Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

cèrfa , nf: scefa Definitzione sa cherridura, sa pagighedha fine chi abbarrat a muntone in s'argiola de comente ant treulau e bentulau su laore; su fundhurúgiu chi faet s'ógiu / trigu de c. = sa fundhana, s'úrtimu chi si ndhe collit Sinònimos e contràrios coàina, coale, mucra, mundidhu, múndulu, scefabi Terminologia iscientìfica msg Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu grenaille Ingresu riddling Ispagnolu granzas, borra Italianu vagliatura Tedescu Sieben.

cerridúra , nf: gerridura Sinònimos e contràrios cerrimentu, cherridonzu, cilivradura, sedatzadura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tamisage, triage Ingresu selection Ispagnolu cribado Italianu stacciatura Tedescu Sieben.

cherrintzonàre , vrb: cherrunzonare, chirrintzonare, cirrincionai, corrunzonai Definitzione fàere in chiliru po che bogare malesa grussita, de sa farra (cirrincionai mescamente po che seberare sa símbula); fintzes forrogare, cricare a murigadura Sinònimos e contràrios cerri, chirrare, scedassai Frases dhue at créfiu unu bellu pagu de tempus po chirrintzonare cussu trigu, puite su prúene, sa paza e sa perdíscula fuit meda 2. atrividu brufularzu, in sa conca de sa tula cherrintzonas, bicas sèmene, ti prenes s'iscarzu! (G.A.Mura) Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tamiser Ingresu to riddle Ispagnolu cribar, tamizar Italianu crivellare, setacciare Tedescu sieben.

cilivradúra , nf Definitzione su cilivrare Sinònimos e contràrios cerridura, cerrimentu, cherridonzu, sedatzadura Tradutziones Frantzesu tamisage, triage Ingresu sifting, selection Ispagnolu cribado Italianu setacciaménto Tedescu Sieben.

ghinína , nf Definitzione fundhurúgiu o coa de argiola de sighire a pistare e seberare, granu de trigu aortitzu, minudedhu; is granos de trigu orruinau ammesturau cun pedrighedha chi ndhe sèberant candho su trigu dhu faent in chiliru Sinònimos e contràrios alzenina, coale, genina*, enina Sambenados e Provèrbios prb: a ongi fémina no li mancat ghinina Tradutziones Frantzesu ventage Ingresu riddling Ispagnolu despajadura Italianu vagliatura Tedescu Sieben.

scedassài , vrb: scedatzai, sciadatzai, sedatare, sedatzai, sedetare, seratare, setatzare, sedetare Definitzione trebballare a sedatzu; mòvere de un'ala a s'àtera in lestresa e a tanti bortas che unu sedatzu faendho sa farra; pigare a ispintas e a tiradas fortes a unu, o fintzes pigare a boghes, a briga Sinònimos e contràrios cerri, cherrintzonare, farinare, iscerai, issedatzare, spalinai, stedetzai, tedatare / saidare Frases ant marrau, iscraminau, purgau, cérriu, scedatzau (F.Onnis)◊ sa farra scedassada bolit crobis de òru… ◊ sont setatzanne sa símula ◊ fiza mia, lassa su sedatu za sedetat solu!…◊ bois bazi, za la sedeto deo sa farina! 3. chi dhui fui istétia dèu gei mi dh'iu sciadatzada! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu tamiser Ingresu to sift Ispagnolu cribar Italianu setacciare Tedescu sieben.

scedatzadòri , nm: sciadetzedori, sedatzadore, sedatzadori, sedetzadori, seraciaroi, sereciaroi Definitzione chie sedatzat; trastu po sedatzare, genia de iscannu longu e bascitedhu fatu cun duos currentes allisaos allobaos cun is peis po dhue pònnere e mòvere su sedatzu faendho sa farra, aintru de su canistedhu Sinònimos e contràrios cangiadòrgia, issedatzadòrgia, sedatadorja, sedatagiola, steretzadori, tatajola, tedatajola 2. su sciadetzedori est de linna e si ponit aintru de su canistedhu ◊ pigàt su sedetzadori e su sedatzu e si poniat a fai sa farra Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu trieur Ingresu sorter Ispagnolu criba Italianu cernitóio Tedescu kleine Bank zum Sieben.

sedatadòrja, sedatadòrza , nf, nm: sedatatorja, sedatzadorja, sedatzadorzu Definitzione genia de iscannu longu e bascitedhu fatu cun duos currentes allisaos e allobaos cun is peis po dhue pònnere su sedatzu faendho sa farra, aintru de su canistedhu Sinònimos e contràrios cangiadòrgia, issedessadòrgia, scedatzadori, sedatagiola, setulatorja, tatajola, tedatajola / cdh. siatzatógiu Terminologia iscientìfica ans Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu trieur Ingresu sorter Ispagnolu cernedera Italianu cernitóio Tedescu kleine Bank zum Sieben.

sète , agt, nm: seti Definitzione su tanti de is pódhighes de una manu prus àteros duos (in números àrabbos 7, in números romanos VII): est impreau fintzes cun significau de meda, a bisura de símbulu Maneras de nàrrere csn: fàghere pro sete (es. faedhare, triballare, manigare e gai)= a meda; (fai ccn. cosa) seti po catórixi = a mal'istropiadura; ai papau pani de seti forrus = ischírela longa; samunare in set'abbas = meda (nau pruscatotu de sa menti, a manera de cambiai s'identidadi, is ideas de unu) Frases unu ses e seti ti fais! ◊ sa buca dhi serrint cun seti lenciorus! ◊ chi dhi calit lampu cun seti lampixedhus avatu! ◊ sete ispadas de dolore su coro mi ant trapassadu…◊ agato cussa cosa mancari dha cues in sete pizos de muru Sambenados e Provèrbios smb: Sette, Setti Ètimu ltn. septem Tradutziones Frantzesu sept Ingresu seven Ispagnolu siete Italianu sètte Tedescu sieben.