abbéru , avb: averu Definitzione chi torrat bene cun sa beridade, chi no est a fàula Sinònimos e contràrios afide, devera | ctr. faba 1 Maneras de nàrrere csn: abberu mia! = devide!; bellu, mannu, bonu abberu! = própiu bellu, mannu, bonu meda; èssere a. (nadu de unu faedhendhe, faghindhe e gai) = chi no est brullendhe, chi no est a finta, chi no est tantu pro nàrrere o pro fàghere ma própiu ca cheret cussu chi narat o chi faghet; ih, odheu, si fit abberu!…= abberu ses/sezis nendhe?! Frases abberu mia fit bonu! ◊ ih, gi at a èssi?!… abberu seis narendi? 2. sunt abberu o mi cherent ciasconare? (P.Casu)◊ nara sa veridade: abberu ses, chi ses chirchendhe fémina?◊ – S'amigu tou ch'est essidu fora de istrada cun sa màchina! – Ih, odheu, si fit abberu?!… – Abberu est, ma isse za no s'at fatu nudha Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vraiment Ingresu really Ispagnolu de verdad, de veras Italianu veraménte, davvéro Tedescu wirklich.
deabbéru, deabbérus, deadérus , avb: diaberu, diaderu, diaderus, diarerus Definitzione de a beru, ne a brullas ne a fintas, in su sensu prus prenu, cumpriu de su foedhu Sinònimos e contràrios abberu, afide, devera, própiu | ctr. diaposta, dispintadamenti Frases cussu chi mi fui sempri bisionau dh'apu pótziu fai diaderu ◊ fit una bella fémina deabberu ◊ so nendhe deabberu, mih, no cretes chi so brullendhe! ◊ si fit deabberu cussa za fimus acontzos!…◊ custa fémina fiat diaderus s'ajaja ◊ si no mi creis, càstia, ca seu nendi diaderus! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vraiment Ingresu really Ispagnolu de verdad, en serio, realmente Italianu davvéro, veraménte Tedescu wirklich.
devèra, devèras , avb: diavera, diaveras Definitzione de veru, de abberu / po diaveras = de abberu Sinònimos e contràrios abberu, afide Frases cussas pinturas, de valori ndi tenint deveras ◊ ti retzo cun tantos onores comente tue méritas deveras ◊ bellu diavera! ◊ nci dha fóliat a mesu de su fogu, de aundi deveras nd'est essia torrada noa Ètimu spn. Tradutziones Frantzesu vraiment Ingresu indeed Ispagnolu en serio, de verdad, de veras Italianu davvéro Tedescu wirklich.
reàle 1, reàli , agt, nf: riali Definitzione chi pertocat sa cosa, chi est cunforma a comente is cosas funt, chi si agatat abberu, chi est abberu; chi est de su rei, chi pertocat o apartenet a su rei; nau de unu, chi mantenet su foedhu, chi faet a si ndhe fidare; coment'e nf., sa ferrovia principale Sinònimos e contràrios veru / francu, sentzillu / régiu | ctr. ifidau, traitore Maneras de nàrrere csn: ómine reale = sintzillu, síncheru; tempus r. = deretu, su matessi mamentu chi si faedhat o chi si faghet, chentza bi àere àteru tempus in mesu tra càusa e efetu Frases sa prus zusta e reale, sa prima bandhera est custa! 2. cussu est un'ómini reali Ètimu itl. Tradutziones Frantzesu réel, royal Ingresu real, royal Ispagnolu real Italianu reale Tedescu wirklich, tatsächlich, königlich, ehrlich.