A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | L | M | N | O | P | R | S | T | TZ | U | V | X | Z
Abbreviations Legenda | Symbols Legend

tagliàda , nf Definition its, tatza? Sentences in su tzilleri bi fit s'intatzida, chie a isvírridos, chie a grànghidas, giamendhe binu e cazosa ca sas tagliadas no fint mancu ammeradas chi che fint luego imboidadas.

tagliànte tagiànte

tagliànti , nf Synonyms e antonyms orrosenita, rodíglia.

tagliarànu tadharànu

tagliarínos, tagliarínus , nm pl: tallanius, tallarinus, talliarinos, taxarinus Definition genia de macarrones longos lados, a bisura de lisòngias / torrai is tallanius a frélua = itl. cambiare le carte in tàvola, trogare sa chistione Sentences ohi si fui bajanu, ti mi tia inamorare solu ca ischis segare sos tagliarinos a fine! ◊ at cundiu is tallarinus cun bagna de petza Etymon itl. taglierini Translations French nouilles English tagliatelle Spanish tallarínes Italian tagliatèlle German Bandnudeln.

tagliòla tagiòla

taglionài, taglionàre , vrb: ataglionare, tallionare Definition cundennare a sa pena de su taglione, pònnere su taglione a unu bandhiu po dhu cassare comente faet sa giustítzia chi est cricandhodhu 2. a sas lezes de tandho, si intregabas a sa zustíssia unu tallionau torrabas líbberu.

tagliòne, tagliòni , nm: tallione Definition suma chi sa giustítzia impromitit a chie, po cassare unu bandhiu, dh'agiudat giaendho inditos.

tagliòra tagiòla

tàgliu tàgiu

tàgliu 1 , nm: tàlliu, tallu 1 Definition segada, orrugu de terrenu; fintzes atza segante, su segare / erba de su tàgliu = còroe, giàllara (Reseda luteola); erba de tàlliu = mentabe (Melissa officinalis) Synonyms e antonyms secada, secadura / atza Idioms csn: bèndiri a tàgliu = a sa minuda; tàgliu mortu = ata irmarrada, chi no segat, ingurda, irburdada; pònnere de tàgliu = de ata; est precisu fai su tàgliu a su guroni = tocat a fàghere sa faina fintzas in arriscos de fàghere dannu, de dòlere; fémina de bellu tàgliu = galana, de bella preséntzia; andhare in truncu e in tallu = furriare de palas e andharesindhe, pigai e andaisindi 2. ti pones in caminu pro andhare a su campu a semenare su talliedhu chi as de su narbone 3. armadu de fartzone e de unchinu, chin picu ’e tallu e pedra acutadorza (N.Pianu).

tagnòla , nf Synonyms e antonyms arna, lanasta Etymon itl. tignola.

tagnolàdu , pps, agt Definition de tagnolare; nau de orrobba, chi est paschendhodha sa tíngia o lanasta, papada, punta Synonyms e antonyms arnau, parapuntu, pipionidu, pulpuinadu, turrunau.

tagnolàre , vrb Definition su papare o pàschere de su greme, nau de linnas, de orrobba Synonyms e antonyms abbrumai, imbremigai, infarraciai, pipionire, pubujonare Etymon srd.

tagóllu , nm Definition dannu, disastru de tempus malu o chi a dónnia modu acontesset a solu Synonyms e antonyms degógliu*.

taíbbu , avb Definition plenu a t. = prenu a intipu Synonyms e antonyms intipu, issacu, istibbu.

taintàntu , avb Definition dae t. = fatuvatu, dónnia tantis Sentences fit leghenne sos artículos de sa letze, marcànnelos dae taintantu chin d-una pinna ruja (A.Pau)◊ s'at fatu s'inghíriu de sa barraca mirànnesi cudha ispétzia de pintura, nuscannesila dae taintantu.

taitài , nm Definition tai tai: movimentu de sa carena de una parte a s'àtera a tzantzigadura, artzandho a borta a borta unu pei e incrubandhosi de fiancu naendho t.; tzàcurru de manos; aràngiu arestu o argu, genia de aràngiu areste chi faet a innestare (Citrus bigaradia Lois)/ fàghere o pònnere su t. a unu = pigaidhu a befa Sentences fit caminendhe istracu a taitai ◊ a durudduru, a taitai, custu pipiedhu no si mòrgiat mai! 2. sa zente fuit in dillíriu, a boghes, a taitai, fotografanne su militzianu a cadhu Etymon srd.

tàja , nf: tasa, taxa Definition mutu, mescamente genia de càntigu longu e ifadosu (e si narat fintzes de ballu); fintzes boghe de animale / bufare a tasas = bufare a bucadas, a ingullidas mannas Synonyms e antonyms mutete / càntara 1, laredha, mémula Sentences cantat mutos, tajas e cantones ◊ su telàrgiu sonat comment'e un'òrgunu acumpangendu sa tasa de sa tessidora 2. su rusingiolu fait sa tasa ◊ is columbus funt faendu sa tasa Translations French rengaine English singsong Spanish cantinela Italian cantilèna German Kantilene.

tajòne , nm: tejone Definition sa pedhe grussa, tostada; maladia, genia de tumore o ufradura asuta de sa pedhe (prus che àteru de is animales) po puntura de bobboi; fintzes bobboi chi punghet Synonyms e antonyms corgiolu / babajone, babatzone, caigioni, papajone 3. su cadhu chin sa coa si catzat sa musca e su tajone Translations French couenne English thickskin Spanish tocino Italian coténna, cótica German Schwarte.