atongínu , agt: atonzinu,
atunzinu Definition
de s'atóngiu
Synonyms e antonyms
atongiali
Sentences
sas nues passizant in artu, s'intendhet su friscu atonzinu (P.Mura)◊ mi ant dadu assustu su fritu punghinosu e su mufore de una die atunzina
Etymon
srd.
Translations
French
automnal
English
autumnal
Spanish
otoñal
Italian
autunnale
German
herbstlich,
Herbst.
atóngiu atógnu
atóngiu 1 , nm Definition provista de frutuàriu sicau (figu de giuncu, pilarda, figumorisca e àteru) chistiu po papare in ierru Sentences totus faiant s'atóngiu de figu e de figumoro (L.Monni)◊ s'atóngiu de figu e sa pilarda de pruna dh'apu arrimau aintru de sa càscia Etymon srd.
atonicàre , vrb: atunicare Definition su si meravigliare, ispantare meda Synonyms e antonyms ilmeravizare, isbaudire, ispantai, meraitzare, mirificai.
atonníle atongíle
atonomía , nf: autonomia Definition
nau de unu pópulu, podere de si fàere is leis issu etotu, de si guvernare a solu, de manu sua, a manu sua; pràtiga istórica de amministratzione regionale chi nudha tenet de indipendhéntzia in cantu s'istadu chi dha cuncedit dha controllat deunudotu in su chi prus contat. Su foedhu si manígiat fintzes foedhandho de sa síngula persona po totu su chi no dipendhet o no depet dipèndhere de àtere
Synonyms e antonyms
indipendhéntzia
/
regionalismu
Sentences
s'autonomia no est una cosa in prus, un'ispétzia de casu fratadu o de pimentu chi si podet o no si podet ponner pro facher prus licantzu su gustu: s'autonomia est su gustu
2.
sa Sardinna tenet una autonomia fartza, chi est dipendhéntzia
Translations
French
autonomie
English
autonomy
Spanish
autonomía
Italian
autonomìa
German
Autonomie.
atonostàdu , pps, agt Definition de atonostare; chi est che ammarmurau de su dolore, de su dispraxere Synonyms e antonyms atrudiu, trassicu 2. sa bidha intrea fit atonostada: s'intendhiat solu su lamentu de s'isposa ca li aiant mortu s'ómine (S.Saba).
atonostàre , vrb Synonyms e antonyms atordire, trassicare.
atontadúra , nm Synonyms e antonyms atontamentu, aturdimentu Sentences ite seis istrecandho? Bosi est calau Peilébiu e eis drommiu a atontadura! Etymon srd.
atontài , vrb: atontiai,
atontare Definition
fàere o essire tontu, fàere a tontu, istare coment'e ammammalucaos chentza cumprèndhere
Synonyms e antonyms
abbambanai,
abbrabbalucai,
abbucallotare,
ammacocae,
ammammalucai,
atolondrai,
atontixinare,
collonare,
improsae
Sentences
sas criaduras no si depent iscúdere, ca las atontat ◊ cussu mobetzugu tontu… a nosu fiat acanta de atontai! ◊ a cussu piciochedhu dh'atóntiant a corpus
Etymon
spn.
Translations
French
abrutir,
abêtir
English
to stun
Spanish
atontar
Italian
intontire
German
betäuben.
atontaméntu , nm Synonyms e antonyms
atontiadura,
atontononzu,
aturdimentu
Etymon
srd.
Translations
French
abêtissement,
abrutissement
English
dull feeling
Spanish
atontamiento
Italian
intontiménto
German
Betäubung.
atontàre atontài
atontàu , pps, agt Definition
de atontare
Synonyms e antonyms
abbentau,
ammincau,
atolondrau
/
cdh. intuntitu
Sentences
sos banzos l'ant atontadu
2.
no istes gai atontadu: bae e faghe sa cosa!
Translations
French
abruti
English
stunned
Spanish
atontado
Italian
intontito,
istupidito
German
betäubt,
verblödet.
atontiadúra , nf Synonyms e antonyms atontamentu, atontononzu, aturdimentu Etymon srd.
atontiài atontài
atontinàdu , agt Definition chi est coment'e atontau, chi no est atuandho, immadoinau Synonyms e antonyms istronadu Sentences su muscone a su corpu est rutu a terra atontinadu Etymon srd.
atontixinàre , vrb Synonyms e antonyms ammammalucai, atolondrai, atontai Etymon srd.
atontonàre , vrb: atuntonare Definition
coment'e atontare etotu, fàere a tontone
Synonyms e antonyms
abbalaucare,
abbanghelare,
abbelare,
abberelare,
atolondrai,
iselentare,
istronae,
isturdinare,
scilibriri,
stolondrai
2.
sa pitzinna, iscontzadu su fatuzu, fit ancora atontonada e débbile ca in tres dies no aiat manigadu nudha
Etymon
srd.
Translations
French
abasourdir
English
to astonish
Spanish
aturdir
Italian
sbalordire
German
verblüffen.
atontonónzu , nm Definition su atontonare Synonyms e antonyms atontamentu, atontonu Etymon srd.
atontónu , nm Synonyms e antonyms atontamentu, atontononzu Etymon srd.