bacantínu, bacantíu , nm: abbagantiu, bagantinu, bagantiu, begantinu, begantiu, vacantiu Definitzione terrenu annigrinu, tretu chentza trebballau de annos, chentza prenu, in bíngia o in ortu, mescamente in is oros; si podet nàrrere fintzes de is oros buidos de unu libbru, giornale o de àteru deasi Sinònimos e contràrios cabissana, lascura, orada, segantinu 1, spotedhàriu Frases unu bacantiu de terra ◊ custu massaju allevaiat sempre carchi paju de porchedhos in d-unu bagantinu (P.Marras)◊ totu a ingíriu de sa pàgina iscrita, me is libbrus, abarrat unu bagantinu de cancu centímetru Ètimu ltn. vacantivus Tradutziones Frantzesu marge, bordure Ingresu margin Ispagnolu margen Italianu màrgine vuòto Tedescu Rand.
bódiu , agt, nm: bóidu, bóitu, búdiu, buidu, búidu, búitu, búriu, vóidu Definitzione nau de istrégiu, chi est chentza nudha aintru; fràigu piticu po dhue pònnere cosa, tretu, logu chentza nudha / erba búdia = Avena sterilis Sinònimos e contràrios bacante, isvacu, líchidu 1, sbuidu, tufudu / tuva, vasiu | ctr. prenu Maneras de nàrrere csn: fàghere unu bóidu = istuvonai; pònnere su pè in bóidu = pònnere su pede in bacante; fàghere in bóidu = circai una cosa e no dh'agatai, picai pro debbadas Frases apu agatau cust'ampudha, prena: is atras funt buidas ◊ sa cícara de s'àcua est búida 2. sos porcos los ponent in su boidedhu 3. su tiru mi at fatu bóidu ◊ est rutu in bóidu ◊ no bi apat unu momentu de bóidu in sa vida bostra! ◊ pone cosa suta ca si segat corpendhe in bóidu! Sambenados e Provèrbios prb: sacu bódiu no istat ritzu Ètimu ltn. vocitus Tradutziones Frantzesu vide Ingresu empty (space) Ispagnolu vacío Italianu vuòto, vano Tedescu leer, Raum.
caúdu , nm, agt Definitzione buidu de una mata; chi est buidu / una dente cauda = dente mantzada, buida, tuvuda, guasta; monte caudu, élighe cauda = chi dhue at buidos mannos, grutas Sinònimos e contràrios bódiu, tuva / cafudu, tufudu | ctr. pienu 2. in domo de tiu Sanna bidei sos fizos manighendhe a caudu, a mossos mannos ◊ su tempus impressadu manighendhe a caudu colat deretu ◊ a caudu a caudu su tempus si mànigat a tie! Ètimu ltn. cavus Tradutziones Frantzesu creux, vide Ingresu hollow Ispagnolu hueco Italianu vuòto, incavato Tedescu leer, hohl.
istuvàre , vrb: stuvai Definitzione fàere a tuvu, a buidu, istuvonare; fintzes fàere essire totu su sàmbene de su pegus mortu; fàere istampu / lassare i. su ledàmine = lassàrelu fàghere Sinònimos e contràrios ibboidare, istuvedhare, istuviolai, istuvire, istuvonare, istuvudare, tuvire / istampai Frases s'istuvadu l'aerent cun su picu o segadu de membros unu cantu, fit bellu a li passare s'ozusantu sen'in venas de sàmbene unu ticu (Prantaferru)◊ canes e corbos l'aiant istuvadu, candho l'ant àpidu ◊ su pessamentu li est istuvandhe su cherbedhu 2. su coro si fit istuvandhe de dolore e de pagura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vider Ingresu to empty Ispagnolu vaciar, ahuecar Italianu vuotare, rèndere vuòto Tedescu ausleeren.
líchidu 1 , agt: líticu Definitzione nau de istrégiu o de logu inue faet a pònnere cosa, chi no dhue at nudha, fintzes chi est netu, límpiu; nau de unu mezu de trasportu, chi no portat càrrigu, nau de una terra, chi no dhue ant semenau o prantau nudha Sinònimos e contràrios bódiu, isvacu, scàrrigu, vasiu | ctr. càrrigu, prenu Maneras de nàrrere csn: andhare, vènnere a manos líticas = a manos iscutas, chentza leare nudha; pesu l. = netu Frases in carrela colaiat unu pedidore cun sa bértula líchida ◊ sas tassas no istant mai prenas e ne mai líticas ◊ s'istàntzia est líchida ca ndhe amus bogadu totu pro illatare ◊ si aiat tremesatu de prenare sos istèglios líticos 2. ti ndhe ses ghiradu cun s'àinu líchidu: li podias barriare nessi linna? ◊ unu càmiu mannu cun pagos sacos de cosa est líchidu! ◊ ocannu amus lassadu s'ortu líchidu, gai pasat ca li faghet bene Ètimu ltn. liquidus Tradutziones Frantzesu vide Ingresu empty, unloaded Ispagnolu vacío, descargado Italianu vuòto, scàrico Tedescu leer.
sbuídu, sbúidu, sbuíu , agt: irbóidu Definitzione chi est chentza nudha aintru; fràigu pitichedhu po dhue pònnere cosa / èssiri s. de brenti = chentza papare, famiu, a fiancos buidos Sinònimos e contràrios bacante, bódiu, líchidu 1, tufudu, vasiu | ctr. prenu Sambenados e Provèrbios prb: sa brenti prena no creit a sa brenti sbuida Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vide Ingresu empty Ispagnolu vacío Italianu vuòto Tedescu leer.