Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
cavaníle, cavaníli , nm Definitzione
dannu chi faet su bestiàmene in is laores; fachile chi poniant a is cundennaos a morte; dannu mannu, cosa fata a bregúngia / pònnere o fàghere cavanile a unu = fai a bregúngia, a befa
Sinònimos e contràrios
aggràviu,
befa,
bergugna,
dannu,
desdoru,
gutipéria,
irfàmiu,
napile
2.
frearzu portat in cara unu cavanile nou
3.
ite cavanile, sa domo a porchile mi as fatu! ◊ irrocat che pidore e s'inchietat chi est unu cavanile! ◊ ti faghet birgonza e cavanile a che bogare a babbu tou dae domo! ◊ ite cavanile, cussu at solu istudiadu a fagher male! ◊ a mamma su contone li ant brutau, cada note li ponent cavanile!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
opprobre,
injure
Ingresu
infamy
Ispagnolu
afrenta,
injuria
Italianu
obbròbrio,
infàmia,
vitupério
Tedescu
Schande.
gutipéria, gutipériu, gutipéru , nf, nm Definitzione
cosa chi si narat o chi si faet po fàere a bregúngia a unu, ofendhendhodhu, foedhandhodhu male: nf. fintzes frastimu malu contr'a Deus o a santos / ghetare gutiperu a unu = intzurtaidhu, fuedhai mali, faidhu a bregúngia
Sinònimos e contràrios
cavanile,
innóriu,
iscàranu
/
frastima
Frases
badhu candho, poeta chi cantas sos dolores de cust'abrada terra in gutiperu, as a poder rimare innos de libbertade! (G.Piga)◊ no so fizu de sorte ma de una mama in gutiperu ◊ sos ricos ant mantesu in gutiperu sos pastoredhos pòveros ◊ maridu e muzere si fint ghetandhe àteros gutipérios
Tradutziones
Frantzesu
injure
Ingresu
insult
Ispagnolu
vituperio
Italianu
vitupèrio
Tedescu
Schmähung.
iscàranu , nm: iscàrenu,
scarnu Definitzione
una bregúngia, una befa manna
Sinònimos e contràrios
allera,
arréula,
befa,
ciacota,
cionfra,
deleu,
dellezu,
gutipéria,
iséria,
mofa,
napile,
siera
Frases
cussu bestire est un'iscàranu
Ètimu
ctl.
escarn
Tradutziones
Frantzesu
honte,
affront,
injure
Ingresu
humiliation,
insult
Ispagnolu
vergüenza,
afrenta
Italianu
scòrno,
vitupèrio
Tedescu
Schimpf,
Beschimpfung.