corsu Translations French corse, de la Corse English corsican Spanish corso Italian còrso, della Corsica German korsisch, Korse.

costàlla, costàllu , nf, nm Definition traessa longa, posta de fundhu a susu (e no in paris de unu cosciale a s'àteru) in is gecas, in is costanas de su carru; sa parte grussa de is fògias, is fògias etotu in su truncu de erbas mannas (gureu, càule, beda)/ trabballu fatu a costallas = cosa, mescamente linna, triballada a manera de pàrrere a costas Synonyms e antonyms listroni / colta, crosta / costana Sentences ant obertu s'eca de costallas, po intrai a domu ◊ est una geca a costallus 2. bella costalla chi portat custa beda! ◊ dh'est arréscia sa costalla e at bófiu piriciou a bufai ◊ sa costalla de su gureu, ispilloncada, est bella cota e crua Scientific Terminology rbr Etymon srd. Translations French nervure de certains feuilles English rib Spanish listón, costilla Italian listóne, còstola di alcune fòglie (càvolo, cardo) German mittlere Blattrippe.

costèra , nf: custera Definition logu longu meda totu in costa, totu comente andhant is montes o fintzes ororu de mare Synonyms e antonyms colta, cugutada, palinzu, trempera | ctr. paris Sentences bandho che pastore in sas costeras in mesu a badhes umbrosas ◊ fuendi, si est firmau in d-una costeredha fàcias a soli ◊ resto annicadu pensendhe a su fogu chi nos brúsiat badhes e costeras ◊ sos moros, in atacos a sas costeras de mare, ant fatu a iscraos medas sardos Scientific Terminology slg Etymon spn. costera Translations French bord de la mer English ridge, coast Spanish costera Italian costóne, rivièra German Küstenstrich.

costerínu , agt Definition chi est de costera, de logu in costa; de Sa Costera Synonyms e antonyms costeri / costeraju 2. custos sunt boes de ratza costerina Etymon srd. Translations French de la côte, riverain English coastal Spanish ribereño Italian rivierasco German Küsten…

costumínu , nm Definition bestimentu po intrare a s'abba, in mare Sentences sa zente in s'ispiàgia est totu in costuminu Scientific Terminology bst Translations French maillot de bain English swimsuit Spanish traje de baño Italian costume da bagno German Badeanzug.