allacanàdu , agt, pps: allacanau Definitzione de allacanare; chi est chentza fortzas, coment’e cédiu, lecu Sinònimos e contràrios ilgherradu, illacainzau, isbagazadu, smardoscinau / abbrebesciau, acalamau, allechiau, allizadu, ammalmiadu, ammortiginau, ammustiau, pribissiu | ctr. feurràciu, friscu 2. s'úrtimu tempus, candu s'est arrimau, fiat totu allacanau ◊ ses totu allacanau, sempri bufendi ◊ lah chi dèu no seu ni allacanau e ni mortu! ◊ fut sicu e allacanau che unu losíngiu de candela ◊ biendi sa pipia totu allacanara su babbu s’est acicau Tradutziones Frantzesu flétri, épuisé, abattu Ingresu flabby, exausted, withered Ispagnolu ajado, mustio Italianu appassito, spossato, móscio Tedescu entkräftet, schwächlich.

allizàdu , pps, agt: allizatu, allizau Definitzione de allizare; chi at pérdiu abba, si ch’est passandho, nau de birdura segada, o fintzes prantada chi tenet bisóngiu de abba Sinònimos e contràrios afrunzidu, aggrogomau, allacanau, allechiau, allevigiau, allissiadu, ammustiau, mústiu 1, pribissiu | ctr. friscu 2. unu fiore friscu, un'allizadu si bident in su matessi naiscolu Tradutziones Frantzesu fané, flétri Ingresu withered Ispagnolu ajado Italianu appassito Tedescu verwelkt.

càrica 1 , nf: càriga 1 Definitzione figu frungia, sicada, carigada; nau in cobertantza, fàula manna; genia de làdhara o ladamíngiu de is molentes / min. carighedha, carighita; èssere a una càriga (nadu de unu)= imbriagu pérdiu Sinònimos e contràrios fàula Frases sa figu cota meda la sighint a sicare a càriga ◊ apo mandhigadu totaganta die cun ses dinaris de càriga cana ◊ sa càriga, si est bene costoida, si tucorat, si faghet bianca nida ◊ sa ficu niedha est belle che totu càrica Sambenados e Provèrbios smb: Cariga Ètimu ltn. carica Tradutziones Frantzesu figue sèche Ingresu dried fig Ispagnolu higo seco Italianu fico sécco, appassito Tedescu getrocknete Feige.

carigàdu , pps, agt: carigau Definitzione de carigare; fatu a càriga: si narat fintzes coment'e istrupiadura de caru; nau de is cambas a fortza de dhas aparare a su fogu, chi est totu a marcos (cambas a sartitzu) Sinònimos e contràrios ammelighinadu, carixedhau, pabassadu Frases sa figu cota lassada in s'àrbure si ch'est totu carigada 2. seu che a sa figu carigada: si sicat su tanaxi e totu si frunzit e s'acugurrat ◊ bella prendha chi ses, coromeu carigadu!… 3. cussu pisedhu zughet sas cambas carigadas, semper acurtzu a fogu! Tradutziones Frantzesu fané, flétri Ingresu withered Ispagnolu marchito Italianu appassito Tedescu verwelkt.

pabassàdu , pps, agt Definitzione de pabassare; chi at pérdiu s'abba che pabassa Sinònimos e contràrios ammelighinadu, carigadu Tradutziones Frantzesu flétri Ingresu withered Ispagnolu marchito Italianu appassito Tedescu trocken, verwelkt, verblüht.

«« Torra a chircare