atóu , nm Definition sa capacidade de atuare, de pentzare bene is cosas, a is cosas e chistiones Synonyms e antonyms atuamentu, seru Sentences pro s’atou chi teniat fit reséssida a si laureare giòvana (M.Danese)◊ no est sèmpere chi a su dinari si acumpanzat s’atou puru ◊ chie no at seru e ne atou mancu abbaidèndhesi in s'isprigu resessit a bider su difetu sou! (A.Carta) Etymon srd.
atoviàre adobiài
atòza atògia
atrabentàre , vrb: atraventare, trabentare* Definition betare o cuare in d-unu trabentu, in d-una péntuma, in logu chi no dhu potzant o siat difícile mannu a dh’agatare Synonyms e antonyms inculungionae, irborrocare, ispantumare, issussiare / cuerrai, frànghere, impertusare, intanae, intuzare, istichire, tudai / furai.
atrabodhiàre , vrb Definition improdhare, fàere is cosas male Sentences eo chin sos cumpanzos canta canta isto atrabodhiendhe in poesia (M.Dore) Etymon srd.
atrabúnghere , vrb Definition cosinzare Synonyms e antonyms afioncai, trabungare Sentences mezus chi trastes betzos atrabunghent sos chi s’ispera in manu ancora astringhent (G.Fiori) Etymon srd.
atrabuntzàre , vrb Synonyms e antonyms atrabúnghere, cosinzare, trabungare Sentences est totu s'ora atrabuntzendhe su caltzone ifrabuladu.
atrabutzàda , nf Definition su atrabutzai; tanti de cosa chi si leat in d-una borta a treutzu Etymon srd.
atrabutzài , vrb: atrebussai, atrebutzai, atrebutzare, atreuciare, atreutare, atreutzai, treutare* Definition trebballare o pigare a treutzu, manigiare, pigare su treutzu, púnghere a treutzu, fintzes betare apare sa cosa, agiummai coment’e pigandhodha a treutzu Sentences língua pudéscia, dh'ant a atrebutzai is tiàulus ma in celu no nci pesat de seguru!
atracàdhu, atracàdu , agt Definition chi istat pagu bene de salude Synonyms e antonyms maladióngiu.
atracàe, atracài , vrb Definition sodigare, giare a pitzu, betare manos a unu a trampa candho no si dh’ibertat Synonyms e antonyms atacai, atrapare 1 Sentences a cussa fémina dh'enta atracada in tali logu e furau ndi dh'enta s'oraria ◊ peronòspera e pesta niedha funt atracandu sa sarmenta, e àteras pestas prus malas funt atracandu sa limba nostra! (G.C.Mameli) Translations French attaquer, surprendre qqn. par la ruse English to catch by fraud Spanish atracar Italian assalire, sorprèndere con inganno German überfallen, erwischen.
atracàre , vrb: atragare, atregare Definition su si cuare, firmare, camminare firmandhosi dónnia tanti giaendho atentzione po no si fàere a bíere, iscocandho Synonyms e antonyms abbuare, aclisare, acuae, ammacionai, ammagare, apatai, atrapare, atupare, cuerrai, frànghere, intuzare, istichire, istumponai, tudai Sentences sa robba si est atregada ◊ su lèpere est a s'atrega atrega ◊ su batu ch'est essidu atrega atrega ◊ sa gatu li est andhada a s'atrega atrega, a su sórighe, e candho che fit acurtzu che li est brincada a subra ◊ atracatu in su canale, mai ti cheres mustrare (G.Farris)◊ si est atracatu in d-una tupa isetandhe s'inimicu ◊ inoghe colat lestru, mancu si atregat Translations French marcher avec circonspection en s'arrêtant English to walk cautiously Spanish esconderse, andar con circunspección Italian nascóndersi, camminare con circospezióne, soffermàndosi German sich verstecken, mit Vorsicht gehen.
atracàre 1 , vrb: tracare* Definition su chi faet sa linna candho s'isperrat, si tzacat, si aperit a isperradura (mescamente in is frochidhaduras de is matas) Synonyms e antonyms sacai.
atracatíta , nf: tracatita Definition genia de pigione chi faet su niu in terra: abbitat e nidat in Sardigna, est una de is atrapaditas Synonyms e antonyms acucadita, alàuda, alimannu, arenarza, atacaterra, chinisera, cucubiu, cucullia, iscrianissa, piatarita, ungallonga Scientific Terminology pzn Etymon srd.
atrachedhàre , vrb: trachedhare* Definition matzigare cosa àrrida; fàere sa moida chi faet su nie candho si càtzigat o si movet, su fogu abbruxandho sida frisca o chi si faet isparandho, fintzes is dentes chi si frigant apare a forte Synonyms e antonyms atracare 1, sacai, trachidare, tzacarrai / abbruxai, isparare.
atràcu , nm Definition su si apostare, su istare atrapadu; su acostire e istare de is naves in su portu Etymon srd.
atraènte, atraènti , agt Definition nau de unu, chi praghet a dh’abbaidare, bellu a dhu bíere Synonyms e antonyms arranguitzu, atrativu, bellu, galanu Sentences friscu, fist incantosu veramente e como, tristu, ca ses allizadu, ne colore ne forma as atraente.
atràere , vrb: atràghere, atrairi, atràiri Definition tirare, acostire una cosa o a ccn. a sèi, acanta, tirare apitzu, nau fintzes de su pràghere de gente o cosa; tirai a ccn. o a ccn. cosa, tènnere assimbígiu Synonyms e antonyms abbaradhare, atirai / assemizare, assimbigiai Sentences dogna criadura atrait a sa Natura 2. custu piciochedhu atrait a su fradi: est lintu e pintu su fradi! ◊ su fizu a su babbu si li atraet ◊ no dhi assimbillat meda, ma gei dh'atrait Etymon srd. Translations French attirer English to attract Spanish atraer Italian attrarre German anziehen.
atraessàda , nf Definition su atraessare Synonyms e antonyms atraessamentu, atraessu, colada Etymon srd. Translations French traversée English crossing Spanish cruce Italian attraversata German Überschreiten.